Operacja petsamsko-kirkeneska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lit., int., linki zewnętrzne, poprawa linków, kat., ilustracja, infobox, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
poprawa linków, infobox, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 2:
|epoka = czasy najnowsze
|nazwa = Operacja petsamsko–kirkeneska
|konflikt = [[Wojna lapońska]]<br />[[Front wschodni (II wojna światowa)|Front wschodni]] [[II wojna światowa|II wojny światowej]]
|grafika = Kirkness-Petsamo offensive plan.jpg
|opis = Przebieg operacji
|data = [[7 października|7]]–[[29 października]] [[1944]]
|miejsce = [[Pieczenga|Petsamo]] [[Kirkenes]]
|wynik = zwycięstwo ZSRR
|przyczyna = ofensywa radziecka 1944 r.
|terytorium = ZSRR, Finlandia, Norwegia
|strona1 = {{państwo|SUN|1924}}<br />{{państwo|FIN}}
Linia 14:
|dowódca1 = [[Kiriłł Mierieckow]]<br />[[Władimir Szczerbakow (generał)|Władimir Szczerbakow]]
|dowódca2 = [[Lothar Rendulic]]
|siły1 = [[14 Armia (ZSRR)|14 Armia]] [[Front Karelski|Frontu Karelskiego]], [[Flota Północna]], razem: 102 000 żołnierzy[[żołnierz]]y, 1200 [[Działo|dział]], 1162 moździerzy[[moździerz]]y, 97 czołgów[[czołg]]ów
|siły2 = [[XIX Górski Korpus Armijny (III Rzesza)|XIX Górski Korpus Armijny]] [[20 Armia Górska|20 Armii Górskiej]]: 50 000–53 000 żołnierzy, 433 działa, 455 [[moździerz]]ymoździerzy , 27 [[czołg]]ówczołgów
|straty1 = 21 233, w tym bezpowrotne: 6084<ref>[[Tadeusz Konecki]]: ''Skandynawia w drugiej wojnie światowej''. Książka i Wiedza s. 404</ref>
|straty2 = ok 5 000 zabitych<ref>[[Tadeusz Konecki]]: ''Skandynawia w drugiej wojnie światowej''. Książka i Wiedza s. 400</ref>
Linia 23:
|słownik =
}}
'''Operacja petsamsko–kirkeneska''' – strategiczna operacja zaczepna [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] na [[Front wschodni (II wojna światowa)| froncie wschodnim]], rozgrywająca się w dniach od [[7 października|7]] do [[29 października]] [[1944]]. W jej wyniku odepchnięto siły [[III Rzesza|niemieckiej]] [[20 Armia Górska|20 Armii Górskiej]] i zajęto północną część [[Norwegia|Norwegii]] i [[Finlandia|Finlandii]].
 
Operacja petsamsko–kirkeneska zaliczana jest do [[Dziesięć stalinowskich uderzeń|dziesięciu stalinowskich uderzeń]] – najważniejszych zwycięskich operacji strategicznych, przeprowadzonych przez Armię Czerwoną w 1944.
 
== Strony konfliktu w przededniu operacji ==
Linia 43 ⟶ 45:
 
== Walki w północnej Norwegii ==
[[Plik:German withdrawal from finland summer 1944.jpg|thumb|Odwrót [[III Rzesza|niemiecki]] z [[Finlandia|Finlandii]] do [[Norwegia|Norwegii]] w ramach [[Operacja Nordlicht|Operacji Nordlicht]]]]
Od 22 października trwały walki na terytoriach norweskich, 25 października wyzwolono [[Kirkenes]] a 27 [[Neiden]]. W związku z pośpiesznym odwrotem XIX Korpusu, cała 20 Armia rozpoczęła wycofywanie się w rejon [[Narwik]]u, stosując jednocześnie [[taktyka spalonej ziemi|taktykę spalonej ziemi]]. Jednostki radzieckie operowały na terytorium norweskim zgodnie z umową z dnia [[17 maja]] 1944 podpisaną przez rządy ZSRR, [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]], Norwegii i [[Stany Zjednoczone|USA]], przewidującą wyzwolenie tego kraju przez [[Alianci II wojny światowej|aliantów]].
 
== Konsekwencje ofensywy ==
Opanowanie Petsamo i Kirkenes zamknęło okres najcięższych walk na północnym teatrze działań. [[15 listopada]] rozwiązano [[Front Karelski]], a 14 Armię podporządkowano bezpośrednio [[Stawka Najwyższego Naczelnego Dowództwa|Kwaterze Głównej Naczelnego Dowództwa]]. Część jej sił skierowano do [[19 Armia (ZSRR)|19 Armii]], która wzięła udział w walkach o [[Polska|polskie]] [[Pomorze]]. Wraz z wyparciem Niemców z północy Norwegii flota[[Marynarka radzieckaWojenna Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich|Flota Czerwona]] zyskała dogodne bazy w fiordzie Varangerfjorden do operacji przeciwko żegludze niemieckiej[[Kriegsmarine]] oraz odsunięto zagrożenie bombardowaniami [[Murmańsk]]a. Zajęcie Kirkenes zaktywizowało działania [[Norweski ruch oporu|norweskiego ruchu oporu]], współpracującego z wojskami radzieckimi. [[Kiriłł Mierieckow]] za przeprowadzenie tej operacji dnia 26 października awansowany został do rangi [[Marszałek Związku Radzieckiego|Marszałka Związku Radzieckiego]].
 
== Zobacz też ==