Histamina: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit.
uzupełnienie infoboksu, drobne redakcyjne, drobne techniczne, WP:SK+ToS+mSI
Linia 1:
{{Związek chemiczny infobox
|nazwa = Histamina
|1. grafika = Histamin - Histamine.svg
|opis 1. grafiki =
|2. grafika = Histamine3d.png
|opis 2. grafiki =
|3. grafika =
|opis 3. grafiki =
|nazwa systematyczna = 2-(1''H''-imidazol-4-yl)-etyloamina
|nazwy farmaceutyczne = ''Histamini dihydrochloridum'',<br />''Histamini hydrochloridum'',<br />''Histaminum hydrochloricum'',<br />''Histaminum dihydrochloricum'',<br />''Histamini phosphas''
|inne nazwy = imidazolyloetyloamina
|wzór sumaryczny = C<sub>5</sub>H<sub>9</sub>N<sub>3</sub>
|inne wzory =
|masa molowa = 111,15
|wygląd = bezbarwnebiałe igły (po krystalizacji z [[ciało krystaliczne|kryształychloroform]]u){{r|pscCRC}}
|SMILES = C1=C(NC=N1)CCN
|numer CAS = {{CAS|51-45-6}}<br />{{CAS|56-92-8}} (dichlorowodorek)<br />{{CAS|23297-93-0}} (difosforan)
|PubChem = {{PubChem|774}}
|DrugBank =
|gęstość =
|gęstość źródło =
|stan skupienia w podanej g =
|g warunki niestandardowe =
|rozpuszczalność w wodzie = dobra
|rww źródło = {{r|psc}}
|rww warunki niestandardowe =
|inne rozpuszczalniki = [[etanol]], [[chloroform]], słabo w [[eter dietylowy|eterze dietylowym]]{{r|CRC}}
|temperatura topnienia = 83-87
|tt źródło = {{r|psc|SA}}{{r|CIDCRC}}
|tt warunki niestandardowe =
|temperatura wrzenia = 167209
|tw źródło = {{r|AKRON|SACRC}}
|tw warunki niestandardowe = 0,8 = 18&nbsp;mmHg
|2. temperatura krytycznawrzenia = 167
|tk2. źródłotw źródło = {{r|SA}}
|tz2. tw warunki niestandardowe = 1,1&nbsp;hPa
|ciśnienie krytyczne =
|ck źródło temperatura krytyczna =
|logP tk źródło = -0,7
|kwasowość ciśnienie krytyczne = 9,8
|zasadowośćck źródło =
|lepkośćlogP = 2361 [[Puaz = −0,7{{r|cP]]CID}}
|lkwasowość źródło = 9,8{{r|AKRONCID}}
|pochodnezasadowość =
|l warunki niestandardowe = 20 °C
|hasłolepkość GHS = Dgr
|napięcie powierzchniowe =
|npl źródło =
|npl warunki niestandardowe =
|napięcie powierzchniowe =
|układ krystalograficzny =
|momentnp źródło dipolowy =
|momentnp dipolowy źródłowarunki niestandardowe =
|układ krystalograficzny =
|karta charakterystyki = {{Sigma-Aldrich|link=tak|H7125|Sigma}}
|zagrożeniamoment dipolowy GHS źródło = MSDS
|moment dipolowy źródło =
|piktogram GHS = {{Piktogram GHS|06|08}}
|karta charakterystyki = {{Sigma-Aldrich|link=tak|H7125|SigmaSIGMA|data dostępu=2015-11-22}}
|hasło GHS = Dgr
|zagrożenia GHS źródło = MSDS
|zwroty H = {{Zwroty H|301|315|317|319|334|335}}
|zwroty EUHpiktogram GHS = {{ZwrotyPiktogram EUHGHS|06|brak08}}
|zwrotyhasło PGHS = {{Zwroty= P|261|280|301+310|305+351+338|342+311}}Niebezpieczeństwo
|piktogramzwroty H UE = {{PiktogramZwroty ostrzegawczyH|301|315|317|319|334|Xn335}}
|zwroty REUH = {{Zwroty REUH|22|36/37/38|42/43brak}}
|zwroty SP = {{Zwroty SP|261|280|22301+310|26305+351+338|36/37342+311}}
|NFPApiktogram 704UE = {{Piktogram = ostrzegawczy|Xn}}
|NFPAzwroty R 704 źródło = {{Zwroty R|22|36/37/38|42/43}}
|piktogramzwroty S GHS = {{PiktogramZwroty GHSS|22|0626|0836/37}}
|temperatura zapłonu =
|tzNFPA 704 źródło =
|NFPA 704 źródło =
|tz warunki niestandardowe =
|temperatura samozapłonuzapłonu =
|tstz źródło =
|tstz warunki niestandardowe =
|numer RTECS temperatura samozapłonu = MS1050000
|dawkats śmiertelnaźródło = LD<sub>50</sub> 0,18 mg/kg (świnka morska, dożylnie) =
|lts warunki niestandardowe = 20= °C
|pochodne =
|podobnenumer RTECS związki = MS1050000
|ATCdawka śmiertelna = LD<sub>50</sub> 0,18 = [[ATCmg/kg (L03)|L03świnka AX14]]<brmorska, />[[ATC (V04dożylnie){{r|V04 CG03]]CID}}
|legalnośćpochodne w Polsce =
|stosowaniepodobne związki w ciąży =
|działanieATC = [[ATC (L03)|L03AX14]], [[ATC (V04)|V04CG03]]
|procentlegalność w Polsce wchłaniania =
|biodostępność stosowanie w ciąży =
|okresdziałanie półtrwania =
|procent wchłaniania =
|wiązanie z białkami osocza =
|metabolizm biodostępność =
|wydalanie okres półtrwania =
|wiązanie z białkami osocza =
|drogi podawania = miejscowo
|objętośćmetabolizm dystrybucji =
|commonswydalanie = Category:Histamine
|drogi podawania = miejscowo
|objętość dystrybucji =
|commons = Category:Histamine
}}
'''Histamina''', (''β-imidazolyloetyloamina'') – [[związki organiczne|organiczny związek chemiczny]], [[związki heterocykliczne|heterocykliczna]] [[aminy|amina]] będąca pochodną [[imidazol]]u zawierającą boczny łańcuch [[etyloamina|etyloaminowy]]. Występuje naturalnie w organizmie ludzkim, pełni funkcję [[Mediator (biologia)|mediatora]] procesów zapalnych, mediatora odczynu alergicznego, [[neuroprzekaźnik]]a oraz pobudza wydzielanie [[sok żołądkowy|kwasu żołądkowego]].
 
Została otrzymana po raz pierwszy na drodze chemicznej przez A. Windausa i W. Vogta w roku 1907{{r|Cavanah|Hirschowitz1979}}{{r|Windaus1907}}. W roku 1910 Dale i Laidlaw udowodnili znaczenie histaminy w patomechanizmie [[anafilaksja|anafilaksji]], a w roku 1937 Bovet i Staub opublikowali pierwsze dane na temat skuteczności blokowania [[Receptory histaminowe|receptorów histaminowych]]{{r|Cavanah}}.
Linia 137 ⟶ 140:
 
== Zatrucia ==
{{fakt|Histamina zawarta w żywności nie ulega rozkładowi w procesie obróbki termicznej. Spożyta z pokarmem jest w dużym stopniu wiązana i dezaktywowana przez diaminooksydazę w przewodzie pokarmowym, co obniża jej toksyczność. W przypadku niewystarczającej aktywności diaminooksydazy, spowodowanej na przykład predyspozycjami genetycznymi, zażywaniem leków lub spożytym alkoholem, histamina może powodować efekty toksyczne|data=2010-03}}.
 
{{fakt|Zatrucie spowodowane histaminą w dużych ilościach wywołuje gwałtowne rozszerzenie naczyń krwionośnych i spadek ciśnienia krwi. W ilości od 200 do 1000 [[ppm]] powoduje wymioty, bóle głowy, mdłości, wysoką gorączkę, wysypki skórne, nadmierne pocenie się, trudności w oddychaniu. W przypadku obecności histaminy w mięsie w ilości powyżej 1000 ppm wywołane [[zatrucie pokarmowe|zatrucia pokarmowe]] mogą zakończyć się śmiercią. Jej toksyczność zależy nie tylko od dawki, ale również od indywidualnych predyspozycji organizmu, to znaczy funkcjonowania mechanizmu zatrzymywania i [[detoksykacja|detoksykacji]] oraz od obecności w pokarmie innych biologicznie czynnych amin|data=2010-03}}.
{{dopracować|sekcja|źródła=2010-03|}}
 
== Przypisy ==
{{Przypisy-lista|l. kolumn=2|
* <ref name="AKRON">{{Akron|12000/10548|data dostępu=2012-12-16}}</ref>
* <ref name="Cavanah">{{Cytuj książkę|inni=M.A. Kaliner, D.D. Metcalfe (red.)|tytuł=The Mast Cell in Health and Disease|adres rozdziału={{Google Books|leLeUqrO10sC|The Mast Cell in Health and Disease|strony=321|link=tak}}|rok=1993|wydawca=Marcel Dekker, Inc.|strony=321–342|wolumin=62|seria=Lung Biology in Health and Desease|rozdział=Histamine|nazwisko r=D.K. Cavanah, T.B. Casale|isbn=9780824787325}}</ref>
* <ref name="CID">{{ChemIDplus|51-45-6|data dostępu=2012-12-16}}</ref>
* <ref name="CRC">{{CRC95|strony='''3'''-302}}</ref>
* <ref name="Hirschowitz1979">{{cytuj pismo | autor = Hirschowitz, B I | tytuł = H-2 Histamine Receptors | czasopismo = Annual Review of Pharmacology and Toxicology | wolumin = 19 | wydanie = 1 | strony = 203-244 | rok = 1979 | doi = 10.1146/annurev.pa.19.040179.001223 |pmid=36826}}</ref>
* <ref name="Jutel">{{cytuj pismo | autor = Marek Jutel, Katarzyna Solarewicz-Madejek | tytuł = Bilastyna – nowy lek przeciwhistaminowy | czasopismo = Alergia | strony = 37–39 | data = 3/2011 | url = http://alergia.org.pl/lek/index.php?option=com_content&task=view&id=298&Itemid=73}}</ref>
Linia 159 ⟶ 161:
* {{cytuj książkę |inni=Janiec Waldemar (red.) |tytuł=Kompendium farmakologii |wydanie=II |wydawca=Wydawnictwo Lekarskie PZWL |miejsce=Warszawa |rok=2006 |isbn=83-200-3589-9}}
 
== LiteraturaLinki uzupełniającazewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = http://www.medonet.pl/zdrowie/wiadomosci/histamina-alter-ego-alergii,artykul,1719292.html | tytuł = Rola histaminy w organizmie. Artykuł medyczny. | data dostępu = 2015-07-16}}
* {{Cytuj stronę | url = http://www.biomedical.pl/zdrowie/pokrzywka-od-przyczyny-do-leczenia-5964.html | tytuł = Histamina – leki przeciwhistaminowe – pokrzywka. | data dostępu = 2015-07-16}}
* {{Cytuj pismo | autor = Małgorzata Farnik | tytuł = Zastosowanie leków przeciwhistaminowych | czasopismo = Alergologia Info | wolumin = 3 | strony = 116–122 | data = 2010 | url = http://alergologiainfo.pl/pl/articles/item/18761/zastosowanie_lekow_przeciwhistaminowych}}
* {{Cytuj pismo | autor = Paweł Górski | tytuł = Histamina – mediator najdłużej znany, do dziś niepoznany | czasopismo = Alergia | wolumin = 4/34 | strony = 1–3 | data = 2007 | url = http://alergia.org.pl/lek.arch2/archiwum/07_04/pdf/2007-4-33.pdf}}
* {{Cytuj pismo | autor = Anna Słowińska | tytuł = Alergie układu pokarmowego – katar sienny. Standardy leczenia, leczenie komplementarne | czasopismo = Medycyna Rodzinna | strony = 77–84 | data = 2/2003 | url = http://www.czytelniamedyczna.pl/580,alergie-ukladu-oddechowego-katar-sienny-standardy-leczenia-leczenie-komplementa.html}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* {{Cytuj stronę | url = http://www.medonet.pl/zdrowie/wiadomosci/histamina-alter-ego-alergii,artykul,1719292.html | tytuł = Rola histaminy w organizmie. Artykuł medyczny. | data dostępu = 2015-07-16}}
* {{Cytuj stronę | url = http://www.biomedical.pl/zdrowie/pokrzywka-od-przyczyny-do-leczenia-5964.html | tytuł = Histamina – leki przeciwhistaminowe – pokrzywka. | data dostępu = 2015-07-16}}
 
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}