Camera obscura: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 158.75.205.1 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Rybulo7.
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 5:
[[Plik:Pinhole camera, Olympus €520 no.5.JPG|thumb|200px|...i zdjęcie wykonane przy jej pomocy]]
[[Plik:Lochkamera2.jpg|thumb|right|200px|Wyżej zdjęcie wykonane kamerą otworkową i poniżej, dla porównania, aparatem z obiektywem soczewkowym.]]
'''Camera obscura''' ([[łac.]] ''ciemna komnata'') <ref>[http://www.slownik-online.pl/kopalinski/22775A7E2904CC7DC12565E2003F16D9.php ''Słownik Wyrazów Obcych'']</ref> – prosty przyrząd optyczny pozwalający uzyskać rzeczywisty obraz. Pierwowzór [[aparat fotograficzny|aparatu fotograficznego]].
 
''Camera obscura'' bywa nazywana również '''ciemnią optyczną''' lub '''[[Fotografia otworkowa|kamerą otworkową]]'''.
 
== Budowa i zasada działania ==
Urządzenie to zbudowane jest z poczernionego wewnątrz pudełka (dla zredukowania odbić światła). Na jednej ściance znajduje się niewielki otwór (średnicy 0,3-13–1 milimetra zależnie od wielkości kamery) spełniający rolę [[obiektyw]]u, a na drugiej matowa szyba ([[matówka]]) lub kalka techniczna. Promienie światła wpadające przez otwór tworzą na matówce odwrócony i pomniejszony (lub powiększony) obraz. Wstawiając w miejsce matówki [[Błona fotograficzna|kliszę fotograficzną]] można otrzymać [[Zdjęcie fotograficzne|zdjęcie]].
 
Obraz otrzymany za pomocą ''camera obscura'' posiada następujące cechy: miękkość, łagodne kontrasty, rozmycie, nieskończoną [[głębia ostrości|głębię ostrości]] oraz zupełny brak [[dystorsja|dystorsji]], a wykonany na materiale barwnym – pastelową kolorystykę. Z uwagi na te cechy obrazu ''camera obscura'' bywa do dzisiaj wykorzystywana w [[Fotografia artystyczna|fotografii artystycznej]].
 
== Historia ==
Początków tego urządzenia można się doszukiwać w [[Starożytna Grecja|starożytnej Grecji]]. [[Arystoteles]], podczas częściowego zaćmienia [[Słońce|Słońca]], zaobserwował obraz tworzony na ziemi przez promienie przechodzące między liśćmi drzewa<ref>Arystoteles, [https://archive.org/details/workstranslatedi07arisuoft ''Problemy XV,11'']</ref>. [[Euklides]] w swojej ''Optyce'' opisywał prostoliniowe rozchodzenie się światła i możliwość powstawania obrazu po przejściu promieni słonecznych przez niewielki otwór. Obserwacje prowadzone z użyciem tego prostego instrumentu optycznego były prowadzone przez starożytnych Chińczyków, Greków i Arabów. Jednak pierwszy znany nam [[Opis naukowy|naukowy opis]] ciemni optycznej znajduje się w rękopisach (pochodzących najprawdopodobniej z [[1020]] roku) arabskiego matematyka [[Ibn al-Hajsam|Alhazena]] (Hasana) z [[Al-Basra (miasto)|Basry]]. NajsławniejsząNajsłynniejszą pracą z około stu, jakie po nim pozostały, był traktat o optyce ''Kitab-al-Manadhirn''. Księga wydana po łacinie w Średniowieczu wywarła wielki wpływ na naukę, szczególnie na prace [[Roger Bacon|Rogera Bacona]] i [[Johannes Kepler|Johannesa Keplera]].
 
Ciemnia optyczna służyła astronomom do obserwacji rocznych torów, po jakich porusza się [[słońce]], [[Plama słoneczna|plam słonecznych]] i księżyca. Służyła też jako pomoc przy wykonywaniu rysunków. Była wykorzystywana przez artystów malarzy, między innymi [[Leonardo da Vinci]] i [[Bernardo Bellotto]], jako narzędzie pomocne przy określaniu np. [[perspektywa|perspektywy]].
 
Przez analogię z powstawaniem obrazu w kamerze otworkowej [[Roger Bacon]] wyjaśnił sposób powstawania obrazu w oku.
 
Była wykorzystywana przez artystów malarzy, między innymi [[Leonardo da Vinci]] i [[Bernardo Bellotto]], jako narzędzie pomocne przy określaniu np. [[perspektywa|perspektywy]].
 
W [[2007]] roku [[Jarosław Włodarczyk (astronom)|Jarosław Włodarczyk]] opublikował w czasopiśmie ''Journal for the History of Astronomy'' hipotezę stosowania ciemni optycznej do obserwacji [[Zaćmienie Słońca|zaćmień słońca]] przez [[Mikołaj Kopernik|Mikołaja Kopernika]]<ref>Jarosław Włodarczyk, ''Solar Eclipse Observations in the Time of Copernicus: Tradition or Novelty?'' Journal for the History of Astronomy, Vol. 38, Nr 3, 2007, s. 351-364(14)</ref>. Włodarczyk porównał wyniki uzyskane przez Kopernika z wyliczonymi współcześnie maksymalnymi fazami zaćmień słońca we [[Frombork]]u. Różnice pomiędzy nimi mogły wynikać z błędów powodowanych przez ''camera obscura''.
 
W [[1550]] roku [[Girolamo Cardano]] zastąpił otwór pojedynczą [[soczewka|soczewką]] skupiającą. W 1569 roku wenecjanin Daniello Barbaro opisał w swoim dziele ''La practica della perspectiva'' zasadę działania [[Przysłona fotograficzna|przesłony]].
 
[[Johann Wolfgang von Goethe|Johann Wolfgang Goethe]] przy pomocy ''camera obscura'' utrwalał widoki ze swoich podróży.
 
{{Przypisy}}