Trombocyt: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Usunięto kategorię "Krzepnięcie"; Dodano kategorię "Krzepnięcie krwi" za pomocą HotCat
drobne redakcyjne
Linia 14:
}}
{{wikisłownik|trombocyt}}
'''Trombocyt'''{{r|PWN}}{{r|Krzymowski}}, '''płytka krwi'''{{r|PWN}}, '''płytka Bizzozera'''{{r|PWN}}, '''krwinka płytkowa'''{{r|PWN}}{{r|Krzymowski}} – [[elementy morfotyczne krwi|morfotyczny składnik krwi]], podłużny strzępek [[komórki]] pozbawiony [[jądro komórkowe|jądra komórkowego]]{{r|Krzymowski}}, niezdolny do poruszania się, odgrywający u większości [[kręgowce|kręgowców]] istotną rolę w procesach [[krzepnięcie krwi|krzepnięcia krwi]]. Są to dyskowate struktury, mniejsze od pozostałych komórkowych składników krwi (około 1-2 μm{{r|Krzymowski}}), otoczone [[błona komórkowa|błoną komórkową]] fragmenty [[cytoplazma|cytoplazmy]] oderwane od [[megakariocyt]]ów ([[trombopoeza]]). Zawierają w cytoplazmie szereg ziarnistości zawierających liczne mediatory biologiczne, a na powierzchni glikoproteiny spełniające funkcje receptorowe. Ziarnistości te to{{r|Krzymowski}}: [[lizosom]]y, [[mitochondrium|mitochondria]], [[rybosom]]y, ziarna [[glikogen]]u oraz [[mikrofibryle]] i [[Mikrotubula|mikrotubule]].
 
PłytkiTrombocyty krwiuczestniczą w inicjowaniu zmian miażdżycowych, stymulują wzrost [[fibroblast]]ów, stymulują wzrost komórek mięśni gładkich i naczyń{{r|Krzymowski}}. Są też odpowiedzialne za proces inicjacji krzepnięcia, [[fibrynoliza|fibrynolizy]] i skurczu naczyń krwionośnych. W razie uszkodzenia tkanki, w osoczu rozpoczyna się seria reakcji chemicznych, w wyniku których [[fibrynogen]] zostaje przekształcony w cząsteczki [[fibryna|fibryny]], te zaś zlepiają się, tworząc siateczkę zasklepiającą [[rana|ranę]]. W siatce tej więzną następnie [[erytrocyt]]y i trombocyty – w wyniku czego powstaje [[skrzep]].
Są to dyskowate struktury, mniejsze od pozostałych komórkowych składników krwi (około 1-2 μm{{r|Krzymowski}}), otoczone [[błona komórkowa|błoną komórkową]] fragmenty [[cytoplazma|cytoplazmy]] oderwane od [[megakariocyt]]ów ([[trombopoeza]]). Zawierają w cytoplazmie szereg ziarnistości zawierających liczne mediatory biologiczne, a na powierzchni glikoproteiny spełniające funkcje receptorowe. Ziarnistości te to{{r|Krzymowski}}: [[lizosom]]y, [[mitochondrium|mitochondria]], [[rybosom]]y, ziarna [[glikogen]]u oraz [[mikrofibryle]] i [[Mikrotubula|mikrotubule]].
 
U większości gatunków zwierząt występują w ilości 300-600 tys. trombocytów na 1 μl krążącej krwi{{r|Krzymowski}}. U człowieka mikrolitr (mm³) osocza zawiera typowo 150–400 tys. płytek krwi{{r|PWN}}. Żyją od 8 do 10 dni{{r|tb}}.
Płytki krwi są odpowiedzialne za proces inicjacji krzepnięcia, [[fibrynoliza|fibrynolizy]] i skurczu naczyń krwionośnych. W razie uszkodzenia tkanki, w osoczu rozpoczyna się seria reakcji chemicznych, w wyniku których [[fibrynogen]] zostaje przekształcony w cząsteczki [[fibryna|fibryny]], te zaś zlepiają się, tworząc siateczkę zasklepiającą [[rana|ranę]]. W siatce tej więzną następnie [[erytrocyt]]y i trombocyty – w wyniku czego powstaje [[skrzep]].
 
Zaburzenia związane z płytkami krwi to:
Trombocyty uczestniczą też w inicjowaniu zmian miażdżycowych, stymulują wzrost [[fibroblast]]ów, stymulują wzrost komórek mięśni gładkich i naczyń{{r|Krzymowski}}.
 
U większości gatunków zwierząt występują w ilości 300-600 tys. trombocytów na 1 μl krążącej krwi{{r|Krzymowski}}.
 
U człowieka mikrolitr (mm³) osocza zawiera typowo 150–400 tys. płytek krwi{{r|PWN}}. Żyją od 8 do 10 dni{{r|tb}}.
 
Zaburzenia związane z płytkami krwi:
* [[małopłytkowość|trombocytopenia (małopłytkowość)]] – obniżona poniżej normy liczba płytek krwi.
* [[trombocytoza]] lub [[Trombocytoza|trombocytemia]] – zwiększona powyżej normy liczba płytek.