Wikipedia

Kognitywistyka: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
drobne redakcyjne
m drobne redakcyjne, pisma→w cudzysłowie, WP:SK
Linia 1:
[[Plik:Cognitive Science Hexagon PL.svg|thumb|300px|Do powstania kognitywistyki przyczyniły się m.in. takie dyscypliny jak [[językoznawstwo]], [[neurobiologia]], [[sztuczna inteligencja]], [[filozofia]], [[antropologia]] i [[psychologia]]]]
'''Kognitywistyka''' – dziedzina nauki zajmująca się obserwacją i analizą działania zmysłów, mózgu i umysłu, w szczególności ich modelowaniem. Na jej określenie używane są też pojęcia: nauki kognitywne (ang. ''Cognitive Sciences'')<ref>[http://plato.stanford.edu/entries/cognitive-science/ Cognitive Science] inw Stanford Encyclopedia of Philosophy (ang.)]{{lang|en}}</ref> bądź nauki o poznaniu.
 
Kognitywistyka jest nauką [[Interdyscyplinarność|multidyscyplinarną]] i [[interdyscyplinarność|interdyscyplinarną]], znajduje się na pograniczu wielu dziedzin: [[psychologia poznawcza|psychologii poznawczej]], [[neurobiologia|neurobiologii]], [[filozofia umysłu|filozofii umysłu]], [[sztuczna inteligencja|sztucznej inteligencji]], [[Językoznawstwo|lingwistyki]] ([[lingwistyka kognitywna]]) oraz logiki i fizyki.
Linia 7:
 
== Historia ==
Konferencja [[Massachusetts Institute of Technology|MIT]] – 11 września 1956 roku (m.in. [[Claude E. Shannon]], [[Allen Newell]], [[Herbert A. Simon]], [[Noam Chomsky]], [[George Miller (psycholog)|George Miller]]): „dzień, w którym kognitywistyka wyskoczyła z łona cybernetyki i stała się szanowanym, interdyscyplinarnym przedsięwzięciem realizowanym na swój własny rachunek” (George Miller, 1979).
 
Kognitywistyka jako samodzielna dziedzina nauki wyodrębniła się w roku 1975 roku w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]. W roku 1976 roku zaczęto wydawać kwartalnik ''Cognitive„Cognitive Science''Science”. Program badaczy kognitywistyki został przedstawiony w tym samym roku przez Allena Newella oraz Herberta Simona w artykule ''Informatyka jako badania empiryczne''{{r|newell}}.
 
; Pierwsza rewolucja wiedzy o poznaniu i powstanie psychologii empirycznej
Linia 32:
=== Kognitywistyka symboliczna ===
Kognitywistyka symboliczna nie jest dobrze zdefiniowana w naukowej literaturze światowej i koncentruje się na
symbolicznym modelowaniu uświadamianych abstrakcyjnych [[funkcja|funkcji]] myślowych uznawanych za takie same u wszystkich ludzi i dotyczy: [[samoświadomość|samoświadomości]] (metakognitywistyka, ang:. ''metacognition''), kognitywnego podejmowaniu decyzji
(''cognitive decision-making'') i inteligencji socjo-kognitywistycznej/kognitywnej jako uniwersalnych własności jednostki, grupy, organizacji ludzkich i robotów.
 
Tego typu działalność naukowa prowadzi do rozwoju nowego podejścia integrującego [[paradygmat]]y teorii systemów, inżynierii, nauk społecznych i kognitywistyki, tzw. inżynierii socjokognitywistycznej (lub socio-kognitywistycznej) rozwijanej przez Adama Marię Gadomskiego w ramach meta-teorii TOGA<ref> [http://192.107.89.12/wwwerg26701/Gad-toga.htm TOGA Meta-theory (Top-down Object-based Goal-oriented Approach)] od 1997 </ref>.
 
Od strony zastosowanych technologii kognitywistyka symboliczna koncentruje się na rozbudowie tzw. [[System ekspertowy|baz wiedzy]] (KB -– ''knowledge base'') i budowie skomplikowanych Systemów Bazujących na Wiedzy (''Knowledge Base System''), które to realizują różne funkcje uważane za charakterystyczne dla systemów inteligentnych.
 
Jednym z ważnych, a nierozwiązanych jeszcze wystarczająco problemów kognitywistyki jest definicja [[świadomość|świadomości]], czyli zdolności syntezy i myślenia o własnym myśleniu.
Linia 52:
* [[Inteligencja (psychologia)|Inteligencja]]
* [[Interakcja człowiek-komputer]]
<!-- BRAK HASEŁ: * [[Ergonomia kognitywna]]
* [[Inżynieria kognitywna]] -->
 
{{Przypisy|przypisy=
<ref name="newell">{{Cytuj stronę | url = http://dl.acm.org/citation.cfm?id=360022| tytuł = Computer science as empirical inquiry: symbols and search | data dostępu = 2015-10-19 | autor = Allen Newell and Herbert A. Simon | nazwisko = | imię = | autor link = | data = | rok = 1967| miesiąc = | format = | praca = | opublikowany = Communications of the ACM (Association for Computer Machinery) | oznaczenie = | strony = | język = | id = | cytat = }}</ref>▼
 
▲<ref name="newell">{{Cytuj stronę | url = http://dl.acm.org/citation.cfm?id=360022| tytuł = Computer science as empirical inquiry: symbols and search | data dostępu = 2015-10-19 | autor = Allen Newell and Herbert A. Simon | nazwisko = | imię = | autor link = | data = | rok = 1967| miesiąc = | format = | praca = | opublikowany = Communications of the ACM (Association for Computer Machinery) | oznaczenie = | strony = | język = | id = | cytat = }}</ref>
 
 
}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.kognitywistyka.net/ Kognitywistyka.net] – polski portal poświęcony kognitywistyce (do 2007 roku)
* [http://www.staff.amu.edu.pl/~ptk/?page_id=93 Polskie Towarzystwo Kognitywistyczne -– kognitywistyka w Polsce]
* [http://www.ejournals.eu/Rocznik-Kognitywistyczny/ Rocznik Kognitywistyczny] – czasopismo poświęcone kognitywistyce
 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Kognitywistyka”