Gwiazdozbiór Lwa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Emptywords (dyskusja | edycje) naprawa przypisów |
Emptywords (dyskusja | edycje) m Wycofano edycje użytkownika Emptywords (dyskusja). Autor przywróconej wersji to 91.145.155.6. |
||
Linia 23:
* [[Delta Leonidy]]
|szermaks = 90
|szermin = 59<ref name=
|zdjęcie =
}}
Linia 30:
== Mity i legendy ==
[[Plik:Dibuix de Leo.png|thumb|left|Grafika autorstwa [[Jan Heweliusz|Jana Heweliusza]]]]
Nazwa wywodzi się od lwa, którego musiał pokonać [[Herakles|Herkules]] aby wypełnić jedną ze swych dwunastu prac (zwykle zabicie lwa uważane było za pierwszą, gdyż wskutek niej [[Heros (mitologia)|heros]] zdobył zbroję z lwiej skóry, która czyniła go niewrażliwym na ciosy). [[Lew nemejski]] był zwierzęciem o niezwykłych cechach. Według [[mitologia|mitologii]] żadne ostrze nie było w stanie nawet zadrapać jego skóry. Herkulesowi udało się jednak dokonać tego, co niemożliwe. Początkowo heros wystrzelił w kierunku Lwa nemejskiego grad strzał, połamał na nim maczugę oraz skrzywił miecz. Lwa pokonała dopiero przebiegłość Herkulesa. Po przegranej początkowo przez Herkulesa walce zwierzę wycofało się do jaskini o dwóch wejściach. Bohater zawiesił w jednym końcu sieć, a sam wszedł drugim wejściem. Walka rozgorzała na nowo, Herkules stracił w nie palec, zdołał jednak schwytać Lwa, objął ramieniem jego szyję i udusił zwierzę. Stojąc przed zleceniodawcą [[Dwanaście prac Heraklesa|dwunastu prac]], królem Eurysteuszem, ku zdumieniu wszystkich rozciął skórę Lwa nemejskiego, używając do tego lwiego pazura. Ściągnąwszy skórę lwa, herkules przyodział się w nią i w tym właśnie stroju bywał często przedstawiany<ref name=kosmos>{{cytuj książkę|nazwisko=Maksym|imię=Paweł|tytuł=Kosmos.Niebiańskie historie.|wydawca=Oxford Educational Sp. z o.o.|miejsce=Poznań|rok=2011|isbn=978-83-252-1256-8|strony=19-20}}</ref>. Najjaśniejsza gwiazda Lwa, Regulus, była w starożytności symbolem Monarchii{{r|
== Wybrane gwiazdy ==
W odróżnieniu od wielu innych gwiazdozbiorów Lew naprawdę przypomina swój pierwowzór. Głowę lwa reprezentuje skierowany do tyłu znak zapytania, [[Asteryzm (astronomia)|asteryzm]] zwany Sierpem. Wyraźny trójkąt prostokątny jest zadem lwa, a linie gwiazd - nogami wylegującej się bestii. Gromada gwiazd [[Warkocz Bereniki|Warkocza Bereniki]] reprezentuje kosmyk na końcu ogona{{r|
* α Leo ([[Regulus]]) wyobraża serce Lwa i ma jasność 1,36<sup>m</sup> (15 miejsce pod względem jasności wśród gwiazd). Jego położenie wskazuje miejsce lwiego serca. Łacińska nazwa gwiazdy oznacza „małego króla”{{r|kosmos}}. Gwiazda nazwana tak przez [[Mikołaj Kopernik|Mikołaja Kopernika]]<ref name=Niebo>{{cytuj książkę|nazwisko=Rudź|imię=Przemysław|tytuł=Niebo|wydawca=Carta Blanca Sp. z o.o.|miejsce=Warszawa|rok=2008|isbn=978-83-60887-76-9|strony=196-197}}</ref>.
* β Leo ([[Denebola]], co z [[język arabski|arabskiego]] można przetłumaczyć jako „koniec lwiego ogona”, gwiazda położona po drugiej stronie gwiazdozbioru, druga co do jasności{{r|kosmos}}.
Linia 41:
* [[Adhafera|ζ Leo]] jest układem wizualnie potrójnym, a więc systemem gwiazd nie związanych ze sobą fizycznie. Tworzy go gwiazda główna i para towarzyszy o jasności 6<sup>m</sup>{{r|Niebo}}.
* ι Leo to gwiazda podwójna o jasności łącznej 4,0<sup>m</sup>, jej składniki mają jasności 4,1<sup>m</sup> i 7,0<sup>m</sup>, obiegają się z okresem 200 lat.
* 83 Lwa to kolejna gwiazda podwójna o składnikach wielkości 6,2 i 7,9<sup>m</sup>{{r|
* R Leo jest gwiazdą zmienną, należącą do ważnego typu [[gwiazda zmienna|gwiazd zmiennych]] długookresowych typu Mira Ceti (zwanego tak od gwiazdy ο Ceti w gwiazdozbiorze [[Gwiazdozbiór Wieloryba|Wieloryba]]). Zmienia ona swą jasność od 4,4<sup>m</sup> do 11,3<sup>m</sup> z okresem 309,95 dni{{r|kosmos}}.
Linia 48:
* [[Triplet Lwa]] – gromada galaktyk w skład której wchodzą galaktyki [[Messier 65|M65]] (NGC 3623), [[Messier 66|M66]] (NGC 3627) i [[NGC 3628]]. Poszczególne składniki oddalone są odpowiednio o około 22, 36 i 35 milionów [[rok świetlny|lat świetlnych]]. Wszystkie składniki są [[galaktyka spiralna|galaktykami spiralnymi]], a M 66 posiada dodatkowo poprzeczkę. Jasności widzialne tych galaktyk to odpowiednio 10,3, 9,7 i 14<sup>m</sup>.
* [[Grupa galaktyk Lew I]] - zwana również jako grupa [[Messier 96|M96]] (NGC 3368), składa się z ośmiu składników, wśród których dominującą rolę odgrywają obiekty M 96, [[Messier 95|M95]] i [[Messier 105|M105]] (NGC 3379). Galaktyki te zostały odkryte w roku 1781 przez [[Pierre Méchain|Pierre'a Méchaina]]. M95 i M96 należą do grupy galaktyk spiralnych a M105 jest [[Galaktyka eliptyczna|galaktyką eliptyczną]]{{r|kosmos}}.
* [[NGC 2903]] można już dostrzec 6-centymetrowym refraktorem, a 20-centymetrowym teleskopie widać już w tej wydłużonej spirali jądro podobne do gwiazdy. 40-centymetrowy teleskop uzupełnia obraz o wydłużone jądro, ciemniejsze pasmo na zachód od tego jądra i jasny węzeł, skatalogowany jako [[NGC 2905]] na północnym krańcu galaktyki{{r|
== Planety pozasłoneczne ==
| |||