Siedlątków: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne
przebudowa art., cdn.
Linia 33:
 
== Zabytki ==
W Siedlątkowie zidentyfikowano (prace badawcze w latach 1965–1966) obronną siedzibę rycerską z [[XIV wiek]]u, w której odkryto m.in. unikatowe hełm i zbroję (tzw. [[kirys]], wykonany przez [[kraków|krakowskiego]] płatnerza). Gródek ten został zalany przez wody zalewu.
 
Na końcu wsi, w odległości ok. 50 m od korony wału zaporowego i falochronu, stoi kościół św. Marka Ewangelisty, wzniesiony po [[1683]] r. z kamienia polnego i cegły na miejscu wcześniejszego drewnianego. Na uwagę zasługuje obraz późnorenesansowy z ok. połowy [[XVII wiek]]u, z malowanymi scenami z życia [[Izydor Oracz|św. Izydora]] – patrona rolników. W ołtarzu głównym kopia obrazu (wykonana w [[1958]] r.) czczonej tutaj Matki Boskiej Siędlątkowskiej (oryginalny obraz renesansowy spalił się w 1957 r.). Na cmentarzu neogotycka kaplica z [[1876]] r., a w niej obraz Matki Boskiej i Boga Ojca z [[1640]] r. W podziemiach kościoła pochowano ciało powstańca z [[1863]] r. – Adama Bolesława Jabłkowskiego h. [[Wczele (herb szlachecki)|Wczele]], ur. w [[1837]] r. w Siedlątkowie, który zginął [[9 lutego]] [[1863]] r. koło [[Rudniki (powiat poddębicki)|Rudnik]] w walce z kozakami. W kruchcie wmurowano tablicę poświęconą jego pamięci. Zygmunt Kolumna (''Pamiątka dla rodzin polskich'', Kraków 1868, s. 90) tak pisze: ''Adam Bolesław Jabłkowski, lat 26, transportował wraz z kilkoma towarzyszami żywność. 9 II 1863 r. sam się zastrzelił napadnięty przez kozaków po uporczywej obronie. Ciało jego kozacy porzucili przy drodze do Rudnik''.
 
Także we wsi Siedlątków stoi stary, dziś już zdewastowany wiatrak – [[Koźlak (wiatrak)|koźlak]]. Wiatrak ten jest budowlą drewnianą, wzniesioną w XIX w. (w obecne miejsce przeniesiony w 1902 r.). Został wpisany do rejestru zabytków województwa łódzkiego.
 
Według rejestru zabytków [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|Narodowego Instytutu Dziedzictwa]]<ref>
{{cytuj stronę
Linia 49 ⟶ 43:
* kościół parafialny pw. św. Marka, XVII w., XIX w., nr rej.: 711 z 10.10.1967
* wiatrak, XIX w., nr rej.: 333/12/86 z 3.10.1986
 
W Siedlątkowie zidentyfikowano (prace badawcze w latach 1965–1966) obronną siedzibę rycerską z [[XIV wiek]]u, w której odkryto m.in. unikatowe hełm i zbroję (tzw. [[kirys]], wykonany przez [[kraków|krakowskiego]] płatnerza). Gródek ten został zalany przez wody zalewu.
 
Także we wsi Siedlątków stoi staryStary, dziś już zdewastowany wiatrak – [[Koźlak (wiatrak)|koźlak]]. Wiatrak ten jest budowlą drewnianą, wzniesioną w XIX w. (w obecne miejsce przeniesiony w 1902 r.). Został wpisany do rejestru zabytków województwa łódzkiego.
 
=== Kościół ===
Na końcu wsi, w odległości ok. 50 m od korony wału zaporowego i falochronu, stoi kościół św. Marka Ewangelisty, wzniesiony po [[1683]] r. z kamienia polnego i cegły na miejscu wcześniejszego drewnianego z 1497 roku, ufundowanego przez właścicieli Siedlątkowa, rodzinę Ubyszków.
 
[[Prezbiterium]] wma kształciekształt prostokąta. Szersza nawa była pierwotnie dwuprzęsłowa., Późniejpóźniej przedłużono ją ku zachodowi o jedno przęsło. Wewnątrz zachowały się odcinki dawnej fasady. W prezbiterium [[Sklepienie kolebkowe|sklepienie kolebkowo]]-[[Sklepienie krzyżowe|krzyżowe]] ze skromną dekoracją stiukową[[stiuk]]ową na szwach. W nawach [[sklepienie kolebkowe]] z [[Luneta (architektura)|lunetami]], a w zakrystii strop.<ref>{{Cytuj stronę | url = http://dobra24.pl/kosciol-w-siedlatkowie,66.html | tytuł = Kościół w Siedlątkowie | data dostępu = 2015-07-22}}</ref>
 
W ołtarzu głównym znajduje się kopia obrazu (wykonana w [[1958]] r.) czczonej tutaj Matki Boskiej Siędlątkowskiej (oryginalny obraz renesansowy spalił się w 1957 r.). W bocznym ołtarzu późnorenesansowym z ok. połowy [[XVII wiek]]u widnieją malowane sceny z życia [[Izydor Oracz|św. Izydora]] – patrona rolników.
 
Inne zabytki kościoła to: trzy krzyże procesyjne z XVIII wieku, rzeźba św. Jana Nepomucena, rokokowa monstrancja z 1781 roku, kielich z XVII wieku, kielich z początku XVII wieku oraz ornaty z przełomu XVIII i XIX wekuwieku.
 
Na końcu wsi, w odległości ok. 50 m od korony wału zaporowego i falochronu, stoi kościół św. Marka Ewangelisty, wzniesiony po [[1683]] r. z kamienia polnego i cegły na miejscu wcześniejszego drewnianego. Na uwagę zasługuje obraz późnorenesansowy z ok. połowy [[XVII wiek]]u, z malowanymi scenami z życia [[Izydor Oracz|św. Izydora]] – patrona rolników. W ołtarzu głównym kopia obrazu (wykonana w [[1958]] r.) czczonej tutaj Matki Boskiej Siędlątkowskiej (oryginalny obraz renesansowy spalił się w 1957 r.). Na cmentarzu neogotycka kaplica z [[1876]] r., a w niej obraz Matki Boskiej i Boga Ojca z [[1640]] r. W podziemiach kościoła pochowano ciało powstańca z [[1863]] r. – Adama Bolesława Jabłkowskiego h. [[Wczele (herb szlachecki)|Wczele]], ur. w [[1837]] r. w Siedlątkowie, który zginął [[9 lutego]] [[1863]] r. koło [[Rudniki (powiat poddębicki)|Rudnik]] w walce z kozakami. W kruchcie wmurowano tablicę poświęconą jego pamięci. Zygmunt Kolumna (''Pamiątka dla rodzin polskich'', Kraków 1868, s. 90) tak pisze: ''Adam Bolesław Jabłkowski, lat 26, transportował wraz z kilkoma towarzyszami żywność. 9 II 1863 r. sam się zastrzelił napadnięty przez kozaków po uporczywej obronie. Ciało jego kozacy porzucili przy drodze do Rudnik''.
 
== Parafia ==
Kościół jest siedzibą parafii św. Marka Ewangelisty w Siedlątkowie. W jej skład wchodzą wsie: [[Nerki (województwo łódzkie)|Nerki]], [[Księża Wólka]], Siedlątków, [[Stawki]]. Parafię utworzono w 1642 roku z części parafii Pęczniew, w 1882 roku stała się jej filią. Ponownie usamodzielniła się w 1958 roku.<ref>{{Cytuj stronę | url = http://dobra24.pl/kosciol-w-siedlatkowie,66.html | tytuł = Kościół w Siedlątkowie | data dostępu = 2015-07-22}}</ref>
* Parafia św. Marka Ewangelisty w Siedlątkowie <br />
Siedlątków, 99-235 [[Pęczniew]] <br />
Proboszcz: ks. Grzegorz Czaja <br />
Tel. 601 540 220 <br />
Msze św. w niedzielę o godzinie 9.00 i 11.30 <br />
Dyżury kancelarii parafialnej: po mszach świętych <br />
Miejscowości wchodzące w skład parafii: [[Nerki (województwo łódzkie)|Nerki]], [[Księża Wólka]], Siedlątków, [[Stawki]].<br />
Sąsiednie parafie: [[Drużbin]], [[Miłkowice (województwo wielkopolskie)|Miłkowice]], [[Niemysłów]], [[Pęczniew]], [[Skęczniew]]. <br />
 
* Parafia utworzona w 1642 roku z części parafii Pęczniew przy istniejącym tam od 1497 roku kościółku. W 1882 roku parafia stała się filią parafii Pęczniew. Ponownie usamodzielniła się w 1958 roku.
Pierwotny, drewniany kościółek ufundowany przez właścicieli Siedlątkowa, rodzinę Ubyszków, wzniesiono w XV wieku. Na jego miejsce około 1684 roku pobudowano nowy, już murowany jednonawowy. Jako materiał posłużył kamień polny i cegła. W późniejszym okresie został otynkowany.
Prezbiterium w kształcie prostokąta. Szersza nawa była pierwotnie dwuprzęsłowa. Później przedłużono ją ku zachodowi o jedno przęsło. Wewnątrz zachowały się odcinki dawnej fasady. W prezbiterium sklepienie kolebkowo-krzyżowe ze skromną dekoracją stiukową na szwach. W nawach sklepienie kolebkowe z lunetami, a w zakrystii strop.
Główny renesansowy ołtarz ze słynącej łaskami obrazem Matki Boskiej Siedlątkowskiej spłonął w 1957 roku Obecny jest jego kopią z 1958 rok. Boczny, późnorenesansowy ołtarz z połowy XVII wieku wzbogacony został malowanymi scenami z życia św. Izydora. Drugi, późnorenesansowy ołtarz boczny, datowany jest na połowę XVII wieku.
Inne zabytki kościoła to: trzy krzyże procesyjne z XVIII wieku, rzeźba św. Jana Nepomucena, rokokowa monstrancja z 1781 roku, kielich z XVII wieku, kielich z początku XVII wieku oraz ornaty z przełomu XVIII i XIX weku.
W latach siedemdziesiątych minionego wieku kościółek w Siedlątkowie miał zostać rozebrany i przeniesiony w inne miejsce. Wszystko z powodu budującego się, największego w centralnej Polsce sztucznego zbiornika Jeziorsko. Ostatecznie zdecydowano pozostawić go na obwałowanym cyplu.
Ta licząca około 150 wiernych parafia jest nie tylko najmniejszą w dekanacie dobrskim, ale całej Polsce. W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku rozważano włączeniu jej do parafii Skęczniew na zasadzie filii. Porzucono ten zamiar, kiedy probostwo objął w latach dziewięćdziesiątych ks. Grzegorz Czaja. Pozyskał sponsorów, którzy wyłożyli pieniądze na remont i renowację kościoła z jego zabytkami oraz plebanii. Teraz ten przepiękny, malowniczo położony kościół jest chętnie odwiedzany przez turystów wypoczywających nad zbiornikiem Jeziorsko, stanowiąc dodatkową atrakcję.
 
* Cmentarz grzebalny: powierzchnia 1,5 hektara, położony w odległości 800 metrów od kościoła. Znajduje się tam murowana kaplica cmentarna z 1876 roku. Postawiono ją w miejsce drewnianej z XVII wieku. W kaplicy znajduje się późnorenesansowy obraz Matki Boskiej z 1640 roku oraz obrazy: Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus oraz Boga Ojca z 1640 roku. Neogotyckie drzwi wejściowe i zelektryfikowany żyrandol pochodzą z XIX wieku, zaś cztery XVIII-wieczne lichtarze barokowe z XVIII wieku.