Rama do obrazu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Ramy w Europie: drobne redakcyjne
Linia 20:
* Rozwój [[malarstwo tablicowe|obrazu tablicowego]] w malarstwie chrześcijańskim pociągnął za sobą także rozwój form stosowanych do oprawy takich obrazów. Oprawa obrazu-tablicy, pierwotnie ustawianego na [[Ołtarz|stole-ołtarzu]] w [[Kościół (budynek)|kościele]], z czasem zmieniła się w rozbudowaną konstrukcję architektoniczną. Elementy ołtarza, [[Nastawa ołtarzowa|retabula]] stanowiły bogatą oprawę zespołu obrazów, płaskorzeźb i rzeźb. [[Ołtarz szafiasty|Ołtarze szafiaste]], [[Poliptyk|ołtarze poliptyczne]] często wyglądają jak grupa złożonych ze sobą, oprawionych w ramy pojedynczych obrazów tablicowych. Podobnie, jako oprawa kolekcji obrazów, mogą być postrzegane konstrukcja i zdobienia [[ikonostas]]u w [[Cerkiew (budynek)|cerkwi]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Mielniczuk | imię = Teresa | tytuł = Historia ramy do obrazu | wydawca = KAW | miejsce = Warszawa | data = 1977 | seria = abc | strony = 10,11 | nazwisko2 = Grzegorzewski | imię2 = Bohdan}}</ref>.
* [[Gotyk|W okresie gotyku]] architektoniczne ramy do obrazów budowało się wzorem elementów architektury ówczesnych kościołów lub kaplic. Rzeźbione były strzeliste [[Wieża kościelna|wieżyczki]], wsparte na kręconych lub prostych [[Kolumna (architektura)|kolumnach]], [[Szczyt (budownictwo)|szczyty]] i [[maswerk]]i<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Grimm | imię = Claus | tytuł = Alte Bilderrahmen Epochen - Typen - Material | wydawca = Georg D. W. Callwey | miejsce = Munchen | data = 1986 | strony = 14,15}}</ref>. Ramy były zdobione [[puncowanie]]m, [[Grawerstwo|rytowane]], malowane i złocone razem z obrazem. [[Złocenie|Złocenia]] pozostały na ramach nawet w czasach, gdy już nie stosowano ich na obrazach<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Mielniczuk | imię = Teresa | tytuł = Historia ramy do obrazu | wydawca = KAW | miejsce = Warszawa | data = 1977 | seria = abc | strony = 14 | nazwisko2 = Grzegorzewski | imię2 = Bohdan}}</ref>.
* [[Renesans|W okresie renesansu]] nastąpił rozwój ramy płaskiej, kasetowej<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Karraker | imię = D. Gene | tytuł = Looking at european frames a guide to terms, styles, and techniques | wydawca = J.Paul Getty Trust | miejsce = Los Angeles | data = 2009 | strony = 29}}</ref>, profilowanej oraz ramy architektonicznej wzorowanej m.in. na architekturze modnego we włoskich kościołach renesansowego [[tabernakulum]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Grimm | imię = Claus | tytuł = Alte Bilderrahmen Epochen - Typen - Material | wydawca = Georg D. W. Callwey | miejsce = Munchen | data = 1986 | strony = 56,57}}</ref>. Coraz częściej malarstwo, a także ramy były wykonywane dla świeckich klientów i miały świecką tematykę<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Mielniczuk | imię = Teresa | tytuł = Historia ramy do obrazu | wydawca = KAW | miejsce = Warszawa | data = 1977 | seria = abc | strony = 18 | nazwisko2 = Grzegorzewski | imię2 = Bohdan}}</ref>. Pojawiły się zdobione wieńcami owoców i liści ramy okrągłe, [[Tondo|tonda]]. Okres [[Manieryzm (sztuka)|manieryzmu]] przyniósł rozwój form rzeźbiarskich, ramy liściaste, [[Ornament okuciowy|ornamenty okuciowe]], [[Ornament małżowinowo-chrząstkowy|ornamenty amorficzne]] wykonane jakby z naciągniętej skóry. Złocenia lub srebrzenia uzupełniają; kolorowa: [[polichromia]], imitacje marmurów i kamieni szlachetnych. W weneckim ramiarstwie używało się do zdobienia ornamentów wyciskanych z form, z masy [[pastiglia]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Grimm | imię = Claus | tytuł = Alte Bilderrahmen Epochen - Typen - Material | wydawca = Georg D. W. Callwey | miejsce = Munchen | data = 1986 | strony = 68,69}}</ref>. Pojawiła się też moda na ramy projektowane przez znanych artystów. Ramy typu [[Jacopo Sansovino|Sansowino]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Karraker | imię = D. Gene | tytuł = Looking at european frames a guide to terms, styles, and techniques | wydawca = J.Paul Getty Trust | miejsce = Los Angeles | data = 2009 | strony = 71-73}}</ref>, [[Jean Clouet|Clouet]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Grimm | imię = Claus | tytuł = Alte Bilderrahmen Epochen - Typen - Material | wydawca = Georg D. W. Callwey | miejsce = Munchen | data = 1986 | strony = 26, 120}}</ref>, Barile<ref>Antonio di Neri Barili ze Sieny, 1453-1516.</ref><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Grimm | imię = Claus | tytuł = Alte Bilderrahmen Epochen - Typen - Material | wydawca = Georg D. W. Callwey | miejsce = Munchen | data = 1986 | strony = 59}}</ref>, [[Juan de Herrera|Herrera]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Karraker | imię = D. Gene | tytuł = Looking at european frames a guide to terms, styles, and techniques | wydawca = J.Paul Getty Trust | miejsce = Los Angeles | data = 2009 | strony = 48}}</ref> biorą swoje nazwy od znanych malarzy, snycerzy czy architektów. Ramy projektowali takiej miary artyści-malarze jak: [[Fra Filippo Lippi|Lippi]], [[Albrecht Dürer|Durer]], [[Hans Holbein (młodszy)|Holbein]], później [[Rembrandt]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Grimm | imię = Claus | tytuł = Alte Bilderrahmen Epochen - Typen - Material | wydawca = Georg D. W. Callwey | miejsce = Munchen | data = 1986 | strony = 15,20, 61}}</ref>.
* [[Barok|W okresie baroku]] modne i stosowane były rozbudowane ramy listwowe typu [[Salvator Rosa|Rosa]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Karraker | imię = D. Gene | tytuł = Looking at european frames a guide to terms, styles, and techniques | wydawca = J.Paul Getty Trust | miejsce = Los Angeles | data = 2009 | strony = 71}}</ref>, [[Carlo Maratta|Maratta]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Karraker | imię = D. Gene | tytuł = Looking at european frames a guide to terms, styles, and techniques | wydawca = J.Paul Getty Trust | miejsce = Los Angeles | data = 2009 | strony = 27}}</ref>. W Hiszpanii i krajach Ameryki Południowej obrazy oprawiało się w profilowane ramy, zdobione liściastymi narożnikami i środkami oraz bogatymi kartuszami. We Francji modne były ramy zdobione wieńcami liści w stylu [[Ludwik XIV|Ludwika XIV]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Karraker | imię = D. Gene | tytuł = Looking at european frames a guide to terms, styles, and techniques | wydawca = J.Paul Getty Trust | miejsce = Los Angeles | data = 2009 | strony = 52}}</ref> oraz bogate w rozbudowaną symboliczną ornamentykę ramy [[Trofeum|trofealne]]. Podobnie w Wielkiej Brytanii portrety bywały oprawiane w zdobione [[woluta]]mi i zwojami liści ramy typu Sunderland<ref>Robert Spencer 2. hrabia Sunderland.</ref><ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Karraker | imię = D. Gene | tytuł = Looking at european frames a guide to terms, styles, and techniques | wydawca = J.Paul Getty Trust | miejsce = Los Angeles | data = 2009 | strony = 20}}</ref>. W Niederlandach do oprawy obrazów stosowało się zarówno bogate rzeźbione ramy typu [[Janus Lutma|Lutma]], jak i skromniejsze w wyrazie, profilowane, wykonywane przez ebenistów ramy czarne<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Grimm | imię = Claus | tytuł = Alte Bilderrahmen Epochen - Typen - Material | wydawca = Georg D. W. Callwey | miejsce = Munchen | data = 1986 | strony = 24,25,89-97}}</ref>.
{{Grafika rozwinięta