Księżyce Plutona: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pogo91 (dyskusja | edycje)
Zdjęcie porównania rozmiarów Plutona i jego wszystkich księżyców
drobne merytoryczne
Linia 3:
'''Księżyce Plutona''' – pięć [[naturalny satelita|naturalnych satelitów]] planety karłowatej [[(134340) Pluton|Pluton]].
 
Powstały prawdopodobnie w trakcie jego zderzenia z innym ciałem o podobnych rozmiarach w początkowym okresie formowania się [[Układ Słoneczny|Układu Słonecznego]]. Zderzenie to odrzuciło na orbitę Plutona materię, która połączyła się w obiekty o różnych rozmiarach, tworząc rodzinę satelitów<ref>{{cytuj stronę | url =http://www.nasa.gov/mission_pages/hubble/science/pluto-moon.html | tytuł = NASA's Hubble Discovers Another Moon Around Pluto | data dostępu = 2011-07-21 | autor = [[NASA]] | opublikowany = | data = 2011-07-20 | język = en}}</ref>. Obecnie (lipiec 2015) opróczOprócz największego Charona, tworzącego z Plutonem układ podwójny, znane są jeszcze cztery małe satelity tej planety karłowatej<ref name="Hubble Discovers a Fifth">{{cytuj stronę | url = http://hubblesite.org/newscenter/archive/releases/2012/32/full/ | tytuł = Hubble Discovers a Fifth Moon Orbiting Pluto | data = 2012-07-11 | opublikowany = HubbleSite News Center | język = en | data dostępu = 2012-07-11}}</ref>.
 
== Charon ==
Linia 14:
== Księżyce zewnętrzne ==
=== Nix i Hydra ===
31 października 2005 roku ogłoszono odkrycie dwóch kolejnych niewielkich księżyców Plutona. Zostały one zaobserwowane na zdjęciach wykonanych przez [[Kosmiczny Teleskop Hubble’a]] w dniach 15 maja i 18 maja 2005. Księżyce otrzymały nazwy [[Nix (księżyc)|Nix]] i [[Hydra (księżyc)|Hydra]]. Okrążają one Plutona w odległości około 48 700690 km (Nix) i 64 750721 km (Hydra), w tej samej płaszczyźnie co Charon. [[średnica|ŚredniceWymiary]] księżyców szacuje się odpowiednio na ok.około 42×36108×82×72 km i ok.około 55×4086×66 km{{r|news20150721SaT}}. [[Obserwowana wielkość gwiazdowa]] wynosi 23[[Wielkość gwiazdowa|<sup>m</sup>]] (czyli jasność ok.około 5000 razy mniejsza niż Plutona). W dniu 15 lutego 2006 zespół astronomów pod kierownictwem Hal Weavera oraz Alana Sterna przeprowadził dalsze obserwacje nowoodkrytych księżyców przy użyciu Kosmiczny Teleskop Hubble’a. Dalsze obserwacje przy użyciu teleskopu Hubble’a zostały przeprowadzone 3 marca.
 
=== Kerberos ===
Księżyc ten został odkryty na zdjęciach wykonanych 28 czerwca 2011 roku teleskopemTeleskopem Hubble’a. Obiekt ten jako naturalnego satelitę potwierdziły zdjęcia wykonane 3 i 18 lipca{{r|NASA s Hubble Discovers Another}}. Jego średnicę szacuje się na 135,5 do 3428 km{{r|factsheet}}. [[Kerberos (księżyc)|Kerberos]] obiega Plutona pomiędzy orbitami Nix i Hydry. Wcześniej nosił tymczasową nazwę P4{{r|NASA2011}}.
 
=== Styx ===
11 lipca 2012 roku NASA ogłosiła odkrycie piątego księżyca Plutona. Naukowcom korzystającym z Teleskopu Hubble'aHubble’a udało się określić, że obiekt ten jest prawdopodobnie nieregularnym ciałem o średnicy szacowanej później na od 103,8 do 2419,6 km{{r|SaT}}. Porusza się po kołowej orbicie{{r|Hubble Discovers a Fifth}} w odległości około 42 tysięcy213 km od Plutona{{r|factsheetSaT}}.
 
== Parametry układu ==
Linia 31:
! Numer
! Nazwa
! Średnica (km){{r|SaT}}
! Masa ({{e|21}}&nbsp;kg)
! Wielka<br />półoś (km){{r|SaT}}
! Okres obiegu (dni){{r|SaT}}
! Mimośród orbity{{r|SaT}}
! Nachylenie orbity<br />(do równika Plutona){{r|SaT}}
! Data odkrycia
|- style="text-align:center; background:#ccccff"
| ||Pluton|| ~2370<ref name=feature>Tricia Talbert: [https://www.nasa.gov/feature/how-big-is-pluto-new-horizons-settles-decades-long-debate How Big Is Pluto? New Horizons Settles Decades-Long Debate], 13 lipca 2015 {{lang|en}}</ref> || 13,03{{r|factsheet}} || 2390<ref group=uwaga>Średnia odległość środka Plutona od środka masy układu; środek masy układu znajduje się ponad powierzchnią Plutona.</ref> || 6,387230 (okres obrotu),<br />okres obiegu: 247,94 lat{{r|factsheet}} || 0,2488{{r|factsheet}} || – || 1930
|- style="text-align:center; background:#eeeeff"
| I || [[Charon (księżyc)|Charon]] || ~1208{{r|feature}}1212 || 1,59{{r|factsheet}} || 19&nbsp;571 ± 4596 || 6,387230 || 0 (0,000% ± 0,007%)00005 || 0,00° ± 0,014° || 1978
|- style="text-align:center; background:#ffffff;"
| V || [[Styx (księżyc)|Styx]] || 10–243,8–19,6 || || ~42&nbsp;000{{r|factsheet}}213 || 20,2{{r|factsheet}}&nbsp;1617 || ~0,00001 || ~0,0° || 2012
|- style="text-align:center; background:#ffffff;"
| II || [[Nix (księżyc)|Nix]] || 42×36{{r|news20150721}}108×82×72 || < 0,005 || 48&nbsp;675 ± 120690 || 24,856 ± 0,0018548 || ~0 (0,2% ± 0,2%)00000 || 0,04° ± 0,22° || 2005
|- style="text-align:center; background:#ffffff;"
| IV || [[Kerberos (księżyc)|Kerberos]] || 13–34{{r|factsheet}}5,5–28 || || 59 000 ± 200057&nbsp;750 || 32,11679 ±|| 0,300000 || ||0,4° || 2011
|- style="text-align:center; background:#ffffff;"
| III || [[Hydra (księżyc)|Hydra]] || 55×40{{r|news20150721}}86×66 || < 0,005 || 64&nbsp;780 ± 90721 || 38,206 ± 0,0012021 || 0,5% ± 0,1%00554 || 0,22° ± 0,123° || 2005
|}
 
Linia 58:
<ref name="NASA2011">{{cytuj stronę | url = http://astronomia.teleskopy.net/index.php?idg=news&idd=1304 | tytuł = Teleskop kosmiczny Hubble odkrywa czwarty księżyc Plutona | data dostępu = 2011-07-20 | autor = [[NASA]] | praca = tłumaczenie | data = 2011-07-19 | język = pl}}</ref>
<ref name=factsheet>{{cytuj stronę | url = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/plutofact.html | tytuł = Pluto Fact Sheet | data dostępu = 2015-08-12 | autor = David R. Williams | opublikowany = [[NASA]] | data = 2015-08-07 | język = en}}</ref>
<ref name=news20150721SaT>{{cytuj stronę | url = http://plutowww.jhuaplskyandtelescope.educom/Newsastronomy-Centernews/Newspluto-Article.php?page=20150721results-in-science-101520155/ | tytuł = NewPluto-Charon HorizonsResults 'Captures'Highlighted Twoin of Pluto's Smaller MoonsScience | data dostępu = 2015-0710-2218 | autor = Kelly Beatty | opublikowany = pluto.jhuapl.eduSky & Telescope | data = 2015-0710-2115 | język = en}}</ref>
 
}}