|
[[Plik:Copyright-problem paste 2.svg|80px|left]]
{{Wikipedia:Nawigacja/Konserwacja|2}}
Poprzez '''stronyStrony podejrzane o '''naruszenie praw autorskich''' ( w skrócie '''NPA''') rozumiemy– artykuły, grafikipliki i inne materiały, które są objęte [[Prawo autorskie| prawamiprawem autorskimiautorskim]], a zostały prawdopodobnie wykorzystane bez uzyskania stosownej zgody. ▼
▲Poprzez '''strony podejrzane o naruszenie praw autorskich''' (w skrócie '''NPA''') rozumiemy artykuły, grafiki i inne materiały, które są objęte [[Prawo autorskie|prawami autorskimi]], a zostały prawdopodobnie wykorzystane bez uzyskania stosownej zgody.
Jeśli natknąłeś się na stronę, co do której podejrzewasz naruszenie praw autorskich, to powinieneś ją oznaczyć szablonem '''{{s|NPA}}''' i dopisać do listy, która znajduje się na stronie '''[[Wikipedia:Lista NPA]]'''. Podejrzenie takie może zachodzić, gdy tekst znajdujący się w Wikipedii można znaleźć także na innych stronach internetowych, w książkach, artykułach itp.
*Upewnij grafikisię jednak, czy ta treść nie została wcześniej skopiowana z Wikipedii (zob. [[Wikipedia:Korzystają z Wikipedii]] oraz [[Wikipedia:Mirrory i forki polskiej Wikipedii]]). Pliki, co do których podejrzewasz NPA , oznacz [[commons:Template:Copyvio|odpowiednim szablonem]] na Commons lub powiadom [[commons:Commons:Administrators/pl|administratorów]]. ▼{{Clear}}
<div style="margin: 1em 10%; border: 1px solid #BB9999; padding:1em; background-color:#ffeeee;">
<span style="text-align:center;= font-size: 125%;">'''Jakich stronCzego nie wpisujemy na listę NPA?'''</span> ==
* '''Oczywistych NPA''': stron, które zostały skopiowane ze źródeł, o których już wiadomo, że ich właściciele nie wyrazili zgody na takie wykorzystanie. Dotyczy to zwłaszcza takich źródeł, jak: PWN, WIEM, Encyklopedii Interii, Ściąga.pl i pokrewne, Filmweb. Takie przypadki rozpatrujemy jako '''oczywiste NPA''' i zgłaszamy do [[Wikipedia:Zasady ekspresowego kasowania|ekspresowego kasowania]] (zob. [[Wikipedia:Pozwolenia na wykorzystanie/brak zgody|listę stron, z których nie możemy kopiować]]).
* stron'''Stron wykorzystującychze serwisy, które udzieliły zgodyzgodą na wykorzystanie''': ich materiałów (zob. [[Wikipedia:Pozwolenia na wykorzystanie/uzyskane zgody|listę serwisów, które udzieliły zgody na wykorzystanie ich materiałów]]).
* upewnij się, czy hasło lub fragment hasła, co do których podejrzewasz NPA, nie zostało wcześniej skopiowane z Wikipedii (zob. [[Wikipedia:Korzystają z Wikipedii]] oraz [[Wikipedia:Mirrory i forki polskiej Wikipedii]]).
▲* grafiki, co do których podejrzewasz NPA oznacz [[commons:Template:Copyvio|odpowiednim szablonem]] na Commons lub powiadom [[commons:Commons:Administrators/pl|administratorów]].
</div>
== Postępowanie ==
Jeśli podejrzewasz naruszenie praw autorskichNPA, postępuj zgodnie z poniższym schematem:
# Upewnij się, czy osoba posiadająca [[majątkowe prawa autorskie]] do danego tekstumateriału nie zgodziła się na umieszczenie go w Wikipedii. Sprawdź historię i dyskusję strony oraz listę stron, z których [[Wikipedia:Pozwolenia na wykorzystanie/uzyskane zgody|możemy kopiować]]. Jeżeli osoba wyraziła zgodę w pasku edycji czy na stronie dyskusji, nadal nie mamy pewności, czy ktoś się pod nią nie podszył – warto wysłać [[Wikipedia:Szablon zapytania o prawa autorskie#Jeśli był wpis użytkownika w Wikipedii, że to jego materiał|tego typu zapytanie]].
# Upewnij się, czy w historii strony nie ma wersji nienaruszającej praw autorskich. Jeżeli tak, przywróć ją i przejdź do punktu 6.
# Oczywiste NPA (z PWN, WIEM, Encyklopedia Interii itp. oraz [[Wikipedia:Pozwolenia na wykorzystanie/brak zgody|z tych stron]]) oznacz szablonem <nowiki>{{ek|1=NPA z http://www.przyklad.pl}}</nowiki> i przejdź do punktu 6.
# Wstaw szablon:
#* <code>{{S|NPA|adres=http://www.przyklad.pl}}</code> – gdy cała strona jest podejrzana o NPA;
#* <code>{{S|NPAfrgm|adres=http://www.przyklad.pl}}</code> – gdy tylko fragment strony jest podejrzany o NPA;
#* <code>{{S|NPA|adres=http://www.przyklad.pl}}</code> – gdy jest to zdjęcie/grafikaplik.
#: Szablon umieść na górze strony lub przed fragmentem naruszającym prawa autorskie.
# Po oznaczeniu szablonem NPA artykułu lub grafikipliku dopisz go do listy, która znajduje się na stronie [[Wikipedia:Lista NPA]]. Przykład zgłoszenia znajduje się niżej.
# Przejrzyj wkład autora artykułu naruszającego prawa autorskie w poszukiwaniu innych tekstów podobnego rodzaju. Często zdarza się bowiem, że osoba, która popełniła jedno naruszenie praw autorskichNPA, mogła popełnić ich więcej. Jeśli je znajdziesz, postępuj analogicznie do punktów wcześniejszych.
# Na stronie dyskusji użytkownika kopiującego artykuł dodaj szablon {{s|Kom/npa}} (lub {{S|Kom/npa-usunięte}} jeśli nastąpiła sytuacja opisana w punkcie 2.). Nie zapomnij o podpisie <nowiki>~~~~</nowiki> (4 tyldy).
{{osobny artykuł|Wikipedia:Pozwolenia na wykorzystanie}}
== Usuwanie hasełstron oznaczonych jako NPA ==
* Jeśli wątpliwości dotyczące praw autorskich nie zostaną wyjaśnione w ciągu '''1 miesiąca''', to hasłostrona lub jegojej fragment oznaczony jako NPA zostanie usunięty.
* Odmowa zgody właściciela praw autorskich skutkuje natychmiastowym usunięciem artykułu (lub jego części) z Wikipedii. Zgoda oznacza rzecz jasna zostawienie artykułu (autor musi się zgodzić na CC- BY-SA 3.0 lub 4.0).
== Edytowanie hasełartykułów NPA ==
Jeśli chcesz, możesz tak przekształcić artykuł, aby nie naruszał praw autorskich. W praktyce oznaczaOznacza to napisanie hasłago na nowo. Zaleca się, aby nowe wersje artykułów tworzyć na tymczasowych podstronach ''Tytuł artykułu''/Temp (np. jeśli chcesz napisać nową wersję hasła ''Pies domowy'', zrób to na stronie [[Pies domowy/Temp]]). O fakcie stworzenia takiej podstrony poinformuj w dyskusji hasła podejrzanego o NPA i na stronie [[Wikipedia:Lista NPA|Lista NPA]] przy odpowiednim zgłoszeniu. Można także edytować bezpośrednio artykuł podejrzany o NPA, zastępując starą wersję nową. O przerobieniu artykułu poinformuj także na liście NPA.
== HasłaArtykuły nieznacznie przeredagowane ==
Bywa, że hasłoartykuł jest kopiowane z jakiegoś źródłakopiowany, a następnie nieznacznie przeredagowaneprzeredagowany (np. niektóre słowa zamienione na synonimy, szyk zdania przestawiony, przy pozostawieniu konstrukcji tekstu bez zmian i wyraźnym podobieństwie do tekstu źródłowego). Takie materiały wciąż mogą naruszać prawo autorskie (np. w doborze argumentów lub ich kolejności, doborze sekcji lub ich kolejności) ponieważ prawo autorskie chroni twórczą formę, sposób przedstawienia (art. 1 ustawy o PA<ref>„Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, [...]”</ref>).
Same zdania czy sekcje brane jedno po drugim mogą nie stanowić naruszenia praw autorskichNPA, jeśli pojedyncze zdania tekstu pierwotnego '''nie mają charakterusą twórczegotwórcze'''. Będzie tak np. wtedy, gdy są jedynie przedstawieniem faktów, a twórczy charakter jest warunkiem ochrony ze strony prawa autorskiego (art. 1 ustawy o PA<ref>„Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności '''twórczej''' o indywidualnym charakterze, [...]” (wyróżn. od autora tekstu na Wikipedii)</ref>) Jednak tekst pierwotny jako '''całość stanowi utwór''' w rozumieniu prawa autorskiego i podlega ochronie. Twórcze jest w nim zebranie, zestawienie i omówienie wydarzeńelementów w konkretnym układzie. Jeśli zostało to przejęte i odzwierciedlone w haśle naartykule Wikipedii, to hasłoartykuł będzie uznaneuznany za '''opracowanie''' tekstu pierwotnego (dzieło zależne). Zgodnie z prawem autorskim opracowanie utworu pierwotnego jest możliwe pod dwoma '''warunkami''':
* wyraźnym '''wskazaniem, że jest to opracowanie''' innego tekstu wraz ze wskazaniem jego autora i tytułu – samo odwołanie się do owego w sekcji źródła (bibliografia, linki zewn., itp.) jest niewystarczające, bo sugeruje, że opracowanie jest jednak dziełem samodzielnym;
* '''zgody''' autora tekstu pierwotnego (art. 2 ust. 1, 2 i 5 ustawy o prawie autorskim<ref>art. 2 ust. 1, 2 i 5 ustawy o prawie autorskim:<br />
(5). „Na egzemplarzach opracowania należy wymienić twórcę i tytuł utworu pierwotnego.”</ref>).
'''''Wniosek:''''' HasłoArtykuł stanowi naruszenie prawa autorskiegoNPA poprzez sporządzenie opracowania innego utworu (tekstu z Internetu) bez wyraźnego zaznaczenia, że jest ono opracowaniem oraz bez zgody autora tekstu pierwotnego. Jest to NPA gatunkowo może lżejsze od plagiatu, ale wciąż jednak naruszenie.
'''''Co należałoby zrobić?''''' Albo uzyskać zgodę autora tekstu pierwotnego na skorzystanie z jego tekstu (albo dla dokonania opracowania albo – skoro już pytać – dla wykorzystania w oryginale), albo znaczne, głębiej idące przerobienie tekstu. W takich przypadkach jak obecny, jeśli korzysta się w zasadzie z jednego źródła dla napisania istotnej części hasłaartykułu, najlepiej byłoby wziąć kartkę papieru, wypisać sobie z tekstu pierwotnego te fakty, które chce się zamieścić naw Wikipedii, a później opisać je '''własnymi słowami'''. Inaczej zawsze możemy mieć problemy z prawami autorskimi oraz zarzutem nierzetelności i chodzenia na skróty.
{{Przypisy}}
| 