Obowiązek szkolny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: dodanie daty do szablonu fakt na podstawie edycji http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Obowi%C4%85zek%20szkolny&diff=prev&oldid=15014410
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia odwołanie do Ustawy; zmiany kosmetyczne
Linia 18:
W Polsce wprowadzenie obowiązku szkolnego postulował już w dobie Odrodzenia [[Andrzej Frycz Modrzewski]] w traktacie ''[[Commentariorum de Republica emendanda libri quinque]]'' (''O naprawie Rzeczypospolitej'', księga ''O szkole'', 1556), jednak jego wprowadzeniu skutecznie przeciwstawiał się polski Kościół katolicki<ref>{{Cytuj książkę | autor =Jerzy Ziomek | tytuł =Renesans | wydawca =Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk; Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce =Warszawa| rok =1977| strony =184–185}}</ref>. Po raz pierwszy w Polsce obowiązek szkolny wprowadziła [[Izba Edukacji Publicznej]] w [[Księstwo Warszawskie|Księstwie Warszawskim]] w 1808. W okresie międzywojennym z obowiązku szkolnego zwalniane było dziecko, którego droga z domu do szkoły była dłuższa niż 3 km<ref>{{cytuj stronę | autor=Krzysztof Olewski | tytuł= Starsze dzieci w mundurkach, młodsze idą na bosaka | url=http://metrocafe.pl/metrocafe/1,145523,19018960,jedni-z-krzeslem-inni-na-bosaka-wspomnienia-niebieskiego.html | opublikowany=metrocafe.pl | data dostępu=14.10.2015}}</ref>.
 
[[System prawny w Polsce|Polskie prawo]] rozróżnia dwa pojęcia: obowiązek szkolny i [[obowiązek nauki]]. Obowiązek szkolny polega na przymusie uczęszczania do [[Szkoła podstawowa|szkoły podstawowej]] i [[gimnazjum]]<ref>Art. 16 ust. 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ({{Dziennik Ustaw|rok=2004|numer=2562015|pozycja=25722156}}, z późn. zm.)</ref>. Rozpoczyna się w roku szkolnym, w którym dziecko kończy 6. rok życia<ref>Art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ({{Dziennik Ustaw|rok=2004|numer=2562015|pozycja=25722156}}, z późn. zm.), przy czym obowiązek wychowania przedszkolnego rozpoczyna się już w wieku 5 lat (art. 14 ust. 3 i 3a tej ustawy). Dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego mogą mieć odroczony obowiązek do wieku 8 lat (art. 14 ust. 1a ustawy).</ref>. Na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 5 lat<ref>Art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ({{Dziennik Ustaw|rok=2004|numer=2562015|pozycja=25722156}}, z późn. zm.)</ref>. Ustawa nie określa w wyraźny sposób, kiedy obowiązek szkolny się kończy. Można o tym wnioskować jedynie w związku z pojęciem obowiązku nauki, czyli uczęszczania do szkoły osób w określonym przez prawo wieku. [[Obowiązek nauki]] obejmuje osoby od 6. do 18. roku życia<ref>Art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ({{Dziennik Ustaw|rok=2004|numer=2562015|pozycja=25722156}}, z późn. zm.), zobacz też [[Wikisource:pl:Konstytucja Rozdział 2#Wolności i prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne|art. 70 ust. 1 zd. 2]] [[Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej|Konstytucji RP]]</ref>, co pokrywa się z wiekiem, z którym (generalnie) uzyskuje się pełnoletniość. Ponieważ nauka w prawidłowym toku (bez powtarzania klasy) kończy się w gimnazjum w wieku 15 lat, musi być kontynuowana przez uczęszczanie do publicznej lub niepublicznej szkoły ponadgimnazjalnej lub przez realizowanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, przygotowania zawodowego u pracodawcy<ref>Art. 16 ust. 5a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ({{Dziennik Ustaw|rok=2004|numer=2562015|pozycja=25722156}}, z późn. zm.)</ref>.
 
Dla wypełnienia obowiązku szkolnego nie ma znaczenia, czy szkoła jest szkołą publiczną, czy niepubliczną. Wraz z ukończeniem przypisanego wieku obowiązek ustaje, chociażby wcześniej nie był wypełniany (na przykład z powodu przebywania dziecka w kraju, w którym obowiązują inne zasady systemu [[oświata|oświaty]] powszechnej). Może być odroczony do dziesiątego roku życia dziecka w przypadku niepełnosprawności. Decyzję podejmuje się na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej.
 
Niespełnienie tego obowiązku podlega [[Egzekucja administracyjna|egzekucji administracyjnej]]<ref>Art. 20 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ({{Dziennik Ustaw|rok=20042015|numer=256|pozycja=25722156}}, z późn. zm.)</ref><ref>Zob. M. Pilich, ''Ustawa o systemie oświaty. Komentarz'', Warszawa 2012, s. 305-312.</ref>. [[Organ administracji publicznej|Organ miejscowy administracji publicznej]] właściwy do spraw edukacji może nałożyć na [[Opiekun|opiekuna prawnego]] dziecka [[Grzywna (prawo)|karę grzywny]] w celu przymuszenia do realizowania tego obowiązku. W skrajnych przypadkach [[sąd opiekuńczy]] może pozbawić rodziców [[Władza rodzicielska|władzy rodzicielskiej]]<ref>Art. 111 § 1 [[Kodeks rodzinny i opiekuńczy|k. r. o.]]</ref>.
 
== Obowiązek szkolny w Niemczech ==