Bitwa pod Jastkowem: Różnice pomiędzy wersjami

Zgodnie z rozkazami Komendy Legionów 4 pułk piechoty wieczorem 30 lipca stawił się w [[Uniszowice|Uniszowicach]], natomiast pododdziały I Brygady zatrzymały się [[Płouszowice|Płouszowicach]]. Rozpoczęcie ataku legionistów na pozycje rosyjskie zaplanowano na następny dzień, na godzinę 7:.00. 4 pułk miał atakować na odcinku 1 kilometra, zaś trzy pułki I Brygady – 3 kilometrów. Wczesnym rankiem 31 lipca oddziały 4 pułku wyruszyły na pozycje wyjściowe do ataku. W drodze napotkały jednak na silny ogień rosyjskich karabinów maszynowych, co zmusiło oddziały legionowe do okopania się, jeszcze przed zajęciem planowanych pozycji wyjściowych. Teren, na jakim znajdowali się legioniści był całkowicie odkryty i spadał lekko w kierunku pozycji rosyjskich, co dodatkowo nie sprzyjało atakującym. Do planowanego na godzinę 7:.00 ataku nie doszło{{odn|Konefał|1988|s=123-124}}.

O godzinie 8:.00 ppłk Roja do Komendy Legionów wysłał meldunek{{odn|Konefał|1988|s=124}}:

Sytuacja ta utrzymywała się do późnych godzin popołudniowych. Około godziny 17:.00 ppłk Roja został powiadomiony przez Komendę Legionów, że od tej chwili będzie wraz z pułkiem podlegał rozkazom Józefa Piłsudskiego, który przejął dowodzenie nad operacją. Ponowny atak wyznaczono na godzinę 19:.10, szturm miał poprzedzać ostrzał pozycji rosyjskich przez artylerię austriacką oraz legionową kpt. [[Ottokar Brzoza-Brzezina|Ottokara Brzozy]]. Rosjanie jednak już o godzinie 18:.00 spostrzegli przegrupowanie wojsk legionowych i zwiększyli intensywność ostrzału piechoty i artylerii. Kontrogień armat legionowych i austriackich haubic trwał za krótko i był za słaby, by nadłamać wolę walki przeciwnika{{odn|Konefał|1988|s=124}}.

Planowo, o godzinie 19:.10 poderwała się do szturmu cała linia wojsk legionowych. W ataku męstwem wyróżniły się I i II kompania 1 batalionu 4 pułku. Dowodzący I kompanią por. [[Władysław Bończa-Uzdowski]] został ranny, po nim dowództwo przejął chor. [[Ludwik de Laveaux (generał)|Ludwik de Laveaux]]. Pojedynczy żołnierze dotarli do zasieków i próbowali je sforsować. Jednak legioniści nie mieli ani granatów ręcznych, ani odpowiedniej ilości nożyc do przecinania zasieków – pozycje rosyjskie były trzykrotnie odrutowanie drutem kolczastym{{odn|Konefał|1988|s=124}}.

Wieczorny atak trwający przeszło 2 godziny załamał się pomimo tego, że 1. i 2. batalion 4 pułku dotarły do linii okopów rosyjskich. Ppłk Bolesław Roja w depeszy do Komendy Legionów nadanej o godzinie 21:.05 zapowiadał wznowienie w nocy ataku siłami 4 pułku. Jego zamiary jednak udaremnił nocny atak rosyjski na pozycje 4. i 7. pułku. O godzinie 24:.00 Komenda Legionów wezwała 4 pułk do odwrotu na pozycje wyjściowe{{odn|Konefał|1988|s=125}}.

Kolejny atak wojsk legionowych miał nastąpić 1 sierpnia o godzinie 11:.00, po ponad godzinnym przygotowaniu artyleryjskim. Atak ten nie przyniósł oczekiwanych rezultatów i został przerwany o godzinie 14:.00, a jednostkom rozkazano wycofać się na pozycje wyjściowe{{odn|Konefał|1988|s=125-126}}.

O świcie 3 sierpnia Komenda Legionów nakazała przeprowadzenie wypadów rozpoznawczych pod pozycje przeciwnika. Nim rozkaz ten dotarł do linii bojowych, po stronie rosyjskiej zapanowała nieoczekiwana cisza. Wysłano patrole, które około godziny 3:.00 zameldowały, że nieprzyjaciel opuścił pospiesznie swoje linie umocnień. Wycofanie Rosjan wynikało z pogorszenia sytuacji na innych odcinkach frontu. Ponadto 2 sierpnia sąsiadująca z Legionami Polskimi austro-węgierska [[2 Dywizja Piechoty Austro-Węgier|2 Dywizja Piechoty]] na swoim odcinku uderzyła na pozycje rosyjskie, odnosząc sukces. Było to możliwe dzięki związaniu dużych sił rosyjskich przez oddziały legionowe{{odn|Konefał|1988|s=126}}{{odn|Milewska|Nowak|Zientara|1998|s=75-76}}.

3 sierpnia o godzinie 5:.00 legioniści wkroczyli do Jastkowa, gdzie zatrzymali się na krótki odpoczynek. Później rozpoczęto pościg za wycofującymi się wojskami rosyjskimi w kierunku [[Krasienin]]a{{odn|Konefał|1988|s=126}}.

Straty nacierających legionistów już pod pierwszych chwil były znaczne. Już 31 lipca o godzinie 17:.00 ppłk Roja meldował o 4 zabitych i 18 rannych. W piśmie wystosowanym po bitwie do Komendy Legionów przez ppłk Bolesława Roję, podpułkownik informował stratach 4 pułku – 70 zabitych i około 200 rannych. Duże straty w bitwie poniosła też I Brygada – łącznie w 1. 5. i 7. pułku było 19 zabitych i 119 rannych{{odn|Konefał|1988|s=124}}{{odn|Konefał|s=127}}.