Katarzyna Habsburżanka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
m drobne redakcyjne
Linia 1:
{{Władczyni infobox
| królowa = Katarzyna Habsburżanka
| tytulatura = Królowa Polski, wielka księżna litewska
| grafika = [[Plik:Catherine of Austria.jpg|180px]]
| tytuł = Królowa Polski
| od = [[1553]]
| do = [[1566]]/[[1572]]
| żona władcy = [[Zygmunt II August|Zygmunta II Augusta]]
| poprzedniczka = [[Barbara Radziwiłłówna]]
| następczyni = [[Anna Jagiellonka (1523-1596)]]
| dynastia = [[Habsburgowie|Habsburg]]
| urodzona = [[15 września]] [[1533]] w [[Wiedeń|Wiedniu]]
| koronowana = [[30 lipca]] [[1553]] w [[Kraków|Krakowie]]
| zmarła = [[28 lutego]] [[1572]] w [[Linz]]u
| pochowana = [[Klasztor Sankt Florian]] w pobliżu [[Linz]]u
| ojciec = [[Ferdynand I Habsburg]]
| matka = [[Anna Jagiellonka (1503-1547)]]
| mąż =
| 1 mąż = [[Franciszek III Gonzaga]]
| 2 mąż =
| 3 mąż =
| dzieci =
| commons = Category:Catherine of Austria (1533-1572)
}}
 
'''Katarzyna Habsburżanka''' (ur. [[15 września]] [[1533]] w [[Wiedeń|Wiedniu]], zm. [[28 lutego]] [[1572]] w [[Linz]]u) – [[polskie królowe|królowa polska]], wielka księżna litewska, córka [[władcy Niemiec|cesarza]] [[Ferdynand I Habsburg|Ferdynanda I Habsburga]] i [[Anna Jagiellonka (1503-1547)|Anny Jagiellonki]], córki [[Władysław II Jagiellończyk|Władysława II Jagiellończyka]].
 
== Życiorys ==
[[Plik:Katarzyna (1533-1572).jpg|thumb|left|100px|Portret kilku letniej królewny Katarzyny, lata 30.[[XVI wiek|XVI]] w.]]
17 marca 1543 został zawarty układ małżeński pomiędzy Katarzyną a księciem [[Mantua|Mantui]], [[Franciszek III Gonzaga|Franciszkiem III Gonzagą]]<ref>Z. Wdowiszewski, ''Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce'', Kraków 2005, s. 152.</ref>. Do ślubu doszło 22 października 1549. Mąż Katarzyny zmarł tragicznie zaledwie cztery miesiące po ślubie. Po śmierci męża siedemnastoletnia wdowa wróciła do [[Innsbruck]]a.
 
W 1552 [[Habsburgowie]] wysunęli propozycję ślubu Katarzyny z jej dawnym szwagrem, [[Władcy Polski|królem polskim]] [[Zygmunt II August|Zygmuntem Augustem]]. Katarzyna, obwiniająca króla o śmierć starszej siostry, a jego pierwszej żony [[Elżbieta Habsburżanka|Elżbiety]], nie chciała tego małżeństwa. Także sam Zygmunt, ogarnięty żalem po śmierci [[Barbara Radziwiłłówna|Barbary Radziwiłłówny]] oraz ogarnięty niechęcią do Habsburgów, niechętnie patrzył na to małżeństwo<ref name="Spórna">M. Spórna, P. Wierzbicki, ''Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego'', Kraków 2003, s. 234.</ref>.
 
Ostatecznie po udzieleniu Katarzynie i Zygmuntowi [[Dyspensa|dyspensy]] 20 maja 1553, doszło do zawarcia układu małżeńskiego pomiędzy przyszłymi małżonkami, podpisanego w Wiedniu 23 czerwca 1553<ref>Z. Wdowiszewski, ''Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce'', Kraków 2005, s. 153.</ref>. 29 lipca 1553 Zygmunt ożenił się z Katarzyną, a następnego dnia została ona koronowana na królową w [[Bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława w Krakowie|katedrze wawelskiej]]<ref name="Spórna" />. W kwietniu 1554 Katarzyna ogłosiła, że jest w ciąży, jednakże w październiku oznajmiła, że do rozwiązania nie dojdzie. Wywołało to podejrzenia króla, jakoby ciąża była udawana. Po tym wydarzeniu władca odsunął się od żony. Prawdopodobnie królowa była w ciąży, gdyż na początku października przeszła krwotok<ref>M. Spórna, P. Wierzbicki, ''Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego'', Kraków 2003, s. 234–235.</ref>. W 1558, po pojawieniu się u Katarzyny oznak rodzinnej [[padaczka|padaczki]], Zygmunt całkowicie ją odtrącił<ref>M. Spórna, P. Wierzbicki, ''Słownik władców Polski i pretendentów do tronu polskiego'', Kraków 2003, s. 235.</ref>.
 
7 października 1566 Katarzyna wyjechała do [[Austria|Austrii]] i nigdy już nie wróciła do [[Polska|Polski]]. Początkowo mieszkała w Wiedniu, później osiadła w Linzu, gdzie zmarła 28 lutego 1572. Do 1576 zwłoki królowej spoczywały w zamku w Linzu, po czym przeniesiono je do [[Klasztor Sankt Florian|opactwa Świętego Floriana]]. Uroczysty pogrzeb królowej odbył się dopiero 25–27 września 1614 z inicjatywy cesarza [[Maciej Habsburg|Macieja Habsburga]]<ref>Z. Wdowiszewski, ''Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce'', Kraków 2005, s. 154.</ref>.
Linia 41:
Plik:Cranach the Younger Catherine of Austria.jpg|Miniatura Katarzyny Habsburżanki, warsztat [[Lucas Cranach Młodszy|Lucasa Cranacha Młodszego]], [[1555]] r.
Plik:Katarzyna Habsburżanka.jpg|Portret Katarzyny Habsburżanki, po [[1557]] r.
Plik:Stift Sankt Florian 0155.JPG|[[Klasztor Sankt Florian]] w pobliżu [[Linz]]u miejsce pochówku Katarzyny Habsburżanki
</gallery>
 
Linia 51:
{| width="100%" style="text-align:center; vertical-align:middle;" cellspacing="0" cellpadding="0"
|-
| colspan="2" | [[Filip I Piękny|Filip I <br /> Piękny]]<br />ur. 22 VI 1478 <br />zm. 25 IX 1506
| colspan="2" |
| colspan="2" | [[Joanna Szalona|Joanna <br /> Szalona]]<br />ur. 6 XI 1479 <br />zm. 12 IV 1555
| colspan="2" |
| colspan="2" | [[Władysław II Jagiellończyk|Władysław II <br /> Jagiellończyk]]<br />ur. 1 III 1456 <br />zm. 13 III 1516
| colspan="2" |
| colspan="2" | Anna <br /> de Foix<br />ur. po 1469 <br />zm. 26 VII 1502
|-
| style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;
| colspan="4" style="border-bottom:1px black solid; border-right:1px black solid;" | &nbsp;
| colspan="4" style= "" | &nbsp;
| colspan="4" style="border-bottom:1px black solid; border-left:1px black solid;" | &nbsp;
| style="border-left:1px black solid;" | &nbsp;
|-
| colspan="3" | &nbsp;
| colspan="8" style="border-left:1px black solid; border-right:1px black solid;" | &nbsp;
| colspan="3" | &nbsp;
|-
| colspan="2" | &nbsp;
| colspan="2" | [[Ferdynand I Habsburg|Ferdynand I <br /> Habsburg]]<br />ur. 10 III 1503 <br />zm. 25 VII 1564
| colspan="6" |
| colspan="2" | [[Anna Jagiellonka (1503-1547)|Anna <br /> Jagiellonka]]<br />ur. 23 VII 1503 <br />zm. 27 I 1547
| colspan="2" |
|-
| colspan="3" style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;
| colspan="8" style="border-bottom:1px black solid;" | &nbsp;
| colspan="3" style="border-left:1px black solid;" | &nbsp;
|-
| colspan="7" style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;
| colspan="7" | &nbsp;
|-
| width="7.14%"|
Linia 96:
| width="7.14%"|
| width="7.14%"|
|-
|}
<!-- Żony i dzieci -->
{| style="width:100%; text-align:center; vertical-align:top;" cellspacing="0" cellpadding="0"
|- style="vertical-align:top;"
| colspan="2" |
| colspan="2" | 1<br /> [[Franciszek III Gonzaga|Franciszek III <br /> Gonzaga]]<br />ur. 10 III 1533 <br />zm. 22 II 1550 <br /><span style="letter-spacing: -6pt;">OO</span> &nbsp;&nbsp;22 X 1549
| colspan="2" style="vertical-align:middle;" | '''Katarzyna <br /> Habsburżanka'''<br />ur. 15 IX 1533 <br />zm. 28 II 1572
| colspan="2" | 2<br /> [[Zygmunt II August|Zygmunt II <br /> August]]<br />ur. 1 VIII 1520 <br />zm. 7 VII 1572 <br /><span style="letter-spacing: -6pt;">OO</span> &nbsp;&nbsp;po 23 VI w 1553
| colspan="2" |
|-
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
|-
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
|-
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
| style="width:10%;" |
|}
<!-- nie kasuj tego szablonu -->{{gengen}}<!-- koniec drzewa genealogicznego -->
 
== Zobacz też ==
* [[Rakuszanka]]
 
{{Przypisy}}
Linia 138 ⟶ 139:
* [[Zygmunt Wdowiszewski|Wdowiszewski Z.]], ''Genealogia Jagiellonów i Domu Wazów w Polsce'', Avalon, Kraków 2005, ISBN 83-918497-2-4, s. 152–155.
 
{{Władca-Polskie królowe|urząd=królowaKrólowa Polski|lata=[[1553]]-[[1572]]|poprzednik=[[Barbara Radziwiłłówna]]|następca=[[Anna Jagiellonka (1523-1596)|Anna Jagiellonka]]}}
== Zobacz też ==
* [[Rakuszanka]]
 
{{Władca-Polskie królowe|urząd=królowa Polski|lata=[[1553]]-[[1572]]|poprzednik=[[Barbara Radziwiłłówna]]|następca=[[Anna Jagiellonka (1523-1596)|Anna Jagiellonka]]}}
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Habsburżanka, Katarzyna}}
[[Kategoria:Habsburgowie|{{PAGENAME}}]]
[[Kategoria:Polskie królowe|{{PAGENAME}}]]