Bitwa o Kijów (1943): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Bitwa: drobne merytoryczne
→‎Kontruderzenie Mansteina: drobne techniczne
Linia 88:
Tuż przed rozpoczęciem kontruderzenia nowo mianowany dowódca 4. Armii Pancernej gen. [[Erhard Raus]] odrzucił plan zaatakowania z rejonu [[Biała Cerkiew|Białej Cerkwi]]. Zamiast tego XLVIII Korpus Pancerny, składający się z sześciu dywizji pancernych i jednej dywizji piechoty, jego armii miał najpierw ruszyć na Żytomierz<ref name="Konecki468" /> (wyzwolony 12 listopada)<ref name="Konecki465" />, by zniszczyć oddziały radzieckie w rejonie tego miasta. Dopiero wtedy miano atakować na Kijów. Decyzja ta została mocno skrytykowana przez innych dowódców niemieckich, ponieważ ich zdaniem uderzenie z zachodu nie gwarantowało powodzenia. Została ona jednak zaakceptowania przez Mansteina<ref name="Konecki468" />.
 
15 listopada Niemcy przystąpili do kontruderzenia. Wojska niemieckie zaatakowały w dwóch kierunkach: z miejscowości [[Iwnica]] 7. Dywizją Pancerną, 20. Dywizją Grenadierów Pancernych i dwoma dywizjami piechoty na Żytomierz i na wschód od niego oraz z miejscowości [[Kornyn (obwód żytomierski)|Kornyn]] i [[Chodorków]] na północ XLVIII Korpusem Pancernym. Oddziały na pomocniczym kierunku w rejonie Iwnicy zdołały wyjść na tyły 23. Korpusu Strzeleckiego 38. Armii<ref name="Konecki469" />, który razem z 1. Gwardyjskim Korpusem Kawalerii bronił Żytomierza<ref group="uwaga">16 listopada oba korpusy zostały przekazane 60. Armii z powodu problemów z komunikacją między 23. Korpusem Strzeleckim a gen. Moskalenko. Za: Konecki (2005), s. 469.<br /ref>. Tego samego dnia 7. Dywizja Pancerna wspólnie z 8. Dywizją Pancerną nacierającą na Żytomierz od zachodu przekroczyły rzekę [[Teterew]] i weszły na drogę Żytomierz–Kijów. Oddziały radzieckie broniące Żytomierza znalazły się w półokrążeniu i z tego powodu 20 listopada opuściły miasto wycofując się na północ w rejon [[Czerniachów|Czerniachowa]]. Natarcie XLVIII Korpusu Pancernego na pozycje 17. Korpusu Strzeleckiego i grupy pancernej, która wzmocniła 38. Armię, także przebiegało pomyślnie, w szczególności po tym jak korpus ten został wzmocniony 7. i [[19 Dywizja Pancerna (III Rzesza)|19. Dywizją Pancerną]]<ref name="Konecki470">Konecki (2005), s. 470.</ref>.
 
Uderzenie wojsk niemieckich nie było żadnym zaskoczeniem dla Rosjan, którzy już w pierwszych dniach stawili zaciekły opór, jednak przewaga Niemców w wojskach pancernych była ogromna. Między 16 a 18 listopada gwałtowne walki toczono o miejscowość [[Brusiłów]], która posiadała wzmocniony artylerią garnizon. 17 i 18 listopada wojska radzieckie kontratakowały na [[Korosteszów]] i Brusiłów, jednak kontrataki zakończyły się porażką<ref name="Konecki470" />. Jednocześnie Rosjanie odnieśli kilka sukcesów na północy. 17 listopada 60. Armia wyzwoliła Korosteń, a dzień później 13. Armia – Owrucz<ref name="autonazwa3" />. Tak samo natarcie dywizji SS „Leibstandarte Adolf Hitler” na Brusiłów zakończyło się niepowodzeniem<ref name="Konecki470" />. Ze 100 czołgów tej dywizji, które uderzyły na miejscowość połowa została zniszczona, a reszta musiała się wycofać. Sytuację uratowały jednostki na skrzydłach dywizji, a mianowicie 7. Dywizja Pancerna i 20. Dywizja Grenadierów Pancernych na lewym skrzydle i 1. oraz 19. Dywizja Pancerna na prawym skrzydle. Wieczorem 21 listopada siły XLVIII Korpusu Pancernego zamknęły w okrążeniu Brusiłów i do 24 listopada zlikwidowały obronę. Jednak ku zdziwieniu Niemców do niewoli wzięto minimalną liczbę jeńców, ponieważ gen. [[Nikołaj Watutin|Watutin]] wydał wcześniej rozkaz o opuszczeniu Brusiłowa, zanim został on okrążony<ref name="Konecki471">Konecki (2005), s. 471.</ref>.