Wersja z 13:36, 1 sty 2016 edytuj Tomasz O. (dyskusja \| edycje) 3580 edycji m →‎Bitwa: linki wewn. ← poprzednia edycja		Wersja z 20:54, 10 sty 2016 edytuj anuluj edycję PMG (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Użytkownicy o ukrytej aktywności, Administratorzy 361 922 edycje WP:SK+ToS+mSK następna edycja →
Linia 5: \|konflikt = [[II wojna światowa]], [[wojna na Pacyfiku]] \|grafika = Collage Battle Midway.jpg \|opis = Według wskazówek zegara od góry po lewej: japońskie [[samolot myśliwski\|myśliwce]] [[Mitsubishi A6M\|A6M "Zero"]], płonący po ataku amerykańskich bombowców [[lotniskowiec]] "[[Hiryū]]", amerykańskie myśliwce [[Grumman F4F Wildcat\|F4F Wildcat]] na pokładzie [[USS Hornet (CV-8)\|USS "Hornet"]], [[USS Yorktown (CV-5)\|USS "Yorktown"]] płonie po ataku japońskiego lotnictwa \|data = [[4 czerwca\|4]]–[[7 czerwca]] [[1942]] \|miejsce = [[Atol]] [[Midway]] i okolice Linia 29: Dalsze plany ekspansji skupiały się na Pacyfiku, gdzie Cesarskie Siły Zbrojne chciały zająć [[Port Moresby]] w celu przygotowania operacji przeciwko [[Australia\|Australii]], opanować [[Aleuty]], zabezpieczając tym samym Japonię od północy oraz zdobyć Midway. Amerykańska baza na atolu [[Midway]] stanowiła ważny punkt strategiczny, którego opanowanie poszerzyłoby kontrolowany przez Japończyków obszar Pacyfiku. Jednak w wykrystalizowanych do marca 1942 koncepcjach strategicznych dowódcy Połączonej Floty admirała [[Isoroku Yamamoto]] oraz jego szefa sztabu kontradmirała Matome Ugaki, inwazja Midway nie była celem samym w sobie. Przede wszystkim uważali oni, że taki atak zmusi do kontrakcji amerykańską Flotę Pacyfiku i umożliwi wydanie jej walnej bitwy. Liczyli przede wszystkim na zwabienie i zniszczenie lotniskowców US Navy, w ich opinii stanowiących największe zagrożenie dla Japonii<ref>Jonathan Parshall, Anthony Tully, ''Shattered Sword: The Untold Story of the Battle of Midway'', Washington 2005, ss.32-33 (dalej: ''Shattered Sword'')</ref>. Plany Yamamoto początkowo spotkały się z silnym oporem ze strony Sztabu Generalnego Marynarki, a także Cesarskiej Armii. Sprzeciwy umilkły po wydarzeniach z [[18 kwietnia]] 1942. Wtedy to ppłk [[Jimmy Doolittle\|James Doolittle]] przeprowadził udany [[nalot na Tokio (1942)\|nalot bombowy na Tokio]], stolicę japońskiego imperium, lądowymi dwusilnikowymi samolotami [[North American B-25 Mitchell\|B-25]] startującymi z lotniskowca (jedyna w historii taka operacja). Atak, chociaż był tylko jednorazowym zrywem i przyniósł niewielkie zniszczenia materialne, miał duże znaczenie psychologiczne. Japończykom uświadomił, że nie mogą czuć się bezpiecznie nawet na swym macierzystym terytorium, a Amerykanom dał długo oczekiwany sukces. Linia 108: Pierwsze odnalazły samoloty torpedowe z "Horneta". Zaatakowały o godzinie 09:20. Towarzyszące im dotąd myśliwce z "Enterprise" przeoczyły moment rozpoczęcia nalotu przez [[VT-8]] i nie zapewniły mu osłony<ref>''Black Shoe Carrier Admiral'', s. 258-259</ref>. Wszystkie 15 samolotów torpedowych [[Douglas TBD Devastator\|Douglas TBD-1 Devastator]] zostało zestrzelonych nad celem przez myśliwce i artylerię. Ocalał tylko jeden z pilotów – ppor. [[George Gay]]. Następnie (o godzinie 09:38) nadleciały samoloty torpedowe z "Enterprise" (VT-6, dowódca kmdr ppor. E. Lindsey). Również i one zostały zmasakrowane przez Japończyków – z 14 maszyn ocalały 4. Determinacja załóg tych dwóch dywizjonów torpedowych poszła w znacznym stopniu na marne. Niezgodny z prawdą jest powszechny pogląd, że związały japońską osłonę myśliwską, co ułatwiło atak bombowców nurkujących – ataki VT-6 i VT-8 miały miejsce na kilkadziesiąt minut przed przybyciem na pole walki amerykańskich nurkowców<ref>''Shattered Sword'', s. 432</ref>. Korzystny dla Amerykanów był jednak fakt, iż na zmuszonych do gwałtownych manewrów lotniskowcach japońskich uległy spowolnieniu przygotowania do startu bombowców. Ponadto część myśliwców japońskich patroli powietrznych musiała lądować celem uzupełnienia zapasu amunicji, a w tym czasie trzeba było zastępować je w powietrzu kolejnymi Zero. Fatalny dla Amerykanów bilans zmienił się jednak, gdy nadleciały ich kolejne dywizjony -– grupa uderzeniowa z "Yorktowna" oraz bombowce nurkujące z "Enterprise". Uwagę japońskich patroli powietrznych zaabsorbował rozpoczęty o godzinie 10.10 nalot samolotów torpedowych z lotniskowca "Yorktown" (kmdr ppor L. E. Massey). Część Zero wdała się też w walkę powietrzną z amerykańskimi myśliwcami dywizjonu VF-3 z "Yorktowna" (pod dowództwem kmdra ppor J. S. Thacha, który podczas tego właśnie starcia po raz pierwszy zastosował w boju swoją słynną później taktykę walki z Zero, zwaną [[Thach Weave\|"Przeplatanką Thacha"]]<ref>John B. Lundstrom, ''The First Team: Pacific Naval Air Combat from Pearl Harbor to Midway'', Annapolis 1990, s. 351-356</ref>). W tej sytuacji całkowicie niespodziewanym przez Japończyków i niemożliwym już dla nich do odparcia okazał się atak dwóch eskadr [[bombowiec nurkujący\|bombowców nurkujących]] [[Douglas SBD Dauntless\|Dauntless]] z lotniskowca "Enterprise" (VB-6 oraz VS-6) pod dowództwem komandora podporucznika Clarence'a W. McClusky'ego. Zaskoczyły one lotniskowce o godzinie 10:25, z osłoną myśliwską zajętą zwalczaniem samolotów torpedowych "Yorktowna", atakujących lotniskowiec "[[Hiryū]]". VT-3 spotkał podobny los, co poprzednio atakujące dywizjony torpedowe -– z 12 samolotów tylko 2 przetrwały nalot, a i one musiały później wodować<ref>Waldemar Pajdosz, Krzysztof Zalewski, ''Amerykańskie lotnictwo pokładowe 1941-1942'', Warszawa 1996, s. 117</ref>. Jednak bombowcom nurkującym Dauntless, nadlatującym z wysokości kilku kilometrów, udało się skutecznie zbombardować lotniskowce japońskie "[[Akagi (1925)\|Akagi]]" i "[[Kaga]]". Wbrew popularnemu poglądowi, pokłady japońskich lotniskowców nie były zastawione licznymi, gotowymi do startu i uzbrojonymi samolotami. Kapitan Richard Best zauważył jedynie 6 lub 7 Zer na pokładzie "Akagi"<ref>''Shattered Sword'', s. 556</ref>. Jeden z pilotów z "Kagi" – Takayoshi Morinaga, stwierdził, że jedynie dwa lub trzy samoloty były na pokładzie w momencie ataku<ref name=autonazwa1>''Shattered Sword'', s. 231</ref>. Oba okręty stanęły w płomieniach, podsycanych benzyną lotniczą i wybuchami uzbrojenia samolotów. W tym samym czasie trzeci japoński lotniskowiec – "[[Sōryū]]" – padł ofiarą ataku 17 bombowców nurkujących z "Yorktowna" (dywizjon VB-3). Okręt został trafiony przez trzy bomby. Warto podkreślić, że dowódca samolotów z "Yorktowna" – kapitan Maxwell F. Leslie, stwierdził, że nie widział żadnych samolotów na pokładzie "Soryu" podczas ataku<ref name=autonazwa1 />. Uzbrajane i tankowane samoloty znajdowały się jednak na pokładach hangarowych, co sprawiło, że skutki eksplozji bomb rzeczywiście okazały się zabójcze. Linia 167: Bitwa zainspirowała również licznych twórców gier komputerowych, np. [[Battlestations: Midway\|''Battlestations: Midway'']] (gdzie prócz zmagań pod Midway gracz bierze udział także w innych operacjach drugiej wojny światowej na Pacyfiku). Zostali uhonorowani także niektórzy z bohaterów bitwy. Np. w sierpniu 1942 nazwisko poległego w bitwie lotnika piechoty morskiej majora Loftona Hendersona otrzymało lotnisko na odbitej z rąk Japończyków wyspie [[Guadalcanal]] (Henderson Field). Obecnie nazwę Henderson Field nosi port lotniczy na Sand Island w atolu Midway. Na cześć Johna Waldrona, poległego dowódcy samolotów torpedowych z lotniskowca "Hornet" nazwano niszczyciel typu "Allen M. Sumner" (USS "Waldron", DD-699) oraz pas startowy bazy lotniczej Corpus Christi w Teksasie (Waldron Field). Nazwiskiem Wesleya Osmusa, zamordowanego przez Japończyków pilota z lotniskowca "Yorktown", ochrzczono w 1943 r. [[niszczyciel eskortowy]] typu "Buckley" – [[USS Osmus (DE-701)\|USS "Osmus" (DE-701)]]. W ten sam sposób uczczono pamięć innego zamordowanego w niewoli lotnika, Franka W. O'Flaherty'ego z lotniskowca "Enterprise" -– jego nazwisko nosił niszczyciel eskortowy [[USS O'Flaherty (DE-340)\|USS "O'Flaherty" (DE-340]]) typu "John C. Butler". W 2010 roku zespół Sabaton nagrał piosenkę pt. "Midway", która ukazała się w albumie "Coat of Arms". == Siły == : † -– okręty zatopione === Japonia === Linia 186: 8 Dywizjon Krążowników (kadm. [[Hiroaki Abe]]) * krążowniki ciężkie: "[[Tone (1938)\|Tone]]" (flagowy), "[[Chikuma (1938)\|Chikuma]]" 3 Dywizjon Pancerników * Sekcja 2: "[[Haruna (1915)\|Haruna]]", "[[Kirishima (1915)\|Kirishima]]" ** 10 Flotylla Niszczycieli (kadm. [[Susumu Kimura]]) Linia 198: === USA === * Zespół operacyjny Task Force 17 (kadm. [[Frank Jack Fletcher]]) Grupa operacyjna Task Group 17.5 Linia 215 ⟶ 214: * krążowniki ciężkie: USS "Minneapolis" (CA-36), USS "New Orleans" (CA-32), USS "Vincennes" (CA-44), USS "Northampton" (CA-26), USS "Pensacola" (CA-24) * krążownik przeciwlotniczy USS "[[USS Atlanta (CL-51)\|Atlanta]]" (CL-51) Grupa operacyjna Task Group 16.4 * 1 Dywizjon Niszczycieli: USS "Phelps" (DD-360), USS "Aylwin" (DD-355), USS "Monaghan" (DD-354), USS "Worden" (DD-352) * 6 Dywizjon Niszczycieli: USS "Balch" (DD-363), USS "Conyngham" (DD-371), USS "Benham" (DD-397), USS "Ellet" (DD-398), USS "Maury" (DD-401) * Grupa zaopatrzeniowa Linia 256 ⟶ 255: {{Medal}} {{DEFAULTSORT:Midway, Bitwa o}}▼ {{Wojna na Pacyfiku}} ▲{{~~DEFAULTSORT~~SORTUJ:Midway, Bitwa o}} [[Kategoria:Bitwy II wojny światowej na Pacyfiku]] [[Kategoria:Bitwy morskie]] [[Kategoria:Wydarzenia 1942\|~~{{PAGENAME}}~~Bitwa o Midway]]

Bitwa pod Midway: Różnice pomiędzy wersjami