Wikipedia

Zamek Królewski w Poznaniu: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
ort., WP:SK
Linia 31:
|www =
}}
[[Plik:Poznan Braun Hohenberg zamek.jpg|thumb|242px|Zamek około [[1617]] roku, fragment [[:Plik:Poznan Braun Hohenberg.jpg|ilustracji Poznania]] z ''[[Civitates orbis terrarum|Civitates Orbis Terrarum]]. Theatri praecipuarum totius mundi urbium liber sextus'' autorstwa [[ Frans Hogenberg|Fransa Hogenberga]] i [[Georg Braun (kartograf)|Georga Brauna]] wydanego w [[Kolonia (Niemcy)|Kolonii]] w [[1617]]]]
[[Plik:Zamek Krolewski Poznan.jpg|thumb|242px|„Budynek Raczyńskiego” – widok z placu Wielkopolskiego]]
[[Plik:Zamek królewski w Poznaniu.jpg|thumb|242px|Widok od podzamcza (marzec 2007)]]
Linia 45:
Na początku XVI w. starosta generalny wielkopolski [[Łukasz II Górka|Łukasz Górka]] rozpoczął generalną przebudowę zamku. Z zapisków kronikarskich wynika, że budynki wzniesiono praktycznie od nowa. Podczas pożaru miasta w [[1536]] spłonął także jeszcze nie wykończony zamek<ref>{{cytuj pismo|tytuł=Zamek książąt, królów, starostów|czasopismo=Kronika Miasta Poznania|wydawca=Wydawnictwo Miejskie|strony=158|issn=0137-3552|data=2004}}</ref>.
 
Z ruiny podniósł go ówczesny starosta generalny [[Andrzej II Górka|Andrzej Górka]], nadając mu charakter renesansowy. NowozbudowanyNowo zbudowany budynek główny miał trzy kondygnacje nakryte czterema poprzecznymi dachami. Dodano także [[loggia|loggię arkadową]] od strony dziedzińca, obniżono jednak wieżę. Z tej fazy zamku zachowały się jedynie piwnice. Z czasem w najstarszej wieży powstała kuchnia zamkowa, korzystająca ze studni. Zamek renesansowy został zniszczony podczas [[potop szwedzki|potopu szwedzkiego]], a następnie w [[1704]] przez wojska [[Rosja|rosyjskie]] i [[Saksonia|saskie]] podczas [[III wojna północna|wojny północnej]]. W 1716 roku zajęli go [[konfederacja tarnogrodzka|konfederaci tarnogrodcy]]. Będący w ruinie zamek został częściowo odbudowany w [[1721]], jednak nie powstrzymało to dalszej dewastacji. Ostatni starosta generalny wielkopolski, [[Kazimierz Raczyński]], wzniósł z wykorzystaniem murów jednego z segmentów z XVI wieku budynek archiwum (ukończony w [[1783]]). Po [[II rozbiór Polski|II rozbiorze]] [[Królestwo Prus|Prusacy]] rozebrali w [[1795]] ruiny południowej części zamku, zniszczonej w [[1704]], budując na pozostawionych renesansowych<ref>https://www.academia.edu/8927098/Nowy_zamek_w_Poznaniu_-_negatywny_przyk%C5%82ad_adaptacji_relikt%C3%B3w_%C5%9Bredniowiecznej_architektury_w_Zamki_w_runie_-_zasady_post%C4%99powania_konserwatorskiego_red._B._Szmygin_P._Molski_Warszawa-Lublin_2012</ref> piwnicach dwukondygnacyjną oficynę, która wraz z istniejącym archiwum stanowiła siedzibę rejencji. Rok później rozebrano dawną kuchnię, wznosząc na zasypanych piwnicach nowy gmach. Później w dawnym Zamku znalazł się [[sąd apelacyjny]], a następnie archiwum państwowe. Ta ostatnia funkcja zamku trwała aż do [[1939]] roku. Podczas walk o [[Fort Winiary|poznańską cytadelę]], w lutym [[1945]], Wzgórze Przemysła znalazło się w polu ostrzału artylerii i zamek ostatecznie legł w gruzach.
 
W [[1949]] [[Zbigniew Zieliński (architekt)|Zbigniew Zieliński]] przygotował projekt odbudowy Zamku w formie z XVI w., jednak ze względu na decyzję [[Generalny konserwator zabytków|generalnego konserwatora zabytków]] [[Jan Zachwatowicz|Jana Zachwatowicza]] o konieczności odbudowy części Raczyńskiego, plan ten nie został zrealizowany. W latach [[1959]]–[[1964]] odbudowano gmach wzniesiony przez Raczyńskiego i przebudowano pruski gmach wzniesiony na fundamentach „Kuchni Królewskiej” – domniemanej wieży mieszkalnej. W pierwszym budynku mieści się dziś [[Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu|Muzeum Sztuk Użytkowych]], a „Kuchnię” zajmują pracownie muzealne. Z dawnego zamku pozostały do dziś nienaruszone fundamenty z [[XIII wiek|XIII]] i [[XIV wiek|XIV]] wieku, o grubości ok. 2 m, ściany działowe najniższej kondygnacji, zachodnia ściana (do ok. 10 m wysokości) z tego samego okresu, oraz pochodząca z XIV wieku ściana wschodnia o wysokości 7 m do 8 m, włączona w „Budynek Raczyńskiego”. Na budynku znajdują się trzy pamiątkowe tablice. Najstarsza z [[1783]] będąca tablicą fundacyjną Kazimierza Raczyńskiego, oraz dwie z [[1993]] i [[1995]], upamiętniające 500-lecie hołdu złożonego przez wielkiego mistrza [[zakon krzyżacki|krzyżackiego]] – [[Johann von Tieffen|Hansa von Tieffena]], oraz 700-lecie koronacji Przemysła II.
Linia 68:
* [[1381]] – pobyt [[Ludwik Węgierski|Ludwika Węgierskiego]]
* [[1386]] – pobyt [[Jadwiga Andegaweńska|Jadwigi Andegaweńskiej]] i [[Władysław II Jagiełło|Władysława II Jagiełły]]
* 1400 (około) – Przecław Słota – najstarszy wiersz świecki w języku polskim (o zachowaniu się przy stole) <ref>http://stary-poznan.com</ref>
* [[1424]] – pobyt [[Eryk Pomorski|Eryka Pomorskiego]], króla [[Dania|Danii]] w drodze na koronację [[Zofia Holszańska|Zofii Holszańskiej]] (Sonki)
* [[1433]] – ślub [[Bogusław IX|Bogusława IX]], księcia [[słupsk]]iego z [[Maria mazowiecka|Marią]], córką [[Siemowit IV|Siemowita IV]], księcia [[Mazowsze|mazowieckiego]], a siostrzenicą króla Władysława II Jagiełły
Linia 96:
{{Zamki, pałace i dwory w Poznaniu}}
 
{{DEFAULTSORTSORTUJ:Poznań}}
[[Kategoria:Zamki w Poznaniu|Królewski]]
[[Kategoria:Rezydencje władców Polski]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_Królewski_w_Poznaniu”