Tabletka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Substancje pomocnicze stosowane w tabletkach:
Błędy interpunkcyjne |
|||
Linia 1:
'''Tabletka''' (łac. ''Tabuletta Compressi, Comprimata'') – stała [[postać leku]], przeznaczona do stosowania [[jama ustna|doustnego]] (z możliwością uwalniania substancji leczniczej w różnych odcinkach [[przewód pokarmowy|przewodu pokarmowego]]), [[język (anatomia)|podjęzykowego]] lub [[policzek|podpoliczkowego]]. Rzadziej jest stosowana do innych jam ciała, do implantacji lub przygotowywania [[roztwór|roztworów]] o różnym zastosowaniu. Tabletki składają się ze sprasowanego proszku, złożonego z substancji leczniczej oraz substancji pomocniczych.
Tabletki zawierają ściśle określoną ilość substancji aktywnej, jest to więc dawkowana postać leku.
[[Plik:FlattenedRoundPills.jpg|thumb
{{fakt|data=2014-03|Tabletki zostały wprowadzone do lecznictwa w 1874 roku przez Rosenthala}}. Obecnie są najczęściej i najpowszechniej stosowaną postacią leku.
Linia 7:
== Substancje pomocnicze stosowane w tabletkach ==
[[Plik:
* '''Substancje wypełniające''' - używa się ich, jeśli masa substancji leczniczej jest zbyt mała, aby można było wykonać z niej tabletkę. Substancje te nie mogą mieć wpływu na działanie farmakologiczne leku zawartego w tabletce. W celu rozcieńczania substancji czynnej stosuje się najczęściej [[laktoza|laktozę]] lub [[skrobia|skrobię]]. Substancjami wypełniającymi mogą być także sacharoza, mannoza, glukoza.
* '''Adsorbenty''' - ich zadaniem jest zapobieganie zawilgoceniu substancji leczniczej. Mogą stanowić jednocześnie substancję wypełniającą. Jako adsorbenty stosuje się: [[glina|glinkę białą]], [[
* '''Substancje wiążące''' - wiążą sproszkowany lek, zapobiegają przedwczesnemu rozpadaniu się tabletek. Używa się ich na wstępnym etapie formowania tabletek - do przygotowania masy tabletkowej. Substancjami wiążącymi mogą być: [[żelatyna]], kleiki [[skrobia|skrobiowe]], [[guma arabska]], [[etyloceluloza]], [[metyloceluloza]], [[zeina]].
* '''Substancje poślizgowe''' - używane przy sporządzaniu masy tabletkowej, do zmniejszania tarcia między cząstkami proszku lub granulatu. Ułatwiają zsypywanie się masy do matrycy. Substancje te zmniejszają również przyczepność tabletek do matrycy, na której są prasowane. Przykładem tego typu substancji są [[talk]], [[poli(tlenek etylenu)|glikole polioksyetylenowe]], [[stearynian magnezu]] lub wapnia, [[Ditlenek krzemu|krzemionka]].
* '''Substancje rozsadzające''' - przyspieszają proces rozpadu tabletek, zwiększając [[dostępność farmaceutyczna|dostępność farmaceutyczną]] leku. Do tej grupy zalicza się również substancje pęczniejące w środowisku wodnym, powodujące zwiększenie się objętości tabletki po zażyciu. Do produkcji tabletek musujących, jako substancji rozsadzających, używa się mieszaniny [[Kwasy karboksylowe|kwasu organicznego]] i [[Węglany|węglanu]]. Po dostaniu się tabletki do wody zachodzi reakcja między użytym kwasem organicznym ([[kwas winowy|winowym]] lub [[kwas cytrynowy|cytrynowym]]), a węglanem, w wyniku której wydziela się [[dwutlenek węgla|CO<sub>2</sub>]] obserwowany w postaci uwalniających się pęcherzyków gazu. Technologia ta jest wykorzystywana również do produkcji [[woda gazowana|napojów gazowanych]].
* '''Substancje powlekające''' - tworzące cienką warstewkę na powierzchni tabletki. Powlekanie stosuje się w celu:
Linia 19:
** nadania koloru i estetycznego wyglądu,
** modyfikowania miejsca i czasu uwalniania substancji czynnej.
Tabletki powlekane cukrem nazywa się '''[[
== Podział tabletek ==
Linia 80:
*{{Cytuj książkę | nazwisko= Janicki | imię=Stanisław | nazwisko2= Sznitowska | imię2=Małgorzata | nazwisko3= Zieliński | imię3=Waldemar | inni= | tytuł= Dostępność farmaceutyczna i dostępność biologiczna leków | data=2001 | wydawca=Ośrodek Informacji Naukowej "Polfa" | miejsce=Warszawa | isbn=83-914984-1-7 | strony=}}
*{{Cytuj książkę | nazwisko= Janicki | imię=Stanisław | nazwisko2= Fiebig | imię2=Adolf | nazwisko3= Sznitowska | imię3=Małgorzata | nazwisko4= Achmatowicz | imię4=Teresa (chemia) | inni= | tytuł= Farmacja stosowana : podręcznik dla studentów farmacji | data=2003 | wydawca=Wydaw. Lekarskie PZWL | miejsce=Warszawa | isbn=83-200-2847-7 | strony=}}
{{
{{Zastrzeżenia|Medycyna}}
| |||