Unitarianizm: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
M.Tomma (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne
drobne redakcyjne, drobne techniczne, drobne merytoryczne
Linia 1:
{{Dopracować|źródła=2013-09}}
'''Unitarianizm''' – obok [[luteranizm]]u, [[kalwinizm]]u, [[anglikanizm]]u i [[anglikanizmanabaptyzm]]u, jeden z głównych nurtów [[reformacja|reformacji]]. Jego nazwa pochodzi od łacińskich słów „''unus''”, czyli jeden i „''unitas''”, czyli jedność.
 
JednymDo z pierwszychkręgu jego głosicieliprekursorów byłnależał [[Hiszpania|hiszpański]] lekarz i teolog [[Miguel Servet]], który pod naciskiem [[Jan Kalwin|Jana Kalwina]] został przez władze [[Genewa|Genewy]] skazany na karę śmierci i spłonął na stosie. Do Polski unitarianizm dotarł na początku lat 60. [[XVI wiek]]u. W latach 1562–1563 wyznający go [[bracia polscy]], stworzyli własny zbór, t.zw. zbór reformowany mniejszy, który był owocem rozłamu w [[małopolska|małopolskim]] [[kalwinizm]]ie. Ośrodkiem działania braci polskich, wśród których najbardziej znani byli [[Piotr z Goniądza]], [[Grzegorz Paweł z Brzezin]] czy [[Szymon Budny]] był [[Raków (powiat kielecki)|Raków]]. Odrzucali oni panujące powszechnie porządki [[feudalizm|feudalne]] i sami uprawiali ziemię. Sprzeciwiali się również służbie wojskowej, a na znak [[pacyfizm]]u nosili drewniane miecze.
 
W drodze ewolucji poglądów, do których przyczynił się reformator i myśliciel religijny [[Faust Socyn|Faustyn Socyn]], dotychczasowe silne wpływy [[anabaptyzm]]u powoli wypierały elementy [[natywizm|racjonalistyczne]]. Od jego nazwiska polski unitarianizm określany był często '''socynianizmem''' i pod taką nazwą znany był poza granicami. Socyn w swoich pracach twierdził, wbrew tradycji chrześcijańskiej, że [[grzech pierworodny]] obecnie nie istnieje, gdyż obciążył tylko [[Adam i Ewa (postacie biblijne)|Adama]]. Uznał więc, że [[chrzest]] jest sprawą drugorzędną i można go przyjąć lub nie. Człowiek ma [[wolna wola|wolną wolę]], a zatem [[Bóg]] nie ma przedwiedzy, czyli nie zna przyszłych ludzkich uczynków.