Turzonowie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m uproszczenie wywołania szablonu {{Kontrola autorytatywna}}
Liczne sprostowania i uzupełnienia + linki wewnętrzne
Linia 3:
[[Plik:Nám.SNP ThurzovDom (B. s prava).jpg|thumb|200px|right|Dom Turzonów przy placu [[Słowackie Powstanie Narodowe|Słowackiego Powstania Narodowego]] w [[Bańska Bystrzyca|Bańskiej Bystrzycy]]]]
 
'''Turzonowie''' (''Thurzo, Thurzonowie'') lub '''Thurzo von Bethlenfalva''' właściwie Thürzinwęgierskiniemiecki ród szlacheckikupiecki. Wygasł na początku XVII wieku.
 
Rodzina wywodzi się z południowych [[Niemcy|Niemiec]] i została zainstalowana, w ciągu rozpoczętych w XIII wieku podbojów [[Habsburgowie|Habsburgów]] obejmujących wpierw Austrię a następnie Węgry, wraz ze spokrewnionymi [[Henckel von Donnersmarck|Hencklami]] przez pierwszego niemieckiego króla Węgier [[Karol Robert|Karola Roberta]] (który wśród swych 3 lub 4 żon miał [[Maria bytomska|Marię bytomską]] i [[Elżbieta Łokietkówna|Elżbietę Łokietkówną]]) na terenach węgierskiego rodu magnackiego [[Amadej Aba|Aba]] obejmujących tereny współczesnej [[Słowacja|Słowacji]]. Turzonowie osiedlili się w miejscowości [[Betlanovce]] na [[Spisz]]u. (dziśPo zamordowaniu w 1311 roku w Koszycach [[SłowacjaAmadej Aba|Amadeusza Aby]]), który aktywnie wspierał wypędzonego z Polski przez niemieckie intrygi [[Władysław I Łokietek|Władysława Łokietka]] rozpoczęli eksploatację bogatych złóż złota i miedzi na jego terenach. W [[XVI wiek|XVI]] w. podzielili się na dwie główne linie: [[Orawa (region)|orawsko]]-[[bytcza]]ńska i spisko-[[Augsburg|augsburska]]. Linia augsburska związana więzami rodzinnymi z [[Fuggerowie|Fuggerami]] współzałożyła największą w średniowiecznej Europie mafię finansowo-przemysłową. Rodzina ta, związana z węgierskim górnictwem, zawiązała spółkę handlową z [[Fuggerowie|Fuggerami]] (''[[Ungarischer Handel]]''). Na [[Śląsk]]u w latach [[1517]]-[[1548]] władali [[Pszczyna|pszczyńskim]] [[Państwo stanowe|państwem stanowym]]. Ostatnimi z rodu byli Emeryk z [[Zamek Orawski|orawskiego zamku]] zm. w [[1621]] r., i Michał ze [[Zamek Spiski|spiskiego zamku]] zm. w [[1636]] r.
U schyłku rodu Turzonów, w 1623 roku, [[Habsburgowie]] zainstalowali na Górnym Śląsku na terenach dawnego piastowskiego [[Księstwo bytomskie|Księstwa Bytomskiego]] ich krewnych [[Henckel von Donnersmarck|Hencklów]], którzy w 1656 zasiedlili Górny Śląsk znaczną ilością Żydów (Friedländer, [[Giesche]]…) rozpoczynając intensywną eksploatację przemysłową - tak powstał [[Górnośląski Okręg Przemysłowy]]. Hencklowie, z podbytomskich złóż, finansowali [[Otto von Bismarck|Bismarcka]], koronację [[Wilhelm II Hohenzollern|cesarza Wilhelma]] i przygotowywaną przez niego już w 1910 roku [[I wojna światowa|I wojnę światową]]<ref>{{cite web| url= http://sbb-music.jimdo.com | title= SBB - Background | publisher=SBB }}</ref> (za co otrzymali tytuły książęce) i w 1939 zaprosili armie [[Adolf Hitler|Adolfa Hitlera]] do wkroczenia do Polski, udostępniając im (nie)swoje dobra w [[Świerklaniec|Świerklańcu]].
 
Fakt identyczności, z nieznaczną zmianą [[tynktura (heraldyka)|tynktur]], rysunku herbu rodowego Turzonów z herbem rodowym rodu [[Henckel|Hencklów]] może byćjest potwierdzeniem tezy, że obydwa rody są ze sobą bardzo blisko spokrewnione, a niewykluczone, iż miały wspólnego przodka, jak mówi jedna z rodzinnych legend.
 
== Przedstawiciele ==