Poddębice: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:Poddębice, pałac.JPG|thumb|240px|Pałac w Poddębicach]]

[[Plik:Poddębice - Kościół pw.św. Katarzyny Dziewicy i Męczennicy (2).jpg|thumb|240px|[[Kościół św. Katarzyny Męczennicy w Poddębicach|Kościół pw. św. Katarzyny]]]]

* Pałac – z epoki [[renesans]]u, wzniesiony przed 1617 z fundacji [[Zygmunt Grudziński (wojewoda rawski)|Zygmunta Grudzińskiego]], [[Wojewoda|wojewody]] [[Wojewodowie rawscy|rawskiego]], jednego z przywódców [[Rokosz Zebrzydowskiego|rokoszu Zebrzydowskiego]], na fundamentach XV-wiecznego dworu<ref>Ustalono to na podstawie prac archeologiczno-konserwatorskich w latach 2011–2012. Przy okazji zostały odkryte polichromie na jego wschodniej ścianie, które zostaną odrestaurowane ((JAZ), ''Pałac starszy o 200 lat.'' [w:] "Express Ilustrowany" [Łódź], 24 IX 2012, nr 223, s. 7).</ref>. Budowę kontynuowała jego żona Barbara z [[Karśniccy|Karśnickich]] herbu [[Jastrzębiec (herb szlachecki)|Jastrzębiec]] (zm. po 1625), a następnie syn Stefan (zm. w 1640), [[starosta]] ujski, pilski i bolimowski. Według informacji z 1928 r., jego właścicielem w tym czasie był prezes miejscowego [[Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”|"Sokoła"]] - Wł. Wyssogota-Zakrzewski<ref>"Łódź w Ilustracji", nr 36, 2 IX 1928, s. 3.</ref>. Jest to budynek piętrowy o [[dach]]u dwuspadowym, zamkniętym z dwóch stron dekoracyjnymi szczytami. Od wschodu do głównego budynku przylega wieża o wysokości 17 [[Metr|m]]. Od zachodu przed 1690 dobudowano ośmioboczną kaplicę z piękną dekoracją wnętrza. Najciekawszym elementem arch. są arkadowe [[Krużganek|krużganki]] filarowe, wbudowane w pd. elewację pałacu. [[Loggia]], zbudowana około 1750 została ponownie odkryta w 1952. Na uwagę zasługuje sklepienie loggi – krzyżowe z pseudożebrami i dekoracją w postaci wytłaczanych pereł i jajowników z maszkaronami w zwornikach. Na ścianie południowej odkryto pod tynkiem bardzo interesujące fragmenty dekoracji sgraffitowej o motywach figuralnych. Pałac rozbudowano w XIX w. W pałacowej kaplicy, pokrytej fragmentami XVII-wiecznych [[fresk]]ów, znalazła pomieszczenie izba regionalna. Bogate zdobieniami późnorenesansowych stiuków sklepienie kaplicy przedstawia herby dawnych właścicieli: [[Pomian (herb szlachecki)|Pomian]], [[Grzymała (herb szlachecki)|Grzymała]], [[Rola (herb szlachecki)|Rola]] i [[Jastrzębiec (herb szlachecki)|Jastrzębiec]]. W izbie mieści się stała wystawa obrazująca dzieje Poddębic i okolicy.

* 100 rocznicę przybycia [[Maria Konopnicka|Marii Konopnickiej]] do [[Bronów (powiat poddębicki)|Bronowa]] upamiętniono w 1962 ustawieniem w pobliżu bramy głazu, pod którym umieszczono garść ziemi z Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie, gdzie poetka została pochowana, zaś na głazie umieszczono tablicę z [[wiersz]]em poetki:

: ''W kamieniu polnym...<br />Niech mi kamieniarz lireczkę wyryje,<br />A niechaj na nim napisu nie kładzie,<br />Tylko w zakątku, gdzie brzoza szum niesie...''.

* W centrum miasta stoi [[Kościół św. Katarzyny Męczennicy w Poddębicach|kościół św. Katarzyny]] z ok. 1610 r. fundowany przez Barbarę z Karśnickich Grudzińską "białogłowę cnót wysokich i jałmużnicę wielką" (K. Niesiecki), wzniesiony na miejscu poprzedniego, który już istniał w 1400 r. Budowę ukończył syn Barbary i Zygmunta wojewody rawskiego, Stefan. Kościół pierwotnie jednonawowy, z nawami dobudowanymi w 1895 r. posiada cechy renesansowej architektury sakralnej. Na uwagę zasługuje stiukowa dekoracja wnętrza, złożona z cienkich wałków i [[Rozeta (architektura)|rozet]]. W kartuszach narożnych monogramy [[Jezus Chrystus|Jezusa]] i [[Maria z Nazaretu|Marii]] oraz herby fundatorów: [[Grzymała (herb szlachecki)|Grzymała]], [[Lubicz (herb szlachecki)|Lubicz]], [[Pomian (herb szlachecki)|Pomian]] i [[Poraj (herb szlachecki)|Poraj]]. [[Ołtarz]] główny z 1 poł. XVII w. z rzeźbami świętych, wysokiej wartości artystycznej. [[ambona (architektura)|Ambona]] intarsjowana z postaciami 4 ewangelistów oraz motywami roślinnymi. Szereg rzeźb i obrazów z XVII w. do początku XIX w. [[Dzwonnica]] murowana z XVII w.

* Przy szosie do Łodzi parafialny [[Cmentarz katolicki w Poddębicach|cmentarz katolicki]] założony w połowie XIX w. Jest tu mogiła, w której spoczywa 56 powstańców z [[Powstanie styczniowe|1863]] (35 n.n.) poległych w bitwach pod Niewieszem, Poddębicami i Dalikowem. W 1917 na mogile tej ustawiono pomnik.

* Przy ulicy Łódzkiej znajdują się też cmentarze: [[Cmentarz ewangelicki w Poddębicach|ewangelicki]] i [[Cmentarz żydowski w Poddębicach|żydowski]]. Ten ostatni, zniszczony przez Niemców, jest otoczony opieką Żydów z Izraela i Ameryki. Zachowała się też [[Synagoga w Poddębicach|synagoga]].

== Przyroda ==

Rzeka [[Ner]], w której do 1958 istniało bogate życie biologiczne, stanowiła problem dla miasta, ponieważ była ściekiem przemysłowym i asenizacyjnym Łodzi i Pabianic. Rzeka powoli oczyszcza się, co roku na początku wiosny można zaobserwować [[Łabędź niemy|łabędzie nieme]] (''cyngus olor''). Miasto leży w niecce kredowej, która w tym miejscu jest wybrzuszona. Zalegający w okolicy płytko [[Kreda (skała)|kamień kredowy]] używany był jeszcze w latach powojennych jako materiał budowlany.

Wokół pałacu Zygmunta Grudzińskiego znajduje się [[park]] przylegający do Neru, o powierzchni 3,6 [[Hektar|ha]], z pomnikowymi okazami drzew tworzącymi efektowne skupiska. W pn.-zach. części parku wznosi się wyraźny stok porośnięty [[sosna zwyczajna|sosną zwyczajną]] z domieszką rzadkiego gatunku [[sosna czarna|sosny czarnej]]. Do niedawna była tu też [[lipa]] o obwodzie pnia prawie 6 m, kępa [[modrzew europejski|modrzewia europejskiego]], płaczące odmiany [[wierzba biała|wierzby białej]], [[jesion wyniosły|jesionu wyniosłego]] i [[brzoza brodawkowata|brzozy brodawkowatej]]. Ciekawym fragmentem parku jest wysoka kamienna grota z okazałym jesionem na zapleczu.

 

 

== Wspólnoty wyznaniowe ==

Na terenie miasta działalność religijną prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:

* [[Kościół katolicki w Polsce|Kościół Rzymskokatolicki]]