Realizm socjalistyczny: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m lit. |
→Historia socrealizmu: dodano niezbędne przecinki Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
Linia 26:
Program socrealizmu, mimo starań stworzenia jednolitej teorii, był wewnętrznie sprzeczny i niekonsekwentny. Opierał się na wybranych elementach XIX-wiecznego [[realizm (malarstwo)|realizmu]], doświadczeniach twórczości akademickiej oraz rozważaniach publicystów i estetyków [[Komunizm|komunistycznych]]. Jako tematy wybierano [[walka klas|walkę klasową]], sojusz robotniczo-chłopski, historię [[ruch robotniczy|ruchu robotniczego]], prostych robotników przy pracy, ujarzmianie przyrody przez człowieka itp.
W odróżnieniu od [[Naturalizm (sztuka)|naturalizmu]], krytykowanego za indywidualizm i [[burżuazja|burżuazyjną]] [[dekadencja|dekadencję]], zalecano typowość jako strategiczną cechę socrealizmu, ale pojmowaną w szczególny sposób, sformułowany w ''Referacie sprawozdawczym KC WKP na XIX Zjeździe KPZR'' przez [[Gieorgij Malenkow|Gieorgija Malenkowa]]: ''W ujęciu marksistowsko-leninowskim, to, co typowe, nie oznacza bynajmniej jakiejś średniej statystycznej. Typowość odpowiada istocie danego zjawiska społeczno-historycznego, nie jest zaś po prostu zjawiskiem najbardziej rozpowszechnionym, najczęściej się powtarzającym, powszednim. Świadome przejaskrawienie, wyostrzenie obrazu nie wyklucza typowości, lecz w pełniejszej mierze ujawnia ją i podkreśla. Typowość stanowi podstawową sferę przejawiania się partyjności w sztuce realistycznej. Problem typowości jest zawsze problemem politycznym''.
Inne nurty w sztuce, zwłaszcza awangardowe i eksperymentalne, były zwalczane jako wynaturzenia. Artyści odmawiający podporządkowania się kanonom socrealizmu narażeni byli na represje.
W [[Polska Ludowa|Polsce]] socrealizm wprowadzono od [[1949]] pod presją [[Włodzimierz Sokorski|Włodzimierza Sokorskiego]], wiceministra, a następnie ministra kultury i sztuki. Jednak już w [[1955]] artyści zaczęli się wyłamywać (zobacz [[Zakłady Artystyczno-Badawcze|Zakłady Artystyczno-Badawcze ASP]]) i w późniejszym okresie, pomimo sugestii władz, socrealizm nie stanowił idei przewodniej twórczości artystycznej.
Zbliżonym terminem stosowanym na Zachodzie na określenie sztuki realistycznej o wydźwięku walki społecznej, tworzonej w [[Lata 40. XX wieku|latach 40.]] i [[Lata 50. XX wieku|50.]], jest [[social realism]] (realizm społeczny). Mimo podobieństw w treści i formie odznaczał się większą różnorodnością i wolnością.
| |||