Sakramentarz tyniecki: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
+informacje o historii
+informacje o historii
Linia 1:
[[Plik:Sakramentarz tyniecki.jpg|thumb|Sakramentarz tyniecki: ''[[Maiestas Domini]]'']]
'''Sakramentarz tyniecki''' – jeden z najstarszych zachowanych iluminowanych rękopisów liturgicznych, jakie pojawiły się na ziemiach polskich we wczesnym [[średniowiecze|średniowieczu]]. Powstał w latach ok. 1060-1070 r., w diecezji kolońskiej. Do Polski został sprowadzony prawdopodobnie przez biskupa krakowskiego Aarona z Brunwillare (istnieją także przypuszczenia, że ofiarodawcą rękopisu był król Bolesław Śmiały). Swą nazwę zawdzięcza [[Klasztor Benedyktynów w Tyńcu|Opactwu Benedyktynów w Tyńcu]], w którym był przechowywany. W 1656 r., w czasie wojen szwedzkich, księga została zrabowana z Tyńca przez Szwedów, a następnie odkupiona w Krakowie, skąd powróciła do klasztoru. Prawdopodobnie w tym czasie straciła ona swoją pierwotną oprawę, gdyż obecna pochodzi z XVII w.<ref>[http://blog.polona.pl/2015/11/sakramentarz-tyniecki/ Informacja na blogu polona.pl]</ref> W [[1814]] r. sakramentarz został zakupiony za 1000 złotych przez [[Stanisław Kostka Zamoyski|Stanisława Kostkę Zamoyskiego]], który w [[1818]] r. przekazał go do [[Biblioteka Ordynacji Zamojskiej w Warszawie|Biblioteki Ordynacji Zamojskiej]]<ref>http://polona.pl/item/6825768/6/</ref>. Obecnie ''Sakramentarz tyniecki'' znajduje się w zbiorach [[Biblioteka Narodowa (Warszawa)|Biblioteki Narodowej]]. Jest dostępny on-line w [[Cyfrowa Biblioteka Narodowa Polona|Cyfrowej Bibliotece Narodowej "Polona"]].
 
Zawiera modlitwy przeznaczone dla kapłana celebrującego Mszę świętą oraz najstarszy w [[Polska|Polsce]] (poł. XI w.) zapis muzyczny w postaci cheironomicznej. Wykonaną w XVII w. oprawę stanowi deska pokryta brązową zdobioną skórą, na górnej i dolnej okładzinie zachował się tłoczony złotem owalny [[superekslibris]] z herbem opactwa i inskrypcją: „DIVI TUTELLARES COENOBI TYNECENSIS”.