Ekstremalnie Wielki Teleskop: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
źródła/przypisy |
drobne merytoryczne |
||
Linia 33:
Zwierciadło główne teleskopu E-ELT o średnicy 39 m ma być wykonane z 798 sześciokątnych elementów, każdy o maksymalnej średnicy 1,4 m i grubości 5 cm{{r|zwierciadło}}. Towarzyszyć mu będą cztery lustra wtórne: część z nich będzie zmieniać kształt tysiące razy na sekundę, by skompensować drgania obrazu wywołane przejściem światła przez ziemską atmosferę. Dzięki temu E-ELT podejmie badania, jakich dotąd nikt na świecie nie był w stanie wykonać. Łącznie lustro zapewni badaczom aż 978 m² powierzchni zbierającej – 13 razy więcej niż obecnie największe teleskopy, 100 mln więcej niż [[gołe oko|nieuzbrojone oko]]{{r|weronika}}. Dzięki temu pozwoli na obserwowanie Wszechświata bardziej szczegółowo (16 razy){{r|eso}} niż [[Kosmiczny Teleskop Hubble’a]], np. umożliwi badanie składu [[atmosfera|atmosfer]] [[Planeta pozasłoneczna|planet pozasłonecznych]]. Początkowe plany zakładały budowę zwierciadła o średnicy 42 m, jednak w 2011 roku w celu redukcji kosztów i przyspieszenia oddania teleskopu do użytku zdecydowano się na zmniejszenie jego rozmiaru{{r|science}}.
Na lokalizację teleskopu wybrano górę [[Cerro Armazones]] o wysokości 3060 metrów n.p.m., znajdującą się w centralnej części pustyni [[Atakama]], około 130 km na południe od miasta [[Antofagasta]] i 20 km od [[obserwatorium astronomiczne|obserwatorium]] [[Cerro Paranal]], miejsca położenia teleskopu [[Very Large Telescope|VLT]]. Po uruchomieniu będzie zintegrowany z systemem Paranal{{r|eso}}.
Inauguracja przewidziana jest na rok 2022, a koszt przedsięwzięcia szacuje się na około 1 miliard [[euro]]{{r|science}}. Pierwsze światło teleskopu planowane jest na rok 2024{{r|eso1419}}.
W marcu 2014 rozpoczęto budowę drogi na szczyt Cerro Armazones{{r|droga}}. Ceremonia otwarcia odbyła się w [[Obserwatorium Paranal]]. Uczestniczyły w niej władze ESO, przedstawiciele państw członkowskich oraz przedstawiciele rządu chilijskiego. Całe wydarzenie było pokazywane na żywo za pośrednictwem strony internetowej ESO. W trakcie uroczystości, 19 czerwca 2014 r.<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Ryś|imię=Agnieszka|tytuł=Kosmos. Eksplozja na Cerro Armazones|wydawca=Amermedia Sp. z o.o.|miejsce=Poznań|rok=2014|tom=102|isbn=978-83-252-2318-2|strony=3}}</ref>, oficjalnie rozpoczęła się budowa – wysadzono część wierzchołka góry, na której znajdzie się teleskop{{r|eso1419}}. Łącznie trzeba usunąć 220 000 m³ skał, aby zrobić miejsce dla platformy teleskopu o wymiarach 150 na 300 metrów{{r|eso1419}}.<br />Od roku 2014 kilka prototypowych segmentów dla głównego zwierciadła E-Elt przechodzi testy niedaleko siedziby ESO w Garching{{r|eso}}.
Od 2024 roku, E-ELT stawi czoło największym wyzwaniem naukowym naszych czasów. Znalezienie planet pozasłonecznych z warunkami sprzyjającymi życiu, to bez wątpienia jeden z głównych celów współczesnej astronomii obserwacyjnej. Teleskop będzie służył także „gwiezdnej archeologii” poprzez badania starych gwiazd i populacji gwiazdowych w sąsiednich galaktykach{{r|eso}}.
| |||