Front Południowy (1939): Różnice pomiędzy wersjami

{{Jednostka wojskowa infobox|

|nazwa = Front Południowy<small><br />Grupa Armii gen. Sosnkowskiego</small>|

|grafika = =|

|opis = =|

|panstwo = {{Flaga|POL}} [[II Rzeczpospolita|II Rzeczpospolita Polska]]|

|sformowanie = [[11 września]] [[1939]]|

|rozformowanie = [[22 września]] [[1939]]|

|wyrozniajaca =|

|patron =|

|swieto =|

|sztandar =|

|kontynuacja =|

|kontynuacja tradycji = =|

|pierwszy = gen. [[Kazimierz Sosnkowski]]|

|obecny =|

|ostatni =|

|dzialania = [[kampania wrześniowa]] ([[Obrona Lwowa 1939|obrona Lwowa]])|

|rodzaj sił zbrojnych = [[wojska lądowe]]|

|rodzaj wojsk = =|

|numer = =|

|podporzadkowanie = [[Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego (1939)|Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego]]|

|sklad = [[Armia Karpaty„Karpaty”|Armia Małopolska]], [[Obrona Lwowa 1939|Dowództwo Obrony Obszaru Lwowa]]|

|dyslokacja =|

|kolor =|

[[GrafikaPlik:Poland2.jpg|250px|thumb|250px|1 -– 14 września 1939]]

[[GrafikaPlik:Poland1939 after 14 Sep.jpg|250px|thumb|250px|14 września -– 5 października 1939]]

[[GrafikaPlik:Sosnkowski Kazimierz.jpg|thumb|150px|Kazimierz Sosnkowski]]

'''Front Południowy''' (inna nazwa -– '''Grupa Armii gen. Sosnkowskiego''') – [[związek operacyjny]] [[Wojsko Polskie (II RP)|Wojska Polskiego]] utworzony w trakcie [[kampania wrześniowa|wojny polsko-niemieckiej]] rozkazem [[Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych|Wodza Naczelnego]] [[Marszałek Polski|marsz.]] [[Edward Śmigły-Rydz|Edwarda Rydza-Śmigłego]] z [[10 września]] [[1939]] r.

Front Południowy był jednym z dwóch frontów utworzonych we wrześniu 1939 r. dla sprawnego dowodzenia armią polską. Miał składać się z oddziałów zepchniętych znad granicy Polski ze Słowacją ([[Armia Karpaty„Karpaty”|Armia Małopolska]] -– wcześniej Karpaty) oraz niemieckim Śląskiem ([[Armia „Kraków”|Armia Kraków]]) oraz z oddziałów odwodowych znajdujących się w rejonie [[San]]u i właśnie na tej rzece Grupa Armii miała oprzeć swoją obronę. Jednak gen. Sosnkowski nie mógł nawiązać kontaktu z podległymi mu wojskami z wyjątkiem okrążanej Armii Małopolska, do której przybył 13 września samolotem łącznikowym, zaś wojska niemieckie utworzyły kilka przyczółków na Sanie. W związku z tym podjęto decyzję o przebiciu się do Lwowa.

Jedną z pierwszych decyzji gen. Sosnkowskiego było przesunięcie Grupy Operacyjnej Jasło i 38 Dywizji Piechoty w rejon [[Dobromil (obwód lwowski)|Dobromila]], skąd miały uderzyć na flankę bądź tyły [[XVIII Korpus Armijny (III Rzesza)|XVIII Korpusu Armijnego]]. Nie udało mu się z nimi nawiązać kontaktu, lecz zbiegiem okoliczności dowódca GO także chciał wykonać taki manewr. Odstąpił od niego po otrzymaniu spóźnionego rozkazu z dowództwa Armii Małopolska, dotyczącego przemarszu na [[Przemyśl]], w wyniku czego Niemcy 12 września pobili 24 DP pod [[Bircza|Birczą]] i rozbili 3 Brygadę Górską pod [[Sambor (miasto)|Samborem]], a na północy [[XVII Korpus Armijny (III Rzesza)|XVII KA]] wyparł 10 Brygadę Kawalerii pod [[Jaworów (miasto)|Jaworów]], przez co Armia Małopolska znalazła się w potrzasku [[14 Armia (III Rzesza)|14 Armii]]. Tego samego dnia także [[1 Dywizja Strzelców Górskich (III Rzesza)|1 DSG]] zaatakowała [[Lwów]], którego broniły improwizowane oddziały grodzieńskie i 35 DP, po kilku dniach dołączyła 10 BK.

14 września padł Przemyśl i wojska gen. Sosnkowskiego (który stracił łączność zze Lwowem i resztą armii) wycofały się do [[Sądowa Wisznia|Sądowej Wiszni]], skąd po koncentracji ruszyły przez lasy janowskie do Lwowa. W walkach trwających od 15 do 16 września udało im się odeprzeć ataki oddziałów [[VIII Korpus Armijny (III Rzesza)|VIII KA]], rozbijając przy tym pułk SS "Germania"„Germania”. 17 września dotarł do nich nieaktualny już rozkaz obrony linii [[Dniestr]]-Lwów-górny [[Bug]] -– kierujący Armię Małopolska w rejon Stryja i Halicza -– którego i tak by nie mogła wykonać, gdyż znalazła się w kleszczach XVII i XVIII KA. W związku z tym GA (mająca teraz rozmiar pułku) dalej podążała do Lwowa, lecz w okolicach Jaworowa i [[Gródek (obwód lwowski)|Gródka Jagiellońskiego]] została okrążona. Próby przebicia się przez [[Brzuchowice]], podjęte 19 i 20 września zakończyły się powodzeniem tylko dla kilku grupek żołnierzy. Front Południowy przestał istnieć, zaś jego dowódca 22 września w cywilnym ubraniu udał się na [[Węgry]]

* [[dowódca]] -– gen. broni [[Kazimierz Sosnkowski]]

* [[szef sztabu]] -– płk dypl. [[Bronisław Rakowski]]

* [[kwatermistrz]] -– płk dypl. [[Witold Gierulewicz]]

* Oficer do zleceń —– ppłk dypl Franciszek Demel

* Oficer do zleceń —– ppłk dypl. Kazimierz Wiśniowski

* Szef Oddziału I —– mjr dypl . Tadeusz Tokarz

* Szef Oddziału II —– ppłk dypl. Antoni Szymański

* Oficer do zleceń —– kpt. dypl. Leszek Biały

* Szef Oddziału I I I —– ppłk dypl. Jan Axentowicz

* Szef Oddziału IV —– ppłk dypl . Emil Gruszecki

* Dowódca saperów —– płk Antoni Lukas

* Dowódca łączności —– ppłk dypl. Romuald Najsarek

* [[Armia Karpaty„Karpaty”|Armia Małopolska]]

* Tadeusz Jurga:, ''U kresu II Rzeczypospolitej'', Książka i Wiedza, 1985, ISBN 83-05-11669-7.

* Tadeusz Jurga:, ''Wojsko Polskie. : krótkiKrótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 7, Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939. : organizacjaOrganizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad.'' Warszawa :, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1975.

* {{cytuj książkę |nazwisko= Sobczak [(red.])|imię= Kazimierz|tytuł= Encyklopedia II wojny światowej| wydawca = Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej|miejsce= Warszawa |rok= 1975|strony=148}}