Fosforyty: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drb. |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
'''
*Chemizm: Złożone głównie z: [[fosforany|fosforanów]] (zawierają do 12 do 40 % '''P<sub>2<sub>O<sub>5<sub>),''' reprezentowanych przez [[apatyty]] '''(kolofan)''' i [[kwarc]], [[kalcyt]], [[glaukonit]], [[kaolinit]], [[montmorillonit]], czasami też [[limonit]] i substancje organiczne.
*[[Barwa]]: najczęściej brunatna, szara, żółtawa, czarna, czerwonawa, biała
*najczęściej występują w formie okrągławych, nieregularnych, [[konkrecja|konkrecji]] wśród wapnistych piasków, [[piaskowiec|piaskowców]], [[zlepieniec|zlepieńców]], [[gliny|glin]].
*konkrecje są zwięzłe, skrytokrystaliczne lub drobnoziarniste ([[struktura]]) z bezladną, rzadziej promienistą [[tekstura|teksturą]].
*charakterystyczną cechą jest zazwyczaj rozległe, poziome rozprzestrzenienie złoża o niewielkiej miąższości.
*Fosforyty tworzą wkładki, przewarstwienia lub szeroko rozprzestrzenione pokłady wśród [[wapień|wapieni]] i [[margiel|margli]].
== Występowanie: ==
Fosforyty tworzą się w wyniku wytrącania fosforanu wapnia z wody morskiej, także w czasie procesów diagenetycznych oraz poprzez nagromadzenie się szczątków różnych zwierząt, (głównie kości) i ich odchodów w klimacie suchym.
'''Miejsca występowania:'''
*Największe złoża fosforytów znajdują się w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]] (stany [[Karolina Północna|Północna Karolina]] i [[Floryda]]),
*na [[Ukraina|Ukrainie]],
*w [[Rosja|Rosji]] ([[Półwysep Kolski]], [[obwód czelabiński]] i okolice [[jezioro Bajkał|jeziora Bajkał]]),
*w [[Maroko|Maroku]], [[Algieria|Algierii]], [[Tunezja|Tunezji]], [[Egipt|Egipcie]] i [[Mauretania|Mauretanii]].
*Złoża fosforytów o najwyższej jakości eksploatowane są na maleńkiej wyspie położonej na [[Ocean Spokojny|Pacyfiku]], [[Nauru]], które to stanowią główny produkt eksportowy tej najmniejszej republiki na świecie.
'''W [[Polska|Polsce]]''' - występują głównie na północno-wschodnich obrzeżach [[Góry Świętokrzyskie|Gór Świętokrzyskich]]. Występują w okolicach Sandomierza (w Górach Pieprzowych), okolicach Radomia (Annopol); okolicach Ogrodzieńca i Częstochowy oraz Kazimierza nad Wisłą.
== Zastosowanie: ==
[[kategoria:minerały]]▼
*Fosforyty są głównym źródłem [[fosfor]]u w przyrodzie i stanowią podstawowy surowiec do jego uzyskiwania, a także do
*produkcji [[nawozy fosforowe|sztucznych nawozów fosforowych]] ([[superfosfat]]) i [[nawóz mineralny|nawozów mineralnych]], tzw. [[mączka fosforytowa]].
Zobacz też: [[apatyty]], [[skały osadowe]], [[skały chemiczne]]
{{Commons|category:apatite}}
| |||