Piasek Wielki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Podział administracyjny Polski 1975-1998 – zmieniono link(i) do Podział administracyjny Polski 1975–1998
Edk (dyskusja | edycje)
m +przypisy do zabytków, drobne redakcyjne, WP:SK
Linia 1:
{{Wieś infobox
|nazwa = Piasek Wielki
|herb wsi =
|flaga wsi =
|herb artykuł =
|dopełniacz wsi =
|zdjęcie = Piasek_Wielki_church_20060513_1420.jpg
|opis zdjęcia = Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej
Linia 10:
|powiat = [[Powiat buski|buski]]
|gmina = [[Nowy Korczyn (gmina)|Nowy Korczyn]]
|sołectwo =
|wysokość =
|liczba ludności = 508
|rok = 2003
|strefa numeracyjna = (+48) 41
|kod pocztowy =
|tablice rejestracyjne = TBU
|SIMC = 0256231
|mapa wsi =
|kod mapy =
|stopniN = 50 |minutN = 22 |sekundN =
|stopniE = 20 |minutE = 47 |sekundE =
|commons = Piasek Wielki
|wikisłownik =
|www =
}}
'''Piasek Wielki''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo świętokrzyskie|województwie świętokrzyskim]], w [[powiat buski|powiecie buskim]], w [[Nowy Korczyn (gmina)|gminie Nowy Korczyn]]<ref name=teryt>{{cytuj stronę |url = http://www.stat.gov.pl/broker/access/performSearch.jspa?searchString=Piasek%20Wielki&level=miejsc&wojewodztwo=2219&powiat=&gmina=&miejscowosc=&advanced=true |autor = Główny Urząd Statystyczny |tytuł = Rejestr TERYT |data dostępu = 2013-02-24}}</ref>.
 
[[Podział administracyjny Polski 1975–1998|W latach 1975-19981975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo kieleckie|województwa kieleckiego]].
 
== Historia ==
W XV w. wieś była własnością rodu Melsztyńskich. W 1439 r. miała tu miejsce koncentracja wojsk [[husycihusytyzm|husyckiej]] [[konfederacja|konfederacji]] [[Spytko III z Melsztyna|Spytka z Melsztyna]]. Konfederaci wyruszyli w kierunku [[Nowy Korczyn|Nowego Korczyna]], gdzie przebywał w tym czasie przeciwnik Spytka, biskup [[Zbigniew Oleśnicki (kardynał)|Zbigniew Oleśnicki]]. Oddziały husyckie zostały jednak pokonane w [[Bitwa pod Grotnikami|bitwie pod Grotnikami]].
 
W latach 1563-15731563–1573 miejscowość związana z działalnością [[Bracia Polscypolscy|Braci Polskich]]<ref name="Szymański">Józef Szymański, ''Szlakiem Braci Polskich. Przewodnik turystyczny po Kielecczyźnie.'', Kielce 1962, s.152</ref>.
 
W latach 30. XX w. w Piasku dochodziło do rozruchów chłopskich. 7 lutego 1933 r. mieszkańcy wsi odparli atak urzędników skarbowych i policji, którzy przybyli z zamiarem zajęcia "czego„czego się da"da” na poczet niezapłaconych podatków. 3 września 1933 r. na wiecu z okazji [[dożynki|dożynek]], w którym uczestniczył [[Wincenty Witos]], zgromadziło się ok. 10 tys. osób. Doszło do wystąpień antyrządowych. Podczas rozruchów jeden z rolników ze wsi [[Młyny (województwo świętokrzyskie)|Młyny]] zginął, a kilku innych zostało rannych.

W czasie [[kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] w 1939 r. Piasek Wielki znalazł się na trasie przemarszu wycofującej się [[Armia Kraków„Kraków”|Armii "Kraków"„Kraków”]] . We wsi kwaterował wówczas [[5 Pułk Strzelców Konnych (II RP)|5 Pułk Strzelców Konnych]] , dowodzony przez płk Kazimierza Kosiarskiego.
 
== Zabytki ==
* '''Kościół pw. [[Katarzyna Aleksandryjska|św. Katarzyny Aleksandryjskiej]]''' wybudowany ok. 1340 r. i przebudowany w XIX wieku; w latach 1558-15901558–1590 pełnił funkcję [[zbór|zboru]] najpierw [[kalwinizm|kalwińskiego]], a później [[Bracia polscy|ariańskiego]], oddany kościołowi katolickiemu i konsekrowany ponownie w 1595 r.; w latach 1898-19021898–1902 kościół, który w XIX w. popadł w ruinę, odnowiono i przebudowano w stylu [[neogotyk|neogotyckim]];. świątyniaŚwiątynia składa się z jednej [[nawa|nawy]] oraz węższego i niższego od niej, wielobocznie zamkniętego [[prezbiterium]]; z prezbiterium do [[zakrystia|zakrystii]] prowadzi [[gotyk|gotycko]]-[[odrodzenie|renesansowyrenesans]]owy portal z herbami [[Jastrzębiec (herb szlachecki)|Jastrzębiec]] i [[Warnia]] - dziedzica Piasku, Mikołaja Gnoińskiego; wyposażenie kościoła pochodzi z XIX w.; [[ołtarz]] główny przeniesiono z [[KielceKościół św. Wojciecha w Kielcach|kieleckiej]] świątyni św. Wojciecha]]. W 1956 r. kościół został wpisany do [[rejestr zabytków|rejestru zabytków nieruchomych]] (nr rej.: A.55 z 22.12.1956 i z 22.06.1967)<ref name="zabytek">{{zabytek|świętokrzyskie|strony = 3|data dostępu = 2015-10-09}}</ref>.
* '''Cmentarz parafialny''' (nr rej.: A.56 z 9.08.1992)<ref name="zabytek"/>.
 
== Osoby związane z miejscowością ==
Linia 53 ⟶ 56:
* Władysław Steblik, Armia "Kraków" 1939, wyd. II, Warszawa 1989.
* Kalendarz świętokrzyski 2005. Z dnia na dzień przez stulecia. Kielce 2004.
 
{{Gmina Nowy Korczyn}}