Grabówka (gmina): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mix321 (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 25:
Gmina powstała w 1867 roku i obejmowała wsie Aniołów, Antoniów, Czarny las, Gnaszyn, Gorzelnia, Grabówka folwark, Kaleja folwark, Kamień, Kawodrza (kolonia), Kędry (Kędziory), Kiedrzyn folwark, Lgota, Lisiniec folwark, Liszka folwark, Łojki wieś, Ottonów, Przysieka, Stradom wieś, Szalejka, Wielki bór, Wierzchowisko, Wola Kiedrzyńska, Wójtowstwo Częstochówka, Wrzecionów, Wyczerpy dolne folwark, Zacisze. W 1897 roku do gminy włączono także wsie Austeria (zagroda), Gnaszyn (zagroda-młyn), Grabówka (wieś), Kalej (wieś), Kawodrza (zagroda-młyn), Kiedrzyn (wieś), Lisiniec (wieś), Liszka Dolna (kolonia), Liszka Górna (kolonia), Łojki Kondratów (folwark), Łojki A (folwark), dom (wieś), Stradom (zagroda-młyn), Stradom (zagroda-karczma), Wierzchowisko (folwarki), Wójtostwo (wsie), Wyczerpy Dolne (budka kolejowa), Wydra (kolonia)<ref name="tgzcz">{{cytuj stronę | url = http://www.genealodzy.czestochowa.pl/pl/zasoby/artykuly/254-zmiany-terytorialne-powiatu-czstochowskiego | tytuł = Zmiany terytorialne powiatu częstochowskiego | autor = Florian Huras | data = 2009-07-23 | opublikowany = Towarzystwo Genealogiczne Ziemi Częstochowskiej | język = pl | data dostępu = 2012-12-10}}</ref>.
 
W okresie międzywojennym gmina Grabówka należała do [[powiat częstochowski|powiatu częstochowskiego]] w [[województwo kieleckie (II Rzeczpospolita)|woj. kieleckim]]. W roku 1928 z gminy wyłączono wieś Lisiniec Stary, wieś i kolonię Lisiniec Nowy, folwark Lisiniec, wieś Kamień, wieś Stradom Stary, wieś Stradom Nowy, osadę fabryczną Stradom, hutę szkła na Zaciszu, folwark Stradom, folwark Kazimierzów, folwark Stradom-Józef, folwark Stradom Cegielnia, koszary na Stradomiu, farbiarnię Heiningera i włączono w granice miasta Częstochowy<ref>Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 marca 1928 roku o zmianie granic miasta Częstochowy ({{Dziennik Ustaw|rok=1928|numer=40|pozycja=391}})</ref>, jednak gmina pozostała najludniejszą w granicach powiatu częstochowskiego. Dwa lata później gminę okrojono także z wsi Czarny Las, którą włączono do [[Gmina Kamyk|gminy Kamyk]]{{r|tgzcz}}.
 
W 1933 roku w gminę Grabówka podzielono na gromady Grabówka, Gnaszyn Dolny, Gnaszyn Górny, Kawodrza Dolna, Kawodrza Górna, Kiedrzyn, Kondratów, Kalej, Wydra, Lgota, Liska Dolna, Liska Górna, Łojki, Ottonów, Szarlejka, Wielki Bór, Wyczerpy Dolne, Wierzchowisko, Wola Kiedrzyńska{{r|tgzcz}}.
 
W październiku 1939 roku niemiecki okupant włączył częściowo gminę do Rzeszy, a tereny pozostałe w granicach Generalnego Gubernatorstwa podzielono między inne gminy. Gnaszyn, Gorzelnię, Lewki, Liskę Dolną, Sitowiznę, Wielki Bór, Konradów, Wydrę i Ottonów włączono do gminy Dźbów,; Kalej, Lgotę i Szarlejkę przyłączono do nowej gminy Czarny Las, a Sabinów do gminy Wrzosowa. Jednocześnie z gminy Wrzosowa do gminy Grabówka okupant włączył Błeszno, Bugaj, Bernatowiznę, Podbucze, Wrzosowiak, Bór Kazimierzów, Wypalanki i Siwki{{r|tgzcz}}.
 
Początkowo okupant podporządkował gromady Grabówka, Liska Dolna, Wilki Bór, Kawodrza Dolna, Kawodrza Górna, Zacisze, Błeszno, Bór Kazimierzów, Wyczerpy Dolne, Wierzchowisko, Wola Kiedrzyńska i Kiedrzyn włączono do starostwustarostwa grodzkiemugrodzkiego w Częstochowskie, a w 1942 roku okupant włączył je w granice miasta Częstochowa{{r|tgzcz}}.
 
Po wojnie gmina przejściowo zachowała przynależność administracyjną, lecz już [[6 lipca]] [[1950]] roku została wraz z całym powiatem częstochowskim przyłączona do [[Województwo katowickie (1950-1975)|woj. katowickiego]]<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1950|numer=28|pozycja=255}}</ref> (od 9 marca 1953 pod nazwą ''woj. stalinogrodzkie''<ref>{{Dziennik Ustaw|rok=1953|numer=13|pozycja=51}}</ref>).