Inwersja temperatury: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę 33 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q190096
szablon, alt, dr. w definicji
Linia 1:
{{Dopracować|źródła = 2015-07}}[[Plik:SmokeCeilingInLochcarron.jpg|thumb|right|250px|Unoszący się dym zatrzymywany jest przez, znajdującą się powyżej, warstwę ciepłego powietrza.|alt=Zdjecie przedstawiające unoszący się dym zatrzymywany jest przez, znajdującą się powyżej, warstwę ciepłego powietrza.]]
 
'''Inwersja temperatury''' ('''inwersja termiczna''' lub po prostu '''inwersja''') to w [[meteorologia|meteorologii]] zjawisko [[atmosfera|atmosferyczne]] polegające na wzroście [[temperatura|temperatury]] powietrza wraz z wysokością.
 
W normalnych warunkach, w najniższej części atmosfery, [[troposfera|troposferze]], powietrze bliżej powierzchni ziemi jest cieplejsze niż wyżej. Dzieje się tak dlatego, że powietrze ogrzewa się od nagrzanej powierzchni ziemi, a tak ogrzane powietrze, unosi się do góry w wyniku [[konwekcja|konwekcji]]. Unoszące się powietrze ochładza się w wyniku [[przemiana adiabatyczna|przemiany adiabatycznej]] (wyżej jest mniejsze ciśnienie). Czasami w wyniku zjawisk zachodzących w atmosferze dochodzi do odwrotnego układu temperatur niż zazwyczaj.
 
Zjawisko to może wywoływać inne efekty w atmosferze, które mogą być widoczne np. gromadzenie się mgły lub różnice w zanieczyszczeniu atmosfery. Z tego samego powodu inwersje zalegające przez dłuższy czas mogą wpływać na intensyfikowanie się zjawiska [[smog]]u nad obszarami o dużej emisji zanieczyszczeń.
 
Z tego samego powodu, inwersje zalegające przez dłuższy czas mogą wpływać na intensyfikowanie się zjawiska [[smog]]u nad obszarami o dużej emisji zanieczyszczeń.
 
== Rodzaje inwersji ==
[[Plik:Karpacz temperature inversion 01.jpg|thumb|250px|Znaczna inwersja temperatury utrzymująca chmury nad [[Kotlina Jeleniogórska|Kotliną Jeleniogórską]]. Widok z [[Kopa (Karkonosze)|Kopy]] na [[Karpacz]].|alt= Znaczna inwersja temperatury utrzymująca chmury nad Kotliną Jeleniogórską. Widok z Kopy na Karpacz.]]
[[Plik:Absinkinversion.png|thumb|250px|Zależność między wysokością (oś '''y'''), a temperaturą (oś '''x''') w normalnych warunkach atmosferycznych.]]
Ze względu na wysokość występowania inwersje, dzieli się na '''inwersje w atmosferze swobodnej''' (górne), oraz '''inwersje przyziemne''' (dolne). Te dwa rodzaje dzieli się dalej.
 
=== Inwersje w atmosferze swobodnej ===
* '''osiadania''' – powstaje w efekcie osiadania mas powietrza w [[Wyż baryczny|wyżu]]. Górne warstwy powietrza przemieszczając się w dół, sprężają się, a zatem, zwiększa się ich temperatura i w średnich wysokościach, powstaje warstwa powietrza cieplejszego niż powietrze poniżej.
* '''turbulencyjna''' – powstaje na skutek mieszania się powietrza wywołanego silnymi zawirowaniami powietrza. Zawirowania te mogą tworzyć się na nierównościach terenowych lub przy silnym wietrze.
* '''frontowa''' – występuje we [[frontFront atmosferycznymeteorologiczny|frontach atmosferycznych]], zwłaszcza we [[front ciepły|froncie ciepłym]], gdy masa ciepłego powietrza wślizguje się na masę powietrza zimnego. Na styku tych mas, obecna jest warstwa inwersji.
* '''pasatowa''' – występuje w pobliżu [[zwrotnik (geografia)|zwrotnik]]ów, gdzie zachodzą silne prądy zstępujące. Opadając, powietrze szybko się ogrzewa, co powoduje efekt analogiczny do inwersji osiadania.
* '''tropopauzy''' – zatrzymanie spadku temperatury z wysokością spowodowane kontaktem z cieplejszą [[stratosfera|stratosferą]].