Katastrofa kolejowa w Białymstoku (2010): Różnice pomiędzy wersjami

|nazwa = KatastrofaWypadek kolejowakolejowy w Białymstoku

|rodzaj = zderzenie dwóch pociągów towarowych

|data = [[8 listopada]] [[2010]]

|stopniN = 53 |minutN = 707 |sekundN = 15

|stopniE = 23 |minutE = 606 |sekundE = 43

'''KatastrofaWypadek kolejowakolejowy w Białymstoku''' – poważny [[katastrofawypadek kolejowakolejowy]], któraktóry miałamiał miejsce nad ranem [[8 listopada]] [[2010]] roku na stacji [[Białystok (stacja kolejowa)|Białystok]] w rejonie zakładu [[PKP Energetyka]] i [[nastawnia (kolejnictwo)|nastawni wykonawczej]] Bł1.

Do wypadku w Białymstoku doszło około godziny 5:30<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.wspolczesna.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20101109/REG00/925693730 | tytuł =Pożar cystern w Białymstoku. Podsumowanie (raport). | data dostępu = 2010-11-09| autor =Mateusz Bielski, Urszula Bisz | opublikowany =[[Gazeta Współczesna]] | praca = | data = | język =pl | data dostępu = 2010-11-09}}</ref>. Zderzyły się ze sobą [[pociąg towarowy]] [[Orlen KolTrans]] nr 112861 relacji [[Płock Trzepowo]] – [[Sokółka (stacja kolejowa)|Sokółka]] i pociąg towarowy [[PKP Cargo]] nr 55272 relacji Białystok – [[Warszawa Praga (stacja kolejowa)|Warszawa Praga]]<ref name="SOK">{{cytuj stronę| url =http://www.kgsok.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=242:poar-w-stacji-biaystok&catid=20:wydarzenia-ze-suby&Itemid=67 | tytuł =Pożar w stacji Białystok | data dostępu = 2010-11-09| autor = | opublikowany =[[Straż Ochrony Kolei]] | praca = | data = | język =pl | data dostępu = 2010-11-09}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url =http://www.rynek-kolejowy.pl/19553/Bialystok_Zderzenie_dwoch_pociagow_Splonely_cysterny.htm | tytuł =Białystok: Zderzenie dwóch pociągów. Spłonęły cysterny | data dostępu = 2010-11-09| autor = | opublikowany =Rynek Kolejowy | praca = | data = | język =pl | data dostępu = 2010-11-09}}</ref>. Pociąg towarowy Orlen KolTrans złożony był z [[Lokomotywa spalinowa|lokomotyw spalinowych]] [[ŁTZ M62|M62]] i [[BMZ/ŁTZ TEM2|TEM2]] oraz 32 [[Cysterna (transport)|wagonów cystern]] wypełnionych paliwem ciekłym. Pociąg towarowy PKP Cargo składał się z dwóch [[Lokomotywa elektryczna|lokomotyw elektrycznych]] [[Pafawag 201E|ET22]] i 7 wagonów, z których 2 były wagonami cysternami z gazem propan-butan, a 5 [[węglarka]]mi załadowanymi [[Złom (metalurgia)|złomem]].

Na skutek kilkugodzinnego pożaru, którego dogaszanie zostało zakończone około godziny 1:00 następnego dnia, nastąpiły liczne uszkodzenia [[Infrastruktura kolejowa|infrastruktury kolejowej]] stacji Białystok – torów, sieci trakcyjnej i nastawni wykonawczej Bł1. Ponadto zniszczeniu uległo siedemnaście wagonów z [[olej napędowy|olejem napędowym]] i [[benzyna|benzyną]] oraz dwie lokomotywy spółki Orlen KolTrans (M62 i TEM2)<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/273934,Wybuch-cysterny-Zamiast-pociagu-autobus | tytuł =Chaos na dworcu po wybuchu cystern | data dostępu = 2010-11-09| autor = | opublikowany =[[Polskie Radio]] | praca = | data = | język =pl | data dostępu = 2010-11-09}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url =http://www.straz.gov.pl/page/index.php?str=830&id=33292 | tytuł =Pożar cystern w Białymstoku | data dostępu = 2010-11-09 | opublikowany =[[Państwowa Straż Pożarna]] | język =pl | data dostępu = 2010-11-09}}</ref>.

[[Zarzuty|Zarzut]] nieumyślnego sprowadzenia katastrofy w ruchu kolejowym został postawiony przez Prokuraturę Rejonową Białystok-Południe dwóm maszynistom prowadzącym pociąg towarowy Orlen KolTrans<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.poranny.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20101110/BIALYSTOK/562845939 | tytuł=Katastrofa kolejowa: Prokuratura ma winnych. Dwaj maszyniści z zarzutami sprowadzenia katastrofy. | data dostępu = 2010-11-11 | opublikowany =[[Kurier Poranny (1990)|Kurier Poranny]] | język =pl | data dostępu = 2010-11-11}}</ref>. [[Podejrzany|Podejrzewani]] są oni o zignorowanie sygnału na [[Semafor (kolejnictwo)|semaforze]] wskazującego nakaz zatrzymania się<ref>{{cytuj stronę | url =http://www.wspolczesna.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20111108/REG00/152566716 | tytuł =Największa katastrofa w naszym mieście | data dostępu = 2011-11-08|opublikowany =Gazeta Współczesna | język =pl | data dostępu = 2011-11-08}}</ref>.

Rozmiar wypadku był porównywalny ze [[Katastrofa kolejowa pod Otłoczynem|zderzeniem pociągów]] jakie miało miejsce [[19 sierpnia]] [[1980]] na szlaku [[Otłoczyn (wieś w województwie kujawsko-pomorskim)|Otłoczyn]] – [[Brzoza Toruńska]]<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.kurierkolejowy.eu/aktualnosci/2977/Wypadek-w-Bialymstoku-studium-przypadku.html | tytuł =Wypadek w Białymstoku – studium przypadku | autor=Wiesław Jaroszyński |data dostępu = 2011-01-15 | opublikowany =[[Kurier Kolejowy]] | język =pl |data dostępu = 2011-01-15}}</ref>. W związku ze zdarzeniem ruch pociągów na białostockim węźle kolejowym został wstrzymany całkowicie na kilka dni. W 2011, kilka miesięcy po wypadku, mimo przywrócenia ruchu pociągów okręg nastawczy Bł1 pozostaje nieczynny, a pociągi towarowe z kierunków: [[Czeremcha (województwo podlaskie)|Czeremcha]], [[Warszawa]], [[Ełk]] nie mogą zostać bezpośrednio przyjęte na grupę torów towarowych stacji Białystok. Wymusza to wjazd pociągów towarowych przez głowicę wschodnią stacji<ref name="MI">{{cytuj stronę | url =http://www.mi.gov.pl/2-482b057d85677-1793878-p_1.htm | tytuł =Organizacja przemieszczania na terenie białostockiego węzła kolejowego transportem kolejowym towarów niebezpiecznych, za szczególnym uwzględnieniem Towarów Wysokiego Ryzyka (TWR) | data dostępu = 2011-03-31| autor = | opublikowany =[[Ministerstwo Infrastruktury]] | język =pl | data dostępu = 2011-03-31}}</ref>. Spółka [[PKP Polskie Linie Kolejowe|PKP PLK]] oszacowała, że prace naprawcze i odbudowa zniszczonej infrastruktury kolejowej mogą potrwać do 2017 roku<ref name="MI" />.

W dniu [[7 grudnia]] [[2011]] roku [[Państwowa Komisja Badania Wypadków Kolejowych]] opublikowała raport z badania katastrofywypadku<ref>{{cytuj stronę | url =httphttps://www.komisje.transport.gov.pl/filesmedia/02455/1794850/Raportnr2PKBWK2011Raport_PKBWK_2_2011.pdf | tytuł =Raport Nr PKBWK/2/2011 | data dostępu = 2011-12-09| autor =Państwowa Komisja Badania Wypadków Kolejowych | opublikowany =[[Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej]] | data =2011-12-07 | język =pl|archiwum=http://web.archive.org/web/20120331090938/http://www.transport.gov.pl/files/0/1794850/Raportnr2PKBWK2011.pdf |zarchiwizowano=2012 | data dostępu = 2015-0309-3123}}</ref>. Organ ten stwierdził, że bezpośrednią przyczyną wypadku na stacji w Białymstoku było niezatrzymanie się pociągu nr 112861 przed semaforem drogowskazowym B1/2 wskazującym sygnał Sr1 "Stój"„Stój”.

=== Pociągi biorące udział w katastrofiewypadku ===

Pociąg 1. nr 55272: Towarowy PKP Cargo relacji Białystok -– Warszawa Praga prowadzony lokomotywą elektryczną ET22-1030. Skład pociągu ET22-1055 (nieczynna), 2 cysterny serii Zagkks wypełnione węglowodorami gazowymi, 4 węglarki Eaos wypełnione złomem stalowym, wagon kryty serii Hbikklls próżny.

Pociąg 2. nr 112861: Towarowy Orlen KolTrans relacji Płock Trzepowo -– Sokółka prowadzony dwiema lokomotywami spalinowymi M62-0689 i TEM2-198. Skład pociągu 12 cystern wypełnionych olejem napędowym, 20 cystern wypełnionych destylatem ropy naftowej.

Pociąg towarowy nr 112861 relacji Płock Trzepowo – Sokółka w stacji Białystok, tor nr1a km 175,170 rozjazd nr 7, prowadzony dwiema czynnymi lokomotywami M62-0689+TEM2–198, nie zmniejszył prędkości po minięciu tarczy ostrzegawczej ToB wskazującej sygnał Ot1 oraz nie zatrzymał się przed semaforem drogowskazowym B1/2 wskazującym sygnał Sr1 „STÓJ”. Spowodowało to wjechanie w bok czwartego wagonu pociągu nr 55272 relacji Białystok – Warszawa Praga, prowadzonego lokomotywą ET22-1030 z doprzęgiem ET22–1055, wyjeżdżającego z toru nr 107 na tor nr 2a po prawidłowo ułożonej drodze przebiegu na sygnał Sr3 „Wolna droga ze zmniejszoną prędkością”, podany na semaforze E2. W wyniku zderzenia nastąpiło wykolejenie obu lokomotyw pociągu nr 112861, wraz z 17 cysternami oraz trzech ostatnich wagonów pociągu nr 55272. W wyniku zderzenia pociągów, rozpruciu uległ zbiornik paliwa lokomotywy TEM2–198, co spowodowało wyciek, a w konsekwencji zapłon paliwa. Łatwopalny ładunek spowodował rozprzestrzenienie się pożaru.

Akcje ratunkową prowadziło 39 zastępów [[Państwowa Straż Pożarna|PSP]] i [[Ochotnicza Strażstraż Pożarnapożarna|OSP]]. W sumie w operacji udział wzięło około 160 strażaków. Ze względu na wysoką temperaturę oraz groźbę wybuchów akcja była prowadzona w bardzo trudnych warunkach. Ogień został opanowany około południa. Jednakże prace związane ze schładzaniem cystern, trwały jeszcze kilka godzin po ugaszeniu ich. Przed drugim wybuchem udało się uratować 15 cystern. Dodatkowym zagrożeniem były łatwopalne ładunki stojące na pobliskich bocznicach np. [[węgiel kamienny]]<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.straz.gov.pl/page/index.php?str=830&id=33292 | tytuł =Pożar cystern w Białymstoku | data dostępu = 2010-11-09 | opublikowany =[[Państwowa Straż Pożarna]] | język =pl | data dostępu = 2010-11-09}}</ref>.

Badaniem przyczyn wypadku zajmowała się Państwowa Komisja Badania Wypadków Kolejowych (PKBWK) w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej. Zespołem powypadkowym kierowała Lilla Andrejuk. W dniach 13 -– 16 listopada 2010 odbyły się oględziny miejsca wypadku. W składzie komisji byli przedstawiciele PKBWK oraz spółek PKP PLK, Orlen KolTrans, [[Hagans Logistic]] i PKP Cargo.

Raport komisji podaje, że główną przyczyną katastrofywypadku było:

|Niezatrzymanie się pociągu nr 112861 przed semaforem drogowskazowym B1/2 wskazującym sygnał Sr1 "Stój”„Stój”.

Ponadto raport podaje również przyczynę pierwotną, czyli zignorowanie wskazań tarczy ostrzegawczej ToB1/2. Raport wskazuje również na: nieprawidłową reakcję maszynisty nr 55272, który mógł ograniczyć lub nawet zapobiec katastrofywypadkowi, nieprawidłową reakcję nastawniczego, który nie zareagował widząc zbliżający się ze zbyt dużą prędkością pociąg nr 112861. Ponadto błąd popełnił również dyżurny ruchu, który wyprawił pociąg nr 55272, wcześniej niż zakładał to rozkład jazdy, powodując konieczność zamknięcia drogi dla pociągu nr 112861. Błędy te jednak nie były bezpośrednią przyczyną katastrofywypadku.

{{DEFAULTSORTSORTUJ:Białymstoku 2010}}