Miami: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK, porządki w ilustracjach i tabelkach
Ulv80 (dyskusja | edycje)
ilustracja
Linia 69:
|www = http://www.ci.miami.fl.us/
}}
[[Plik:Miamiskyline20080113.png|thumb|Panorama [[Downtown Miami]] widziana z [[South Beach]]]]
[[Plik:DowntownMiamiPanorama.jpg|thumb|Panorama Downtown Miami widziana z [[Port of Miami]]]]
'''Miami''' – miasto na wybrzeżu [[Ocean Atlantycki|Oceanu Atlantyckiego]], w południowo-wschodniej [[Floryda|Florydzie]], w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]. Siedziba [[Hrabstwo Miami-Dade|hrabstwa Miami-Dade]], najludniejszego hrabstwa Florydy, a zarazem ósmego na liście najbardziej zaludnionych hrabstw Stanów Zjednoczonych za sprawą populacji liczącej 2 500 625 mieszkańców<ref>[http://www.miamiherald.com/news/miami-dade/story/1378375.html „Miami-Dade County”], w: MiamiHerald.com. [dostęp: 2012-05-20].</ref>. Samo miasto zamieszkiwane jest przez 413 892 osób, co czyni je 44. co do wielkości amerykańskim miastem; Miami stanowi centralne i najludniejsze miasto obszaru zurbanizowanego Miami, będącego czwartym co do wielkości w [[Stany Zjednoczone|USA]]<ref>[http://www.census.gov/popest/metro/files/2009/CBSA-EST2009-alldata.csv „2009 Population Estimates”], w: [[United States Census Bureau]], 2009-07-01. [dostęp: 2010-04-28].</ref>. Według danych [[United States Census Bureau|US Census Bureau]], obszar metropolitalny Miami liczy 5 564 635 mieszkańców, dzięki czemu jest 8. pod względem zaludnienia i 5. pod względem wielkości obszarem miejskim Stanów Zjednoczonych<ref>''The World Almanac 2011'', s. 611.</ref><ref>[http://www.demographia.com/db-worldua.pdf „Demographia: World Urban Areas”], w: demographia.com. [dostęp: 2012-01-25].</ref>.
 
Linia 78 ⟶ 76:
 
== Historia ==
[[Plik:MiamiAvenue1896.jpg|thumb|left|W 1896 roku około 400 osób opowiedziało się za nadaniem Miami oficjalnego statusu miasta (miało to miejsce w budynkach z fotografii)]]
[[Plik:OldU.S.PostOfficeandCourthouse.jpg|thumb|left|[[Downtown Miami Historic District]] jest największym dystryktem historycznym w Miami; znajdujące się tutaj budynki powstawały w okresie 1896-1939]]
 
Przez tysiące lat przed przybyciem [[Europejczycy|Europejczyków]] teren dzisiejszego Miami był zamieszkany przez rdzennych Indian. Ponad tysiąc lat przed kolonizacją przybyszów z Europy obszar dzisiejszego Miami został zamieszkany przez przedstawicieli [[Indianie|indiańskiego]] plemienia [[Tequesta]]. Jednakże w 1566 roku tereny te zostały przez [[Pedro Menéndez de Avilés|Pedro Menéndeza de Avilésa]] uznane za część [[Hiszpańskie imperium kolonialne|hiszpańskiego imperium kolonialnego]]. Rok później na miejscu utworzona została hiszpańska misja. W 1836 roku w mieście będącym pod panowaniem amerykańskim powstał park miejski [[Fort Dallas]], a sam obszar Miami stopniowo stawał się miejscem potyczek [[Wojny seminolskie|drugiej wojny seminolskiej]]; w konsekwencji, Fort Dallas przeobrażony został w bazę militarną.
Linia 91 ⟶ 89:
 
== Geografia ==
[[Plik:Mouth of Miami River 20100211.jpg|thumb|left|Ujście [[Rzeka Miami|Miami River]] u brzegów sztucznej wyspy [[Brickell Key]]]]
Miami jest zamieszkiwane statystycznie przez mniej niż 1 na 13 mieszkańców Florydy Południowej. Dodatkowo, 52% populacji hrabstwa Miami-Dade nie mieszka w żadnym z miast na terenie regionu.
 
Linia 97 ⟶ 95:
 
=== Geologia ===
[[Plik:Miamihighpoint.jpg|thumb|left|Widok jednego z najwyższych punktów Miami, na południe od centrum miasta]]
Powierzchnia podłoża obszaru Miami składa się z wapieni i [[Oolity|oolitów]], uformowanych w wyniku drastycznych zmian poziomu morza, powiązanych z okresami [[Zlodowacenie|zlodowacenia]] i [[Epoka lodowa|epoki lodowcowej]]. Takie podłoże jest pokryte cienką warstwą gleby, nie grubszej, niż 15 metrów. Rozpoczęty około 130 tysięcy lat temu [[interglacjał eemski]] spowodował wzrost poziomu morza o ok. 7,6 metrów w porównaniu do stanu obecnego. W wyniku tego cała Floryda Południowa została zalana przez płytkie morze. Wzdłuż jej krawędzi, od obszaru współczesnego Miami do [[Dry Tortugas]], uformowało się kilka równoległych linii rafy; teren za nimi pokryła wielka laguna. Wraz z początkami zlodowacenia Wisconsin około 100 tysięcy lat temu, poziom morza zaczął się obniżać, odkrywając podłoże laguny. 15 tysięcy lat temu poziom morza obniżył się do 110 m poniżej współczesnego poziomu. Obecny poziom morza ustabilizował się 4 tysiące lat temu, pozostawiając ląd Florydy Południowej tuż nad swoim poziomem.
 
Linia 105 ⟶ 103:
 
Pod względem zajmowanej powierzchni, Miami jest jednym z najmniejszych w gronie najważniejszych miast Stanów Zjednoczonych. Według [[United States Census Bureau|US Census Bureau]], Miami zajmuje łączną powierzchnię 143,1&nbsp;km², z czego 92,4&nbsp;km² to ląd, a 50,7² km to wody. To oznacza, że 400 tysięcy mieszkańców miasta zamieszkuje obszar 91&nbsp;km², co czyni Miami jednym z najgęściej zaludnionych miast amerykańskich obok Nowego Jorku, San Francisco, Bostonu, Chicago i Filadelfii.
 
[[Plik:Miamiskyline20080113.png|thumb|center|upright=3.4|<center>Panorama [[Downtown Miami]] widziana z [[South Beach]]]]
[[Plik:DowntownMiamiPanorama.jpg|thumb|center|upright=3.4|<center>Panorama Downtown Miami widziana z [[Port of Miami]]]]
 
=== Klimat ===
Linia 468 ⟶ 469:
 
=== Komunikacja miejska ===
[[Plik:Metrorail-Tri-Rail.png|thumb|Metro [[Miami Metrorail]] łączy centrum miasta z odległymi przedmieściami]]
[[Plik:Tri-Rail at Delray Beach Station.jpg|thumb|Kolej podmiejska [[Tri-Rail]] biegnie od [[Port lotniczy Miami|Miami International Airport]] do [[West Palm Beach]]]]
Za obsługę transportu publicznego odpowiada [[Miami-Dade Transit]] i [[South Florida Regional Transportation Authority|SFRTA]], a w jego skład wchodzi kolej podmiejska ([[Tri-Rail]]), metro ([[Metrorail (Miami)|Metrorail]]), [[mała kolej automatyczna]] ([[Metromover]]), a także połączenia autobusowe (Metrobus). 17% mieszkańców Miami korzysta z transportu publicznego<ref>[http://www.census.gov/acs/www/ „American Community Survey”], w: Census.gov. [dostęp: 2009-06-27].</ref>.
Linia 477:
 
W fazie konstrukcji pozostaje obecnie [[Miami Intermodal Center]] oraz [[Miami Central Station]], wielki węzeł transportowy, obsługujący jednocześnie [[Metrorail (Miami)|Metrorail]], [[Amtrak]], [[Tri-Rail]], [[Miami-Dade Transit#Metrobus|Metrobus]], [[Greyhound Lines]], taksówki, wypożyczalnie samochodów, [[MIA Mover]], prywatne samochody oraz rowery.
 
<gallery><center>
Plik:MiamiMetroBus.jpg|Autobusy metrobus
[[Plik:Metrorail-Tri-Rail.png|thumb|Metro [[Miami Metrorail]] łączy centrum miasta z odległymi przedmieściami]]
Plik:Miami-Dade Metromover in Arena-State Plaza Station.jpg|Wagon małej kolei automatycznej Metromover
</gallery></center>
 
=== Kolej ===