Anna Rynkowska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
AusLodz (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
m poprawa linków do ujedn., WP:SK, drobne redakcyjne, typo
Linia 1:
[[Plik:Anna Rynkowska 39 606 0 XII 30 1.png|thumb|Anna Rynkowska]]
'''Anna Rynkowska''' (ur. [[3 lutego]] [[1903]] w [[Łódź|Łodzi]], zm. [[30 października]] [[1984]] w Łodzi) – [[Historia|historyk]], [[archiwista]], historyk Łodzi, [[regionalizmRegionalizm (językoznawstwo)|regionalista]], publicysta, działacz społeczny.
 
== Rodzina i nauka ==
UrodzonaUrodziła się w Łodzi, w rodzinie robotniczej. Była córką Jana Staniszewskiego i Marianny z Bugajków, przybyłych do Łodzi z [[Gubernia kaliska|guberni kaliskiej]] pod koniec XIX w.
 
W latach 1911–1915 uczęszczała do szkoły powszechnej w Łodzi. Wyróżniającej się uczennicy jej dotychczasowa nauczycielka pomogła dostać się do elitarnego gimnazjum Janiny Prysewiczówny w Łodzi. Anna Rynkowska wspominała, że temu gimnazjum, a szczególnie koleżankom, zawdzięczała wiele. Wspólnie uczyły się rysunku, malarstwa i obcych języków, które to umiejętności przydały się jej w późniejszej pracy naukowej. Czynnie znała 6 języków obcych. Egzamin dojrzałości ''z wynikiem więcej niż dobrym'' złożyła w 1922.
 
Egzamin dojrzałości ''z wynikiem więcej niż dobrym'' złożyła w 1922.
 
== Studia i praca zawodowa ==
Zaraz poPo ukończeniu gimnazjum A. Rynkowska, w 1922 roku, Anna Rynkowska podjęła pracę nauczycielki w Szkole Powszechnej nr 28, przy ul. Franciszkańskiej 76 i pracowała w niej do 12 grudnia 1939<ref> Spis szkół powszechnych i nauczycieli miasta Łodzi i powiatu w r. szk. 1934/1935...</ref>.
 
Ucząc w szkole podnosiła cały czas swoje kwalifikacje. W latach 1922–1933 ukończyła 3 kursy metodyczne oraz dwuletni Wyższy Kurs Nauczycielski. Rozpoczęła też studia na [[Uniwersytet Warszawski|Uniwersytecie Warszawskim]] na [[Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego|Wydziale Prawa]] sądząc, że ten kierunek studiów umożliwi jej naukę na odległość. Możliwość ukończenia studiów wyższych pojawiła się dopiero w 1930, gdy wstąpiła na Wydział Nauk Humanistycznych [[Wolna Wszechnica Polska|Wolnej Wszechnicy Polskiej]] – Oddział w Łodzi. Studia te, pod kierunkiem [[Natalia Gąsiorowska|Natalii Gąsiorowskiej]], ukończyła w 1936 z wynikiem bardzo dobrym. Stopień magistra uzyskała w 1937 na Uniwersytecie Warszawskim. Studia doktoranckie przerwała [[II wojna światowa|wojna]].
 
Wysiedlona wW czasie okupacji została wysiedlona do [[Głowno|Głowna]], gdzie wspólnie z mężem Józefem Rynkowskim – znanym pedagogiem łódzkim, zorganizowali tam i prowadzili [[Tajne komplety|tajne nauczanie]].
Stopień magistra uzyskała w 1937 na Uniwersytecie Warszawskim. Studia doktoranckie przerwała [[II wojna światowa|wojna]].
 
Po wojnie była współorganizatorem Katedry Historii Społeczno-Gospodarczej Polskiej i Powszechnej na [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytecie Łódzkim]], gdzie jednocześnie pełniła obowiązki st. asystenta i adiunkta u prof. Natalii Gąsiorowskiej (jeszcze przed wojną była asystentem w Katedrze Historii Społeczno-Gospodarczej Oddziału Łódzkiego Wolnej Wszechnicy Polskiej kierowanej właśnie przez Natalię Gąsiorowską). W 1947 pod jej kierunkiem napisała doktorat: ''Działalność gospodarcza władz Królestwa Polskiego na terenie Łodzi przemysłowej w latach 1821–1831'' (druk 1951).
Wysiedlona w czasie okupacji do [[Głowno|Głowna]], wspólnie z mężem Józefem Rynkowskim – znanym pedagogiem łódzkim, zorganizowali tam i prowadzili [[Tajne komplety|tajne nauczanie]].
 
W latach 1950–1973, była [[kustosz]]em, pracownikpracownikiem [[Archiwum Państwowe w Łodzi|Archiwum Państwowego w Łodzi]]. Jako pracownik naukowy archiwum przez 20 lat gromadziła i opracowywała akta przemysłowe i bankowe. Była organizatorem i kierownikiem Oddziału Akt Gospodarczych. W latach 1967–1971 była lektorem języka włoskiego na Uniwersytecie Łódzkim.
Po wojnie była współorganizatorem Katedry Historii Społeczno-Gospodarczej Polskiej i Powszechnej na [[Uniwersytet Łódzki|Uniwersytecie Łódzkim]], gdzie jednocześnie pełniła obowiązki st. asystenta i adiunkta u prof. Natalii Gąsiorowskiej (jeszcze przed wojną była asystentem w Katedrze Historii Społeczno-Gospodarczej Oddziału Łódzkiego Wolnej Wszechnicy Polskiej kierowanej właśnie przez Natalię Gąsiorowską). W 1947 pod jej kierunkiem napisała doktorat: ''Działalność gospodarcza władz Królestwa Polskiego na terenie Łodzi przemysłowej w latach 1821–1831'' (druk 1951).
 
W latach 1950–1973, kustosz, pracownik [[Archiwum Państwowe w Łodzi|Archiwum Państwowego w Łodzi]]. Jako pracownik naukowy archiwum przez 20 lat gromadziła i opracowywała akta przemysłowe i bankowe. Była organizatorem i kierownikiem Oddziału Akt Gospodarczych.
 
W latach 1967–1971 była lektorem języka włoskiego na Uniwersytecie Łódzkim.
 
== Działalność pozazawodowa ==
Linia 30 ⟶ 24:
Współpracownik ''[[Polski Słownik Biograficzny|Polskiego słownika biograficznego]]'', od 1969 członek Komitetu Redakcyjnego.
 
W jej dorobku naukowym wyróżnić można dwa nurty. Pierwszy z nich dotyczy historii regionalnej, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów Łodzi i regionu łódzkiego. Poza wymienionym doktoratem opublikowała m.in: ''Działalność gospodarcza władz Królestwa Polskiego na terenie Łodzi przemysłowej w latach 1821–1831'' (1951), ''Przemysł lniany w Łodzi w latach 1822–1832'' (1938), ''Osada fabryczna Mania i jej dzierżawcy'' (1980), ''Przedsiębiorstwo [[Ludwik Geyer|Ludwika Geyera]] w latach 1828–1870'' (1975), pionierską monografię ''[[Ulica Piotrkowska]]'' (1970) oraz artykuły o innych ośrodkach, m.in.: ''Rozwój przemysłu w Kaliszu w latach 1815–1831'' (1951), ''Sytuacja ekonomiczna i społeczna robotników kaliskich w XIX wieku'' (1962). Drugi nurt wiązał się z badaniami nad [[Wiosna Ludów|Wiosną Ludów]], efektem były prace: ''Wiosna Ludów w Italii'', [w:] ''W stulecie Wiosny Ludów'' (tom II, 1949), ''[[Wojciech Darasz]] (1808–1852)'', [w:] tamże, tom IV (1951) oraz przygotowany do druku tom wspomnień W. Darasza, ''Pamiętnik emigranta'' (1953). Zajmowała się również wydawaniem źródeł: ''Początki rozwoju kapitalistycznego miasta Łodzi 1820–1824'', [w:] ''Materiały do historii miast, przemysłu i klasy robotniczej w okręgu łódzkim'' (tom IV, 1960).
 
W pracy naukowej uzyskała stopień [[docent]]a. Od 1969 członekroku była członkinią Rady Ochrony Dóbr Kultury przy Wydziale Kultury i Sztuki Urzędu Miasta Łodzi.
Zajmowała się również wydawaniem źródeł: ''Początki rozwoju kapitalistycznego miasta Łodzi 1820–1824'', [w:] ''Materiały do historii miast, przemysłu i klasy robotniczej w okręgu łódzkim'' (tom IV, 1960).
 
ŁodzianomJest jest szeroko znana jako autorkaautorką monografii pt. '''Ulica Piotrkowska''', wydanej przez [[Wydawnictwo Łódzkie]] w 1970 w nakładzie 3275 egzemplarzy<ref>[http://alpha.bn.org.pl/search~S5*pol?/arynkowska+anna/arynkowska+anna/1%2C1%2C10%2CB/frameset&FF=arynkowska+anna+1903+1984&8%2C%2C10/indexsort=- ''Ulica Piotrkowska'', Anna Rynkowska]; Katalog Biblioteki Narodowej</ref>.
W pracy naukowej uzyskała stopień [[docent]]a.
 
Łodzianom jest szeroko znana jako autorka monografii pt. '''Ulica Piotrkowska''', wydanej przez [[Wydawnictwo Łódzkie]] w 1970 w nakładzie 3275 egzemplarzy<ref>[http://alpha.bn.org.pl/search~S5*pol?/arynkowska+anna/arynkowska+anna/1%2C1%2C10%2CB/frameset&FF=arynkowska+anna+1903+1984&8%2C%2C10/indexsort=- ''Ulica Piotrkowska'', Anna Rynkowska]; Katalog Biblioteki Narodowej</ref>.
 
Od 1969 członek Rady Ochrony Dóbr Kultury przy Wydziale Kultury i Sztuki Urzędu Miasta Łodzi.
 
== Działalność popularyzatorska ==
Odrębne miejsce w dorobku Anny Rynkowskiej zajmuje działalność popularyzatorska z dziedziny historii, szczególnie historii gospodarczej Łodzi. Dużo czasu poświęciła popularyzacji wiedzy o dziejach Łodzi publikując artykuły w przewodnikach i folderach, a także w prasie – przez wiele lat publikowała na łamach prasy łódzkiej m.in. w ”Panoramie”„Panoramie” – dodatku do [[Dziennik Łódzki|Dziennika Łódzkiego]]” i w [[Odgłosy (tygodnik)|Odgłosach]]”. Wygłaszała odczyty w [[Towarzystwo Wiedzy Powszechnej|TWP]]. Przez wiele lat była opiekunem zabytków jako członek Łódzkiej Rady Ochrony Dóbr Kultury.
 
== Wyróżnienia i odznaczenia ==
Za całokształt prac naukowych, zawodowych i społecznych otrzymała odznaczenia państwowe i resortowe:
* Krzyż Kawalerski [[Order Odrodzenia Polski|Orderu Odrodzenia Polski]],
* [[Medal Komisji Edukacji Narodowej]], który otrzymała za [[Tajne komplety|tajne nauczanie]].
 
Za prace badawcze nad dziejami Łodzi została „Łodzianką roku 1971”.
 
 
Zmarła 30 października 1984. Pochowana została 2 listopada 1984 na [[Cmentarz Doły w Łodzi|cmentarzu na Dołach]] (kwatera XII, rząd 18, grób 1).
Linia 64 ⟶ 55:
 
{{Kontrola autorytatywna}}
 
{{SORTUJ:Rynkowska, Anna}}
[[Kategoria:Absolwenci Uniwersytetu Warszawskiego]]