Lokomotywa elektryczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Therud (dyskusja | edycje)
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 46.169.193.200) i przywrócono wersję 43966553 autorstwa Muri 91 - lokomotywę widać w oddali
m ort., zob. A.Rojek Tabor i trakcja kolejowa, PKP PLK 2010, str. 24
Linia 10:
Od tamtego czasu powstało wiele różnorodnych konstrukcji elektrowozów. Początkowo ich układ jezdny dość dokładnie odwzorowywał układ jezdny parowozów (przeniesienie napędu za pomocą ślepych wałów i [[Wiązar (mechanika)|wiązarów]]) a silniki były bardzo prymitywne – ciężkie i o niewielkiej mocy, jednak już na tym wczesnym etapie rozwoju lokomotywy elektryczne wykazywały szereg zalet w porównaniu z dominującymi wówczas parowozami. Przełomem okazało się zastosowanie [[Trakcja kolejowa|trakcji]] elektrycznej na liniach górskich, m.in. w tunelu na [[Simplonpass|przełęczy Simplon]] – był to z jednej strony poligon dla nowych konstrukcji, a z drugiej – jedyne dające się zastosować rozwiązanie napędu pociągów w tunelu. Powstawały konstrukcje do ciągnięcia ciężkich pociągów w trudnych warunkach (np. skandynawska linia do wywozu surowców z Kiruny z trójczłonowymi lokomotywami wiązarowymi o układzie osi 1'D+D+D1', pracującymi w warunkach arktycznych).
 
Z czasem napęd korbowy został wyparty przez różne rodzaje systemów mniej lub bardziej elastycznego przeniesienia napędu. Postęp w konstrukcji silników elektrycznych spowodował ich znaczne zmniejszenie (ciężar i gabaryty) a jednocześnie wzrost mocy. Powstał używany do dziś tzw. tramwajowy system zawieszenia silnika, odznaczający się prostotą i pracujący poprawnie do prędkości ok. 100 km/h, ale też zapewniający pełne odsprężynowanieusprężynowanie jedynie połowie masy silnika (silnik jest z jednej strony zawieszony na osi). Zarzucono stosowanie osi tocznych i wykształcił się obowiązujący do dziś układ osi lokomotyw – Co'Co', Bo'Bo'Bo', Bo'Bo' (ten ostatni zdecydowanie dominuje). Nie brakowało w tym czasie (połowa XX w.) różnych konstrukcji eksperymentalnych, np. lokomotywa z silnikami o osiach pionowych (próba udana – lokomotywa kolei austriackich wykazywała dobre własności trakcyjne, lecz konstrukcji tej nie rozwijano) czy próba zastosowania silników bezpośrednio na osi (okazało się, że lokomotywy w tym układzie pracują dobrze jedynie przy dużych prędkościach, natomiast wykazują małą moc rozruchową). Rezygnacja z wiązarów uwolniła lokomotywy od największej wady tego napędu – niezrównoważenia mas i związanego z tym niekorzystnego oddziaływania na tor. Następnie pojawiły się napędy z pełnym odsprężynowaniemusprężynowaniem – od bardzo prymitywnych z wirującymi sprężynami śrubowymi (konstrukcje amerykańskie), przez konstrukcje firmy Sécheron i Brown-Boveri (napędzanie koła poprzez elementy amortyzujące między szprychami koła), przeniesienie napędu za pomocą stalowej elastycznej tarczy czy konstrukcje z dźwigniami i popychaczmipopychaczami (Alsthom – stosowany np. w lokomotywie [[Pafawag 4E/HCP 303E|EU07]]).
 
Zasilanie lokomotyw odbywa się najczęściej za pośrednictwem [[przewód jezdny|przewodu jezdnego]] zawieszonego nad torem, [[odbierak prądu|odbieraka prądu (pantografu)]] i szyn jezdnych stanowiących przewód powrotny. Istnieją systemy zasilania z trzeciej szyny, bez sieci górnej (np. [[metro]], koleje brytyjskie).