SM U-73: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
Linia 42:
}}
 
'''SM U-73''' – [[Cesarstwo Niemieckie|niemiecki]] jednokadłubowy [[podwodny stawiacz min]], trzeci okręt typu ''[[Okręty podwodne typu UE I|UE I]]'', zbudowany w [[stocznia|stoczni]] [[Kaiserliche Werft Danzig]], [[Gdańsk]] w roku 1915{{r|U73}}. [[Wodowanie|Zwodowany]] 16 czerwca 1915 roku, wszedł do służby w [[Kaiserliche Marine]] 9 października 1915 roku. W czasie swojej służby, SM U-73<ref group="uwaga">SM – ''Seiner Majestät''.</ref> zatopił 18 statków o łącznej [[Pojemność brutto|pojemności]] {{formatnum:86649}} [[Tona rejestrowa brutto|BRT]], uszkodził trzy statki o pojemności {{formatnum:8067}} BRT oraz zatopił trzy okręty ({{formatnum:28750}} BRT){{r|U73hits}}. SM U-73 ma na swoim koncie największy statek zatopiony w okresie I wojny światowej – [[HMHS Britannic|HMHS "Britannic"„Britannic”]]{{r|LS}}{{r|Britannic}}, bliźniak słynnego [[RMS Titanic|RMS "Titanic"„Titanic”]].
 
== Budowa ==
Okręt SM U-73 był trzecim z dziesięciu okrętów typu ''UE I'', który był następcą [[Okręty podwodne typu U-66|typu ''U-66'']]. Był jednokadłubowym okrętem przeznaczonymi do działań oceanicznych, o długości 56,8 metra, [[Wyporność|wyporności]] w zanurzeniu 755 ton, zasięgu 5480&nbsp;[[mila morska|Mm]]{{r|Fontenoy}} przy prędkości 7 węzłów na powierzchni oraz 83&nbsp;Mm przy prędkości 4 węzły w zanurzeniu{{r|TypeU71}}. Załoga składała się z 32 osób: 28 marynarzy i 4 oficerów{{r|Greenhill}}. Typ ''UE I'' był wyposażony w działo pokładowe o kalibrze 88 mm, które we wszystkich oprócz U-72 zostało w 1917 roku wymienione na działo o kalibrze 105 mm{{r|Conway}}. Wewnątrz kadłuba sztywnego okręt przewoził 34 kotwiczne miny morskie{{r|Fontenoy}}, stawiane z dwóch rufowych aparatów minowych o średnicy 100 cm. Każdy z nich mieścił po 3trzy miny. Po ich otwarciu, ciężar wody (w sumie 6 ton) musiał być kompensowany zalewaniem dziobowych zbiorników balastowych. Wygospodarowanie miejsca dla min oznaczało również przesunięcie przedziału silnikowego w kierunku dziobu<ref>{{Cytuj książkę |autor = Showell Jak Mallmann|tytuł = The U-boat century|data = |strony = 58}}</ref>. Uzbrojenie torpedowe to dwie wyrzutnie (dziobowa i rufowa) kalibru 500 mm, typu zewnętrznego, z zapasem 4 torped.
 
== Służba ==
Pierwszym dowódcą okrętu został 9 października 1915 roku mianowany [[Gustav Siess]]{{u|GustavSiess}}{{r|GustavSiess}}. Pod dowództwem Gustava Siessa SM U-73 zatopił 16 statków oraz trzy uszkodził{{r|U73hits}}.
 
30 kwietnia 1916 roku jednostka została przydzielona do II Flotylli. Pierwszym zatopionym przez SM U-73 statkiem był brytyjski żaglowiec "Inverlyon"„Inverlyon” (1827 BRT). 11 kwietnia 1916 roku płynący z [[Portland (Oregon)|Portland]] do [[Limerick]] z ładunkiem zboża statek został zatrzymany 108 mil na północny zachód od [[Fastnet Rock]] i zatopiony{{r|Inverlyon}}. 17 kwietnia, w kontynuując marsz na Morze Śródziemne, SM U-73 zatopił kolejny statek, norweski parowiec "Terje„Terje Viken"Viken” (3579 BRT){{r|TerjeViken}}.
 
Na przełomie kwietnia i maja 1916 roku okręt prowadził działania u wybrzeży [[Malta|Malty]]. 27 kwietnia u wejścia do [[Wielki Port|Wielkiego Portu]] na postawione przez SM U-73 miny wpłynęły dwa brytyjskie okręty. Pierwszym był zbudowany w 1915 roku dla Royal Navy [[Slup wojenny|slup]] [[HMS Nasturtium (1915)|HMS "Nasturtium"„Nasturtium”]] o wyporności 1250 ton{{r|Nasturtium}}. Zginęło 8 członków załogi{{r|HMSNasturtium}}. Drugim zatopionym tego dnia okrętem był [[HMS Russell (1901)|HMS "Russell"„Russell”]]., Zbudowanyzbudowany w 1899 roku w [[Palmers Shipbuilding and Iron Company]] w [[Jarrow]] [[przeddrednot]] typu ''[[pancerniki typu Duncan|Duncan]]'' o wyporności {{formatnum:14000}} ton{{r|Russell}}. Manewrujący u wejścia do Wielkiego Portu pancernik wszedł na dwie miny i w ciągu 20 minut zatonął. Z 720 osobowej załogi śmierć poniosły 124 osoby{{r|HMSRussell}}{{r|MaltaRussell}}. Następnego dnia na to samo pole minowe wpadł uzbrojony jacht, HMY Aegusa„Aegusa” (dawny "Erin"„Erin” sir [[Thomas Lipton|Thomasa Liptona]]), i zatonął ze stratą sześciu ludzi{{r|aegusa}}.
 
[[plik:SS Burdigala.jpg|left|150px|thumb|SS "Burdigala"„Burdigala”]] 14 listopada 1916 roku 2 mile od wejścia do portu na greckiej wyspie [[Kiea]], na minę postawioną przez SM U-73 wszedł francuski [[krążownik pomocniczy]] [[SS Burdigala (1897)|SS "Burdigala"„Burdigala”]]. Ten zbudowany w 1897 roku w Gdańsku w [[Ferdinand Schichau Werft]] [[Transatlantyk (statek)|transatlantyk]] do 1912 roku pływał pod niemiecką banderą jako SS "Kaiser„Kaiser Friedrich"Friedrich”. W 1912 roku został sprzedany francuskiej firmie Compagnie de Navigation Sud Atlantique. W sierpniu 1914 roku statek został przejęty przez [[Marine nationale]]. Statek służył do przewozu wojska z [[Tulon]]u do [[Dardanele|Dardaneli]] oraz [[Saloniki|Salonik]] w czasie [[Bitwa o Gallipoli|bitwy o Gallipoli]], a także w kolejnym roku{{r|Keadive}}. 20 listopada na miny postawione u wejścia do portu w Pireusie wpłynęły dwa greckie parowce. Oba zostały poważnie uszkodzone. "Spetzai"„Spetzai” (788 BRT) zatonął, jednak w późniejszym okresie został wydobyty i powrócił do służby{{r|Spetzai}}. Dzień później, w czasie rejsu z Neapolu do [[Mudros]], na minę postawioną w okolicy wyspy [[Kiea]] wpłynął [[HMHS Britannic|HMHS "Britannic"„Britannic”]] ({{formatnum:48158}} BRT). "Britannic"„Britannic” był zbudowanym w latach 1911-1915 transatlantykiem, jednym z trzech podobnych statków [[Statki typu Olympic|typu ''Olimpic'']] (innym był [[RMS Titanic|RMS "Titanic"„Titanic”]]); w czasie I wojny światowej służył jako [[statek szpitalny]]. "Britannic"„Britannic” zatonął w ciągu 55 minut; mimo, że na pokładzie było ponad 1100 liczba ofiar była stosunkowo niewielka: zginęło 9 oficerów i 21 marynarzy{{r|britannic-2}}, a 40 zostało rannych{{r|Britannic}}.
 
W grudniu 1916 roku SM U-73 zatopił dwa brytyjskie statki. 21 grudnia 94 mile na północny wschód od [[Port Said]] tankowiec [[SS Murex|"Murex"]] (3564 BRT), a 23 grudnia 5 mil od [[Aleksandria|Aleksandrii]] parowiec "Thistleban" (4117 BRT){{r|U73hits}}. [[plik:Peresvet1901.jpg|left|150px|thumb|"Pierieswiet" w 1901 roku.]] 2 stycznia 1917 roku na miny postawione 10 mil od Port Said wszedł "[[Pierieswiet (1901)|Pierieswiet]]" (ros. ''Пересвет''), należący do [[Marynarka Wojenna Imperium Rosyjskiego|Marynarki Wojennej Imperium Rosyjskiego]] [[pancernik]] [[Pancerniki typu Pierieswiet|typu ''Pierieswiet'']] (wyporność {{formatnum:13500}} ton){{r|Pierieswiet}}. Zginęło 91 członków z liczącej 828 marynarzy i oficerów załogi. Pozostali zostali uratowani przez alianckie jednostki z Port Saidu. Ostatnim zatopionym przez SM U-73 pod dowództwem Gustava Siessa statkiem był brytyjski parowiec "Bilswood" (3097 BRT){{r|Bilswood}}. Statek wszedł na minę 8 mil od portu w Aleksandrii.