Karol XI: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
TarBot (dyskusja | edycje)
m szablon fix
Linia 8:
| poprzednik = [[Karol X Gustaw]]
| następca = [[Karol XII]]
| 2 tytuł = [[ZweibrückenPalatynat (księstwo)Dwóch Mostów|książę Palatynatu-Zweibrücken-Kleeburg]]
| 2 od = 13 lutego 1660
| 2 do = [[11 kwietnia]] [[1681]]
| 2 poprzednik = Karol X Gustaw
| 2 następca = ''połączenie z Palatynatem-Zweibrücken''
| 3 tytuł = [[ZweibrückenPalatynat (księstwo)Dwóch Mostów|książę Palatynatu-Zweibrücken]]
| 3 od = 11 kwietnia 1681
| 3 do = 5 kwietnia 1697
Linia 49:
Niepowodzenia w polityce zagranicznej polegające na prowadzeniu niepomyślnych wojen, pozwoliły Karolowi XI na wprowadzenie w Szwecji rządów [[Absolutyzm władzy|absolutnych]], które popierali mieszczanie oraz średnia szlachta. W latach 1680-1683 zniósł baronie i hrabstwa, a cały obszar państwa podzielił na mniejsze okręgi (routu), z których każdy był zobowiązany dostarczać jednego [[żołnierz]]a oraz wyposażyć go w broń{{fakt|data=2010-03}}. Ponadto żołnierz dostawał w swoim okręgu kawałek ziemi.
[[Plik:Suecia 3-047 ; Läckö slott.jpg|180px|thumb|left|Zamek Läckö, jedna z posiadłości objętych wielką redukcją]]
Przeprowadził przy poparciu niższych stanów rewindykację dóbr królewskich (tzw. [[Wielkie redukcje|wielka redukcja]] przez co ustabilizował finanse. Niedługo potem dokonał reformy systemu finansowego oraz reorganizacji [[armiaSiły zbrojne|armii]].
 
Ograniczył rolę instytucji stanowych, sejmu i Rady Królestwa, którą przekształcił w Radę Królewską jako doradczy organ panującego. Dążył do pełnej integracji ustrojowej i administracyjnej prowincji szwedzkich, a w przypadku byłych prowincji duńskich i norweskich - Skanii i Blekinge, także narodowej. Za jego panowania założono w 1668 roku [[Uniwersytet w Lund]].
Linia 65:
 
=== Śmierć ===
Karol XI skarżył się od 1694 roku na częste bóle [[jama brzuszna|brzucha]]. Dwa lata później stan zdrowia władcy znacznie się pogorszył, także już w lutym 1697 król musiał wracać często do Sztokholmu, gdzie lekarze odkryli, że Karol XI ma duży i twardy guz w brzuchu oraz, że są bezsilni i niewiele mogą zrobić, aby go wyleczyć. Rok później władca zmarł, a sekcja zwłok wykazała, iż nowotwór rozprzestrzenił się na całą jamę brzuszną. Został pochowany w sztokholmskim [[Kościół na Riddarholmen w Sztokholmie|kościele Riddarholm]]<ref>Rystad, Göran, ''Karl XI. En biografi'', AiT Falun AB 2001, s. 368-369.</ref>.
 
== Genealogia ==
Linia 128:
[[Jan Kazimierz Wittelsbach (Pfalz-Zweibrücken-Kleeburg)|Jan Kazimierz Wittelsbach]]<br />(1589-1652)<br />
∞1615<br />
[[Katarzyna Wazówna|Katarzyna Waza]]<br />(1584-1638)
|colspan="4"|
Fryderyk III Holstein-Gottorp<br />(1597-1659)<br />
Linia 159:
poprzednik=[[Karol X Gustaw|Karol X Gustaw Wittelsbach]]|
lata=1660-1681|
funkcja='''[[ZweibrückenPalatynat (księstwo)Dwóch Mostów|książę Palatynatu-Zweibrücken-Kleeburg]]'''|
następca= ''połączenie z Palatynatem-Zweibrücken''|}}
 
Linia 168:
poprzednik=[[Fryderyk Ludwik Wittelsbach (Pfalz-Zweibrücken)]]|
lata=1681-1697|
funkcja='''[[ZweibrückenPalatynat (księstwo)Dwóch Mostów|książę Palatynatu-Zweibrücken]]'''|
następca= [[Karol XII|Karol XII Wittelsbach]]|}}