Jesus Christ Superstar: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
wikizacja, drobne techniczne
Linia 18:
''Jesus Christ Superstar'' miał swoją premierę w [[Australia|Australii]] w 1972 roku. Mniej więcej rok produkcja była odkrywana w Capitol Theatre w [[Sydney]]. Okazjonalnie też trafiła do [[Melbourne]], grana wtedy w Palais Theatre. Od 4 maja 1972 do stycznia 1974 roku odnotowano ponad siedemset odegranych przedstawień. Przy przedsięwzięciu sprowadzenia tego spektaklu na australijską scenę pracowali ludzie, którzy byli kilka lat wcześniej zaangażowani w sukces musicalu ''Hair'' w tym kraju, jak chociażby producent Harry M. Miller, reżyser Jim Sharman, scenograf Brian Thompson, a także odtwórcy głównych ról: Reg Livermore i wówczas szesnastoletnia Marcia Hines, dla której ''Hair'' był teatralnym debiutem. Marcia zagrała w australijskiej wersji rolę Marii Magdaleny, dołączając do obsady ''Jesus Christ Superstar'' na ostatni rok, między 1973 a 1974. Zastąpiła Michelle Fawdon, która od początku trwania produkcji odtwarzała tę postać. Epizod w ''Jesus Christ Superstar'' stał się dla Marcii Hines początkiem dużej kariery muzycznej<ref name="a">{{Cytuj stronę| url=http://www.milesago.com/stage/superstar.htm| tytuł = Historia australijskiej produkcji z 1972 roku. | data dostępu = 2013-08-03| opublikowany = www.milesago.com| język = en}}</ref>.
 
Do obsady dobrano znane w tamtym okresie osobistości sceniczne z Australii. Dwóch urodzonych w Brytanii wokalistów, którzy prowadzili tu swoją karierę - Trevora White'a w roli Jezusa i Jona Englisha jako Judasza. W postać króla Heroda wcielił się przez pierwszy rok aktor Reg Livermore, zastąpiony później przez Joe Dickera. Sprowadzana ze [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] Marcia Hines zmierzyła się z rolą Marii, wchodząc na miejsce Michelle Fawdon. Pozostałymi postaciami w australijskiej obsadzie byli: Robin Ramsay jako Piłat, Stevie Wright jako [[Szymon Apostoł|Szymon]], Wayne Matthews jako [[Piotr Apostoł|Piotr]], Peter North jako [[Józef Kajfasz|Kajfasz]] oraz John Paul Young jako Annasz<ref name="a" />. W 1972 roku nagrano album, będący kompilacją głównych utworów ze sztuki.
 
W 1976 roku po sukcesie ekranizacji Jewisona powstała krótka produkcja w USA, w której wzięło udział kilku aktorów z filmu: Ted Neeley i [[Carl Anderson (piosenkarz)|Carl Anderson]] odgrywali role Jezusa i Judasza, Yvonne Elliman pojawiała się na scenie sporadycznie jako Maria Magdalena, a rok później do obsady dołączył [[Paul Ainsley]], który w 1971 roku na Broadwayu wykonał piosenkę [[Herod Wielki|Heroda]].
Linia 87:
* Niedługo po premierze rock opery na [[West End (teatr)|West Endzie]] do przeniesienia przedstawienia na ekrany kin, za zgodą [[Andrew Lloyd Webber]]a oraz [[Tim Rice|Tima Rice'a]], przystąpili reżyser [[Skrzypek na dachu|''Skrzypka na dachu'']] [[Norman Jewison]] i scenarzysta Melvyn Bragg. Wstępny scenariusz do [[Jesus Christ Superstar (film 1973)|kinowej wersji musicalu]] powstał 3 kwietnia 1972. Film nakręcono w [[izrael]]skich ruinach Ain Avdat na pustyni Ber Sheba, w grotach leżących na pustyni Beit Guvrin, ruinach fortecy w Nahal Zohar, ruinach [[Herodion]]u na [[Pustynia Judzka|Pustyni Judzkiej]], pozostałościach amfiteatru znajdującego się w [[Bet Sze’an|Bet Szean]] (wliczając pobliskie wzgórze z umieszczonym na nim na potrzeby filmu drzewem do sceny śmierci Judasza), jak również [[Nazaret|Nazarecie]] i w okolicach [[Morze Martwe|Morza Martwego]]. Wtedy wprowadzono do scenariusza piosenkę "Then We Are Decided", którą miał wykonywać [[Józef Kajfasz|Kajfasz]] z [[Annasz]]em, rozbudowano scenę sądu nad Chrystusem, utwór "Trial Before Pilate" i scenę "The Temple". Do ról zaangażowani zostali aktorzy, którzy brali wcześniej udział w różnych scenicznych produkcjach musicalu: [[Yvonne Elliman]] do roli [[Maria Magdalena|Marii Magdaleny]], [[Barry Dennen]] ([[Poncjusz Piłat]]), [[Bob Bingham]], [[Kurt Yaghjian]] ([[Annasz]]). Postać Jezusa początkowo odtwarzać miał [[Ian Gillan]], lecz ponieważ zrezygnował on z udziału w filmie z powodu swej trasy koncertowej, ostatecznie rolę tę otrzymał [[Ted Neeley]], który w produkcji na Broadwayu był dublerem kreowanego przez [[Jeff Fenholt|Jeffa Fenholta]] Jezusa.
 
W roku 1973 we [[Francja|Francji]] nagrano dubbing do [[Jesus Christ Superstar (film 1973)|filmu]], w którym Jezusowi głosu udzielił [[Daniel Beretta]], a Kajfaszowi [[Bob Bingham]]. Obsada częściowo pokrywała się z aktorami pierwszej francuskiej produkcji. Dubbing został załączony do wznowionego wydania DVD filmu.[[Jesus Christ Superstar (film 1973)|Pierwszy z 1973 r.]] w reżyserii [[Norman Jewison|Normana Jewisona]] z [[Ted Neeley|Tedem Neeley]] jako Jezusem, [[Carl David Anderson|Carlem Andersonem]] jako Piłatem [[Yvonne Elliman]] w roli Marii Magdaleny,
* W roku 2000 w Studiu Pinewood powstała nowa filmowa (film TV) wersja musicalu w reżyserii Gale Edwards i przy współpracy [[Nick Morris|Nicka Morrisa]], w której wystąpili Glenn Carter (Jezus), [[Jerome Pradon]] (Judasz), [[Renee Castle]] (Maria Magdalena), [[Fred Johanson]] (Piłat), [[Frederic B. Owens]] (Kajfasz), [[Michael Shaeffer]] (Annasz), [[Rick Mayall]] (Herod), [[Tony Vincent]] (Szymon).
* Trzecia wersja jest zapisem koncertu na żywo wystawionego w dniu 21 września 2012 roku w londyńskiej [[O2 Arena (Londyn)|O2 Arena]] w ramach Live Arena Tour<ref>http://www.reallyuseful.com/news/jesus-christ-superstar-arena-tour/ Live Area Tour UK</ref>. W rolach głównych wystąpili: [[Ben Forster]] (zwycięzca telewizyjnego castingu) jako Jezus, [[Tim Minchin]] jako Judasz oraz [[Melanie Chisholm|Melanie C]] jako Maria Magdalena.
Linia 102:
* '''Judasz Iskariota''' – drugi główny bohater utworu, dwunasty uczeń Chrystusa, który jako jedyny spośród jego apostołów potrafił przejrzeć na oczy (piosenka ''Heaven On Their Minds'') i ostrzega Jezusa przed ubocznymi efektami prowadzonej przez niego nauki. Widząc, że Jezus podchodzi do jego skarg i zażaleń z dystansem, decyduje się wziąć sprawy w swoje ręce i zgłosić się do faryzeuszy po radę. Dostaje od nich gwarancję w postaci trzydziestu srebrników, że Jezus zostanie znów sprowadzony na drogę rozsądku. Po aresztowaniu Chrystusa i wydania na niego wyroku, Judasz dochodzi do wniosku, że został wykorzystany do zrealizowania krwawego bożego planu. Nie godząc się na taki los, popełnia samobójstwo. W finałowej piosence powraca z zaświatów, by zadać Jezusowi retoryczne pytania o sens jego ofiary czy o sens przybycia do [[Starożytny Izrael|Izraela]] z czasów starożytnych.
* '''Maria Magdalena''' – główna postać kobieca w sztuce. Magdalena jest rozmiłowana w Jezusie i uważnie słucha jego słów, co w oczach Judasza tylko pogarsza wizerunek ich Nauczyciela. Maria zostaje dwa razy skrytykowana przez apostoła o przyziemne zaspokajanie potrzeb Chrystusa. Nie biorąc uwag Judasza prosto do serca, Maria zastanawia się nad swoją rolą w życiu Jezusa i spogląda na swoją egzystencję przez pryzmat jego osoby. Dochodzi do wniosku, że jej uczucie zupełnie zmieniło postrzegany przez nią świat, a żaden mężczyzna z jakim była dotychczas, nie wywarł na niej takiego wrażenia. Od drugiego aktu Maria zmienia swoje oblicze i porzuca rozpustne zachowania, wracając na drogę godności. Trzyma się wśród apostołów, zwłaszcza Piotra, Szymona i Jana, gdy Jezus jest prowadzony do sądów. Śmierć Chrystusa przeżywa najdotkliwiej.
* '''Poncjusz Piłat''' – prefekt Judei. W pierwszym akcie sztuki pojawia się tylko raz, w krótkiej balladzie przedstawiając swój sen o sądzie nad nieznanym Galilejczykiem (w musicalu sen wyśnił Piłat osobiście, nie zaś jego żona). Przelękniony, że wizja wydanego wyroku skazującego może się odbić nie tylko na jego dotychczasowym życiu, ale długim echem na wielu milionach ludzi, tym bardziej jest zdumiony, kiedy do jego domu zostaje sprowadzony Jezus. Nie chcąc brać zbyt dużej odpowiedzialności za los swojego więźnia, odsyła go do faktycznego króla Galilei – Heroda Antypasa. Piłat nie kryje rozczarowania, kiedy Jezus ponownie staje przed jego sądem, a napastliwy lud, napędzany wolą faryzeuszy, domaga się śmierci Chrystusa. Chcąc przejednać sobie Żydów, nakazuje Jezusa ubiczować. Nie może zrozumieć zarazem, dlaczego Jezus biernie godzi się na swoje przeznaczenie i nie stara się odzyskać wolności. Widząc, że zostaje postawiony przez tłum w szachu – jeśli nie wyda Jezusa na ukrzyżowanie, zostanie za swoją niesubordynację skonfrontowany z [[Cezar (tytuł)|Cezarem]]em – umywa ręce, wydając na swojego więźnia wyrok śmierci.
* '''Kajfasz''' – żydowski [[Arcykapłan (w Biblii i judaizmie)|arcykapłan]], który uważnie śledzi poczynania Jezusa oraz jego nauczanie, a także entuzjazm podążającego za nim ludu. Obawiając się rewolty w Izraelu oraz interwencji [[Starożytny Rzym|Rzymu]], zwołuje naradę kapłanów, podczas której wspólnie zadecydują o przyszłości Jezusa. Żeby rywalizacja Chrystusa nie zaszkodziła ich interesom oraz pozycji, postanawiają szukać sposobności, by go unieszkodliwić. Kajfasz wraz ze swoim teściem oferują Judaszowi trzydzieści srebrników za współpracę. Do ogrodu oliwnego wysyłają straż świątynną, która ma pochwycić Jezusa i sprowadzić przed oblicze starszyzny. Kajfasz chwyta się oskarżenia swego więźnia o bluźnierstwo, traktując to jako idealny pretekst do skazania go na śmierć. Podczas procesu nawołuje lud do wyrażenia chęci ukrzyżowania Jezusa.
* '''Annasz''' – arcykapłan, teść Kajfasza. Namawia swojego zięcia do przeprowadzenia z resztą kapłanów narady w sprawie Jezusa. Zgadza się z Kajfaszem, że należy Nazarejczyka traktować jako wroga politycznego numer jeden. Oferuje Judaszowi srebrniki za wydanie kryjówki swego nauczyciela. Dziękuje mu później przed [[sanhedryn]]em za złożenie z Chrystusa krwawej ofiary. Zanim Judasz decyduje się dokonać żywota, wyjaśnia mu niewinność wynikającą ze zdrady Jezusa, powstałą wskutek kierowania się dobrem ludu, nie zaś własną korzyścią. Annasz przekonuje z Kajfaszem tłum, by domagał się od Piłata wyroku skazującego.
* '''Szymon Zelota''' – jeden z najgorliwszych uczniów Jezusa, który bierze dosadnie nauki swojego Nauczyciela i widzi w nim iskierkę nadziei na odzyskanie przez Izrael niepodległości. Podczas swojej jedynej piosenki wielbi z pobratymcami imię Chrystusa i przekonuje, że ten urósł na tyle w siłę, by reszta wyznawców mogła pójść za jego przewodem i postawić się rzymskim okupantom, mogąc tym samym odzyskać utracony dom. Jest wielce rozczarowany stosunkiem Jezusa do prowadzenia rewolty, nie do końca rozumiejąc jego intencje (piosenka ''Poor Jerusalem''). Kiedy Jezus zostaje schwytany, wraz z innymi apostołami przeżywa ostatnie chwile życia swego Nauczyciela.