Zawrat: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
galeria zdjęć jest na commons
Nie podano opisu zmian
Linia 20:
'''Zawrat''' ([[język słowacki|słow.]] ''Závrat'', 2159 m) – wąska przełęcz w długiej [[wschodnia grań Świnicy|wschodniej grani Świnicy]] w [[Tatry Wysokie|Tatrach Wysokich]], oddzielająca [[Zawratowa Turnia|Zawratową Turnię]] od [[Mały Kozi Wierch|Małego Koziego Wierchu]]. Jest jednym z dwóch skrajnych punktów szlaku [[Orla Perć|Orlej Perci]] (zachodnim).
 
Zawrat dostępny jest dla turystów bezpośrednio ze [[Świnica|Świnicy]] albo z dolin leżących po obu stronach grani: [[Dolina Pięciu Stawów Polskich|Doliny Pięciu Stawów Polskich]] i [[Dolina Gąsienicowa|Doliny Gąsienicowej]]. Ze Świnicy szlak przecina kolejno żebra [[Gąsienicowa Turnia|Gąsienicowej Turni]] oraz [[Niebieska Turnia|Niebieskiej Turni]] (odcinek zabezpieczony miejscami przy pomocy łańcuchów i klamer, miejscami [[ekspozycja (wspinaczka)|eksponowany]]) oraz zbocze Zawratowej Turni. Z Doliny Pięciu Stawów Polskich prowadzi na przełęcz łatwa droga (w 1934 r. zbudowano łatwiejszą drogę zamiast ścieżki z 1877 r.) poniżej południowej grani schodzącej z [[Mały Kozi Wierch|Małego Koziego Wierchu]]. Droga z Doliny Gąsienicowej prowadzi od [[Zmarzły Staw Gąsienicowy|Zmarzłego Stawu Gąsienicowego]] przez piarg [[Zawratowy Żleb|Zawratowego Żlebu]] (stara trasa, zwana Starym Zawratem) albo ścianą Małego Koziego Wierchu (nowa trasa, nazywana też Nowym Zawratem, zabezpieczona klamrami i łańcuchami). Trasa ta została wytyczona i zabezpieczona przez [[Polskie Towarzystwo Tatrzańskie|Towarzystwo Tatrzańskie]] w latach 1894–1895. W czerwcu 1904 r. w jednej z nisz wschodniej [[ściana (geomorfologia)|ściany]] Zawratowej Turni, pod Zawratem, ks. [[Walenty Gadowski]] umieścił posążek Matki Boskiej dla uczczenia 50. rocznicy ogłoszenia [[Dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny|dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny]]<ref name="orla">[[Plik:Zawratowa Pani.jpg|thumb]]
{{Cytuj książkę | nazwisko = Dyląg |imię imię=Dariusz Dariusz| tytuł = Orla Perć: przewodnik wysokogórski | data =2006 2006| wydawca = Oficyna Wydawnicza Rewasz |miejsce miejsce=Pruszków Pruszków| isbn = 83-89188-50-3 |strony = 70}}</ref>.
 
Przez Zawrat już w XIX wieku prowadziła droga z [[Zakopane]]go do [[Morskie Oko|Morskiego Oka]]. Na Zawracie byli m.in. [[Stanisław Witkiewicz]] (swoją wycieczkę z 1888 r. opisał w ''Na przełęczy''), [[Stefan Żeromski]] (1892), [[Jarosław Iwaszkiewicz]], [[Jan Kasprowicz]], [[Maria Skłodowska-Curie]], [[Włodzimierz Lenin]].