William Huskisson: Różnice pomiędzy wersjami

[[FilePlik:Huskisson - Question concerning the depreciation of our currency, 1810 - 5221173.tif|thumb|''Question concerning the depreciation of our currency'', 1810]]

'''William Huskisson''' (ur. [[11 marca]] [[1770]] w Birtsmorton Court w hrabstwie [[Worcestershire]], zm. [[15 września]] [[1830]] w [[Manchester]]ze) – [[Wielka Brytania|brytyjski]] polityk, członek stronnictwa [[torysi|torysów]], minister w rządach [[Robert Jenkinson|lorda Liverpoola]], [[George Canning|George'aGeorge’a Canninga]], [[Frederick Robinson|lorda Godericha]] i [[Arthur Wellesley (1. książę Wellington)|księcia Wellington]]; ofiara pierwszego śmiertelnego wypadku w historii kolei.

Był synem Williama i Elizabeth Huskissonów. W [[1783]] wyjechał do [[Paryż]]a i zamieszkał u swojego wuja, dr. Richarda Gema, który pracował w brytyjskiej [[ambasada|ambasadzie]]. Tam zainteresował się polityką. Był członkiem "Klubu„Klubu 1789"1789”. Popierał wprowadzenie we [[Francja|Francji]] monarchii konstytucyjnej. [[29 sierpnia]] [[1790]] wygłosił mowę pt. ''Sur les Assignats'', dotyczącej wydawania [[asygnata|asygnaty]] przez rząd francuski. W latach [[1790]]-[[1792]] blisko współpracował z [[Ambasadorowie Wielkiej Brytanii we Francji|brytyjskim ambasadorem w Paryżu]] [[George Leveson-Gower, 1. książę Sutherland|lordem Gowerem]]. Wraz z nim powrócił do Wielkiej Brytanii w [[1792]].

Po powrocie Huskisson znalazł sobie możnych protektorów -– [[premierzy Wielkiej Brytanii|premiera]] [[William Pitt Młodszy|Williama Pitta Młodszego]] i [[ministrowie spraw wewnętrznych Wielkiej Brytanii|ministra spraw wewnętrznych]] [[Henry Dundas (1. wicehrabia Melville)|Henry'egoHenry’ego Dundasa]]. Ponieważ Huskisson znał biegle [[język francuski]], Dundas powierzył mu nadzór na egzekwowaniem ''Aliens Act'', który dotyczył głównie francuskich emigrantów.

W [[1795]] otrzymał stanowisko podsekretarza ds. wojny. [[1796|Rok później]] uzyskał miejsce w [[Izba Gmin|Izbie Gmin]] jako reprezentant okręgu [[okręg wyborczy Morpeth|Morpeth]], ale początkowo brał niewielki udział w debatach parlamentarnych. [[6 kwietnia]] [[1799]] poślubił Emily Milbanke, ale nie doczekał się potomstwa. W [[1800]] odziedziczył majątek swojego wuja, dr Gema. W [[1801]] zrezygnował ze stanowiska po upadku gabinetu Pitta. [[1802|Rok później]] bez powodzenia startował w wyborach w okręgu [[okręg wyborczy Dover|Dover]], po czym wycofał się z czynnego życia publicznego.

Powrócił w [[1804]] wygrywając wybory uzupełniające w okręgu [[okręg wyborczy Liskeard|Liskeard]]. Po powrocie Pitta do władzy w tym samym roku, Huskisson został sekretarzem skarbu i pozostał na tym stanowisku do śmierci Pitta w [[1806]]. W [[1807]] Huskisson zmienił okręg na [[okręg wyborczy Harwich|Harwich]]. Kiedy premierem został [[William Cavendish-Bentinck (3. książę Portland)|książę Portland]] powrócił na stanowisko sekretarza skarbu, ale utracił to stanowisko w [[1809]]. [[1810|Rok później]] opublikował pamflet na brytyjski system walutowy. W [[1812]] ponownie zmienił okręg wyborczy, tym razem na [[okręg wyborczy Chichester|Chichester]].

Huskisson powrócił do rządu w [[1814]], obejmując stanowisko pierwszego komisarza ds. lasów. Nadal jednak udzielał się w sprawach finansowych. Brał udział w debatach o [[ustawy zbożowe|ustawach zbożowych]] w [[1814]] i [[1815]]. Pomimo iż był zwolennikiem wolnego handlu, uważał że ustawy zbożowe są konieczne dla ratowania brytyjskiego rolnictwa. W [[1819]] wystosował memorandum do lorda Liverpoola dotyczące redukcji [[dług publiczny|długu państwowego]]. W [[1823]] został członkiem gabinetu jako przewodniczący Zarządu Handlu i skarbnik floty. W tym samym roku został deputowanym z okręgu [[okręg wyborczy Liverpool|Liverpool]]. Zreformował [[Akty Nawigacyjne]], nadając większe prawa statkom obcych bander. Obniżył taryfy handlowe i zabiegał o przywrócenie [[związek zawodowy|związkom zawodowym]] prawa do legalnego działania. Popierał również budowę linii kolejowej łączącej [[Liverpool]] z [[Manchester]]em.

W [[1827]] premier lord Goderich powierzył Huskissonowi tekę ministra wojny i kolonii oraz przewodniczącego Izby Gmin. Pozostał na tym stanowisku, kiedy premierem został w styczniu [[1828]] książę Wellington. Jednak brak porozumienia z kolegami z gabinetu spowodował, że w maju [[1828]] Huskisson zrezygnował ze stanowiska. Wraz z innymi postępowymi torysami (tzw. frakcja "Canningites"„Canningites”) przeszedł do opozycji. Głosował za równouprawnieniem [[katolicyzm|katolików]], ale nie wziął udziału w żadnej debacie w tej kwestii. W Izbie Gmin zasiadał do swojej śmierci w [[1830]].

Huskisson jest pierwszą znaną ofiarą wypadku na kolei. Wypadek miał miejsce podczas oficjalnego otwarcia kolei [[15 września]] [[1830]] z udziałem Huskissona oraz księcia Wellingtona. Kiedy [[rakieta (parowóz)|parowóz]] zatrzymał się, Huskisson podszedł przywitać się z premierem. Kiedy pojazd ruszył Huskisson nie zdążył odskoczyć i parowóz zmiażdżył mu lewą nogę. Były minister został natychmiast przewieziony do Manchesteru, gdzie zmarł kilka godzin później. Został pochowany na cmentarzu św. Jakuba w [[Liverpool]]u.

== Linki zewnętrzne ==

* [http://www.historyhome.co.uk/peel/people/huskisso.htm The Peel Web -– William Huskisson (1770-1830) -– Biografia Williama Huskissona] {{lang|en}}

* [http://www.1911encyclopedia.org/William_Huskisson 1911encyclopedia.org -– Biografia Williama Huskissona] {{lang|en}}

* [http://www.spartacus.schoolnet.co.uk/PRhuskisson.htm Spartacus Educational -– Biografia Williama Huskissona] {{lang|en}}

* [http://archive.is/20120730122735/www.freewebs.com/notwol2/huskisson.htm A Piece of Lowton History -– Artykuł dotyczący wypadku Huskissona] {{lang|en}}