Stara Pomarańczarnia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
uzupełnienie, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
uzupełnienie
Linia 48:
Cały budynek wzniesiono na planie prostokątnej podkowy. Jego główną część stanowi [[Pomarańczarnia (budynek)|oranżeria]] z Ogrodem Zimowym. W niej przechowywano zimą drzewa pomarańczowe. We wschodnim skrzydle znajduje się Teatr Stanisławowski.
 
W Ogrodzie Zimowym znajduje się Królewska Galeria Rzeźby. Była ona, obok Galerii Obrazów w [[Pałac Na Wyspie|pałacu Na Wyspie]] i Galerii Grafiki w [[Biały Domek|Białym Domku]] jedną z trzech głównych galerii w Łazienkach Królewskich. Znajduje się tutaj stała ekspozycjęekspozycja rzeźb gipsowych i marmurowych (pochodzących m.in. z kolekcji [[Stanisław August Poniatowski|Stanisława Augusta]]), które ocalały podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. W latach 2012–2014 w budynku odsłonięto, poddano konserwacji i uzupełniono znajdujące się pod warstwami farby malowidła autorstwa [[Jan Chrystian Kamsetzer|Jana Chrystiana Kamsetzera]]. Malowidła pokrywały ok. 60% powierzchni ścian w foyer Teatru Stanisławowskiego i ścian w Ogrodzie Zimowym. Ich odkrycie było jednym z najważniejszych wydarzeń konserwatorskich w Warszawie w ostatnich latach<ref>{{Cytuj pismo | nazwisko = Urzykowski | imię = Tomasz | tytuł = Powrót rzeźb do Starej Pomarańczarni | czasopismo = Gazeta Stołeczna | strony = 4 | data = 16 czerwca 2015}}</ref>.
 
Od północnej strony dziedzińca odbywają się „Koncerty pod [[lipa|lipą]]”. Zaprojektowana przez Merliniego sala teatralna jest prostokątna i pozbawiona charakterystycznych dla tamtego okresu zaokrągleń. Widownia schodkowo wznosi się w górę i ma kilka rzędów ławek oraz 9 lóż (trzy naprzeciwko sceny i trzy po bokach). W 1787 r. [[Jan Bogumił Plersch]] razem z Antonim Gerżabkiem wykonali malowidło na suficie sali, przedstawiające [[Apollo (mitologia)|Apolla]] na [[kwadryga|kwadrydze]] w otoczeniu [[geniusz (mitologia)|geniuszów]]. Są tam również [[relief]]owe [[Medalion (architektura)|medaliony]] [[Sofokles]]a, [[William Szekspir|Szekspira]], [[Jean Baptiste Racine|Racine’a]], [[Molier]]a. Wykonanie przypisywane jest Jasińskiemu. Pas malowideł między belkowaniem a sufitem przedstawia dziewięć iluzjonistycznych lóż wypełnionych publicznością. Przez wiele lat przypisywano realistyczne malowidła w teatrze, przedstawiające współczesnych ludzi, [[Antoni Smuglewicz|Antoniemu Smuglewiczowi]]. Przyniosły mu sławę doskonałego malarza. W raportach o budowie Starej Pomarańczarni wymieniono imię Antoni. Powyższa wzmianka dotyczyła jednak Gerżabka, a nie Smuglewicza. W raporcie można doszukać się jeszcze innej ciekawostki: w 1787 r. zarząd budowli królewskich zaprotokółował, że Plersch i Antoni Gerżabek będą pracować przy platformie. Podczas pracy skierowano jednak Gerżabka do malowania drugiego skrzydła, a Plersch dostał nowego pomocnika – Dąbrowskiego. W marcu 1788 r. obaj zaczęli malować salę widokową, która została oddana w lipcu. Dąbrowski za tę pracę dostawał wynagrodzenie 20 [[dukat]]ów miesięcznie. Niedawno wysnuto przypuszczenie, że to właśnie on jest autorem namalowanych lóż z publicznością. Z raportów wynika, że Plersch maluje, a Dąbrowski mu tylko pomaga, jednak wymieniony jest jako autor plafonu. Jeśli plafon wykonał sam, można domniemywać, że dekoracje ścian zostawił dla pomocnika. Wskazywałby na to także odmienny styl wykonania obu tych elementów. Dąbrowski prawdopodobnie był specjalistą od [[malarstwo ścienne|malarstwa ściennego]]. Jeśli to on stworzył loże z publicznością, można uznać go za jednego z najlepszych, a może nawet najlepszego malarza [[oświecenie w Polsce|epoki stanisławowskiej]].