Luwr: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
int. |
drobne redakcyjne |
||
Linia 32:
[[Plik:Mona Lisa Louvre.jpg|thumb|250px|Tłum zwiedzających wokół ''[[Mona Lisa|Mona Lisy]]'' pędzla [[Leonardo da Vinci|Leonarda da Vinci]]]]
'''Luwr''' ([[Język francuski|fr.]] ''Louvre'', ''Musée du Louvre'' {{IPA|[myze dy luvʁ]}}) – dawny pałac królewski w [[Paryż]]u, obecnie [[muzeum]] sztuki. Jedno z największych muzeów na świecie, najczęściej odwiedzana placówka tego typu na świecie. Stanowi jedno z ważniejszych punktów orientacyjnych stolicy [[Francja|Francji]]. Luwr położony jest między [[Rue de Rivoli]] i prawym brzegiem [[Sekwana|Sekwany]] oraz ogrodami [[Tuileries]] i [[Rue du Louvre]] w obrębie [[1. dzielnica Paryża|Pierwszej Dzielnicy]]. W kompleksie budynków o całkowitej powierzchni wynoszącej 60
Muzeum znajduje się w [[Luwr (pałac)|Pałacu Luwru (Palais du Louvre)]] znanym już w średniowieczu. U schyłku XII wieku, król [[Filip II August]] wzniósł w tym miejscu zamek warowny. W drugiej połowie XIV wieku [[Karol V Mądry]] uczynił z zamku rezydencję królewską. W XVI wieku [[Franciszek I Walezjusz|Franciszek I]] zamienił tę budowlę w monumentalny renesansowy pałac. Autorem [[barok]]owej przebudowy pałacu był [[Jacques Lemercier]]. W 1672 Ludwik XIV przeprowadził się do [[Wersal]]u, natomiast w Luwrze zostawił bogatą kolekcję dzieł sztuki antycznej. W [[1692]] gmach został siedzibą ''Académie des Inscriptions et Belles Lettres'' oraz ''[[Królewska Akademia Malarstwa i Rzeźby|Académie Royale de Peinture et de Sculpture]]'', w roku [[1699]] Akademia zorganizowała pierwszy Salon wystawowy. Podczas [[Rewolucja francuska|rewolucji francuskiej]] [[Zgromadzenie Narodowe (Francja)|Zgromadzenie Narodowe]] wydało [[dekret]] o zamienieniu pałacu na muzeum.
Linia 88:
W [[1983]] prezydent [[François Mitterrand]] przedstawił projekt renowacji pałacu oraz stworzenia podziemnego kompleksu pod głównym dziedzińcem w celu usprawnienia ruchu turystycznego. Realizacja trwała do [[15 października]] [[1988]] – kiedy to uroczyście otwarto nowe wejście, które przykrywa budząca kontrowersje szklana [[Piramida Luwru]]. Szybko stała się jednak kolejną osobliwością Luwru.
Obecnie paryskie ''Musée du Louvre'' gromadzi ponad 380
Luwr jest najczęściej odwiedzanym muzeum na świecie; około 15
Muzeum jest częstym tematem w literaturze i kinematografii, zarówno w zakresie sztuki, jak popkultury. Przed 2006 roku filmowano sale Luwru do filmu ''[[Kod da Vinci]]'' opartego na bestsellerze Dana Browna. Za kręcenie kadrów w Luwrze muzeum zarobiło 2
W [[2008]] roku dokonano kolejnych zmian administracyjno-kuratorskich, kolekcję Luwru podzielono na osiem działów: [[Sztuka starożytnego Egiptu|Sztuki starożytnego Egiptu]], Bliskiego Wschodu (mieszczący sztukę [[Sztuka starożytnej Mezopotamii|Mezopotamii]], [[Sztuka starożytnej Persji|Persji]] oraz [[Sztuka asyryjska|sztukę akadyjską]] i syryjską), [[Sztuka starożytnej Grecji|Starożytnej Grecji]] i [[Sztuka starożytnego Rzymu|Rzymu]] (w tym [[sztuka etruska]] i [[Sztuka wczesnochrześcijańska|starochrześcijańska]]), [[Sztuka islamu|Sztuki Islamu]], [[Rzeźba|Rzeźby]], [[Malarstwo|Malarstwa]], [[Rzemiosło artystyczne|Rzemiosła Artystycznego]], [[Rysunek|Rysunku]] i [[Grafika|Grafiki]].
Linia 139:
== Zbiory ==
''Musée du Louvre'' zawiera ponad 380
[[Plik:Victory stele of Naram Sin 9064.jpg|thumb|[[Stela Naram-Sina|Stela Naramsina]]<br />2254-2218 r. p.n.e.]]
Linia 150:
=== Dział Sztuki Starożytnego Egiptu ===
Dział zawiera ponad 50
Kolekcja dzieł [[Sztuka starożytnego Egiptu|sztuki]] [[Starożytny Egipt|egipskiej]] w Luwrze wyróżnia się oprócz największej tego typu kolekcji na świecie swoim przeglądowym charakterem, obejmuje ona wszystkie epoki historyczne Starożytnego Egiptu; [[Stare Państwo|Starego Państwa]], [[Średnie Państwo|Średniego Królestwa]], [[Nowe Państwo (Egipt)|Nowego Państwa]], Egiptu w dobie [[Starożytny Egipt#Okres rzymski (30 p.n.e.–395 n.e.)|Cesarstwa Rzymskiego]], [[Ptolemeusze|Ptolemeuszy]], [[Koptowie|Koptów]] i [[Cesarstwo Bizantyńskie|Bizancjum]]<ref name="Nave 42">Nave, ss.42-43</ref>.
Linia 156:
Punktem wyjścia dla rozwoju zbiorów była kolekcja królewska, aczkolwiek już w okresie napoleońskim kolekcja gwałtownie wzrosła, dzięki wyprawie ekspedycyjnej Napoleona wraz z Dominique Vivant, późniejszym dyrektorem Luwru<ref name="Mignot 74">Mignot, ss 76, 77</ref>.
Odtąd dzięki szeroko zakrojonym badaniom i odkryciom archeologicznym zbiory egipskie wzrastały. [[Jean-François Champollion]], [[Egiptologia|egiptolog]], odkrywca m.in. [[Kamień z Rosetty|kamienia Rosetty]], zainicjował kampanię nabywania dzieł sztuki, w tym trzech wielkich kolekcji: Duranda, Salta i Drovettiego; liczących ponad 7
"Strzeżona" przez ''Wielkiego Sfinksa'' z ok. 2000 p.n.e., kolekcja zbiorów sztuki egipskiej mieści się w 20 salach ekspozycyjnych. Są to dzieła malarstwa na [[papirus]]ie, mumie, malowane stele nagrobne, narzędzia, odzież, biżuterię, gry, instrumenty muzyczne oraz militaria<ref name="Nave 42"/><ref name="Mignot 74"/>.
Linia 176:
=== Dział Sztuki Islamu ===
Zbiory sztuki islamskiej są najnowszą ekspozycją w Luwrze, jej bogaty zakres z "trzynastu wieków i trzech kontynentów"<ref>[http://www.louvre.fr/llv/oeuvres/presentation_departement.jsp?CONTENT%3C%3Ecnt_id=10134198673211731&CURRENT_LLV_FICHE%3C%3Ecnt_id=10134198673211731&CURRENT_LLV_DEP%3C%3Efolder_id=1408474395181076&FOLDER%3C%3Efolder_id=9852723696500768&bmLocale=en Islamic Art, Musée du Louvre] dostęp 2008-04-30</ref>. Ekspozycja ta prezentuje głównie dzieła rzemiosła artystycznego, ponieważ inne sztuki plastyczne jak rzeźba czy malarstwo w krajach islamskich nie rozwijały się na szeroką skalę w stosunku do innych kultur, są to dzieła ceramiki, szkła, metaloplastyki, drewna, kości słoniowej, ponadto tekstylia i dywany, oraz malarstwo miniaturowe. Zbiory liczą ponad 5
[[Plik:Charles V et Jeanne de Bourbon.jpg|thumb|Anonimowy artysta francuski, ''[[Karol V i Joanna de Burbon (rzeźby)|Karol V i Joanna de Burbon]]'', piaskowiec, XIV w. Dawniej dekoracja elewacji gotyckiego Luwru]]
Linia 188:
=== Dział Rzemiosła Artystycznego ===
Kolekcja ''Objets d'art'' zawiera dzieła od wieków średnich do połowy XIX stulecia. Bazuje ona na dawnych kolekcjach królewskich, oraz kościelnych, w tym ze skarbca [[Bazylika Saint-Denis|bazyliki Saint-Denis]], ponadto dzieła wydobyte z grobów monarchów francuskich i insygnia królewskie w tym miecz koronacyjny królów Francji<ref name="Nave 130"/><ref name="Mignot 451">Mignot, ss. 451–54</ref> Wśród obiecujących zbiorów należą naczynia brązowe i wykonane w technice [[Pietra dura]]. Lwią część działu tworzy Kolekcja Duranda która w Luwrze znajduje się od 1825 zawierająca ceramikę, emalie i witraże, ponadto 800 wyrobów które przekazał Pierre Révoil. Kolejne nabytki miały miejsce w okresie [[romantyzm]]u, przekazano liczne dzieła średniowieczne i renesansowe. Kolejnym zbiorowym nabytkiem było przekazanie Luwrowi kolekcji Sauvageot liczącej 1
Zbiory są prezentowane na pierwszym piętrze w Pawilonie Richelieu oraz w Galerii Apollona, nazwanej tak przez malarza Charles'a Le Bruna, który udekorował tę cześć Luwru na zlecenie króla Ludwika XIV (Króla Słońce). Ekspozycję otwierają dzieła sztuki bizantyjskiej, głównie plastyki z kości słoniowej z [[Tryptyk Harbaville|Tryptykiem Harbaville]] z X w. na czele. Sztukę średniowieczną tworzą m.in. pamiątki po opacie [[Suger]]ze, [[korona relikwiarzowa z klasztoru Dominikanów w Liège]], [[berło Karola V Mądrego]], pozłacana [[Madonna z Dzieciątkiem Joanny d'Evreux]], wyroby z emalii limuzyjskiej i kości słoniowej (m.in. ''[[Koronacja Marii (Luwr)|Koronacja Marii]]'', ''[[Zdjęcie z krzyża (Luwr)|Zdjęcie z krzyża]]'' z około 1260-80, [[Madonna z Dzieciątkiem z Sainte-Chapelle]], [[Poliptyk z Marią i Dzieciątkiem Jezus]] z ok. 1340 r.)<ref>Lasko, s. 242</ref> Przykładami rzemiosła renesansowego są dzieła plastyki brązowej [[Giambologna|Giambologny]] ''Nessus i Dejanira'' i tapiserie flamandzkie i francuskie m.in. ''Maksymilian na polowaniu''<ref name="Nave 130">Nave, s 130</ref>. Do ważnych przykładów z późniejszych epok należą wazy z [[Sèvres|Sevres]] z kolekcji [[Madame Pompadour|Madame de Pompadour]] oraz wielkie apartamenty [[Napoleon III Bonaparte|Napoleona III]]<ref name="Nave 130"/>.
Linia 194:
=== Dział Malarstwa ===
Kolekcja malarstwa liczy ponad 6
Wczesne malarstwo francuskie reprezentują dzieła gotyckiego malarstwa tablicowego wśród nich słynna ''[[Pietà z Villeneuve-lès-Avignon|Pieta z Villeneuve-les-Avignon]]'' przypisywana [[Enguerrand Quarton|Enguerrandowi Quartonowi]]; ''Król Jan Dobry'' (ok.1360), dzieło anonimowego twórcy, przypuszczalnie najstarszy portret w zachodnim malarstwie<ref>Mignot, s. 201</ref>;. Ze [[gotyk międzynarodowy|Styl piękny]] reprezentuje ''[[Komunia święta i męczeństwo św. Dionizego]]''. Nowożytność egzemplifikuje ''Ludwik XIV'' pędzla [[Hyacinthe Rigaud]], bogaty cykl obrazów [[Nicolas Poussin|Nicolasa Poussina]] w tym ''[[Cztery pory roku (Poussin)|Cztery Pory Roku]]'', ''[[Natchnienie poety]]'', ''[[Et in Arcadia Ego]]''; dzieła [[Georges de La Tour|Georga de la Tour]], ''[[Oszust z asem karo]]'' i ''[[Pokutująca Magdalena|Pokutująca Maria Magdalena]]'' Dziełami klasycyzmu są ''[[Koronacja Napoleona]]'', ''[[Przysięga Horacjuszy]]'', ''[[Sabinki]]'' pędzla [[Jacques-Louis David|Jacques'a L. Davida]] czy ''[[Łaźnia turecka]]'' i ''[[Wielka odaliska]]'' [[Jean-Auguste-Dominique Ingres|Jeana A.D. Ingres]]. Przykładami romantyzmu są monumentalne dzieła [[Eugène Delacroix|Eugene Delacroix]], ''[[Śmierć Sardanapala]]'', ''[[Wolność wiodąca lud na barykady]]'' oraz chef d'oeuvre [[Théodore Géricault|Théodora Géricault]] ''[[Tratwa Meduzy]]''. Malarstwo północnoeuropejskiej reprezentują późnośredniowieczne dzieła niderlandzkie i niemieckie: gotyckie obrazy artystów z [[Kolonia (Niemcy)|Kolonii]] ([[Mistrz Świętego Bartłomieja]], [[Mistrz Świętego Seweryna]]), ''Autoportret z kwiatem mikołajka'' [[Albrecht Dürer|Albrechta Dürera]], ''[[Statek szaleńców]]'' [[Hieronim Bosch|Hieronima Boscha]], ''[[Bankier z żoną]]'' [[Quentin Massys|Quentina Massysa]]; oraz obrazy nowożytne artystów z Niemiec, Flandrii i Holandii: [[Jan Vermeer|Jana Vermeera]] ''[[Koronczarka (obraz Vermeera)|Koronczarka]]'' i ''[[Astronom (obraz)|Astronom]]''; liczne obrazy Rubensa w tym ''[[Historia Marii Medycejskiej (cykl obrazów)|Historia Marii Medycejskiej]]'' ; [[Rembrandt]]a ''[[Archanioł Rafał opuszczający Tobiasza]]'', ''[[Wieczerza w Emaus (obrazy Rembrandta)|Wieczerza w Emaus]]'', ''[[Batszeba w kąpieli]]'', ''[[Ćwierć wołu]]'', ponadto liczne pejzaże, przedstawienia rodzajowe i martwe natury.
Linia 204:
=== Dział Rysunku i Grafiki ===
Dział Rysunku i Grafiki gromadzi dzieła wykonane na papierze<ref name="Mignot 495">Mignot, 496</ref>. Zbiór tego typu dzieł powstała na bazie 8
Cabinet des Dessins otwarto publiczności 5 sierpnia 1797, wraz 415 dziełami, które były prezentowane w ''Galerie d'Apollon''. Obecnie zbiory podzielono na trzy sekcje: ''Cabinet du Roi'', rdzeń działu z 14
Najstarsze rysunki sięgają późnego gotyku, m.in. Mistrza Antependium z Narbonny, [[Mistrz E.S.|Mistrza E. S.]] czy Hieronima Boscha m.in. liczne studia chłopów, czarownic i demonów, a także rysunkowa wersja ''[[Statek szaleńców|Statku szaleńców]]''. Cennym rysunkiem jest portret [[Erazm z Rotterdamu|Erazma z Rotterdamu]] Albrechta Dürera, z jego innych rysunków i grafik w Luwrze znajdują się m.in. studia hełmów rycerskich. Kolekcja posiada bogaty zbiór rysunków włoskich, prócz wspomnianego Codex Vallardi prezentowane są rysunki m.in. [[Francesco Primaticcio|Francesca Primaticcia]], [[Francesco Salviati (malarz)|Francesca Salviatiego]], [[Giovanni Maria Morandi|Giovanniego Morandiego]] oraz mistrzów dojrzałego renesansu – Leonarda da Vinci (m.in. ''[[Portret Isabelli d'Este]]'') Michała Anioła (liczne studia postaci) i Rafaela (portrety i Madonny z Dzieciątkiem). Ważnym pod względem ikonicznym przykładem są przerysy jednego z niedokończonych dzieł Leonarda da Vinci – ''[[Bitwa pod Anghiari (obraz Leonarda da Vinci)|Bitwy pod Anghiari]]'' wykonane przez Petera Paula Rubensa. Spośród mistrzów holenderskiego złotego wieku wyróżniają się rysunki i grafiki Rembrandta, m.in. ''Widok na most Grimnessesluis, w Amsterdamie''. Pluralizm treści, technik i form egzemplifikują dzieła artystów francuskich XVII-XIX wieku, m.in. szkice [[Charles Le Brun|Charles'a le Bruna]], cykl pastelowych portretów starców [[Jean Chardin|Jeana Chardina]], rysunkowe tonda [[Jean-Honoré Fragonard|Jeana Fragonarda]], rysunki i akwarele [[Eugène Delacroix|Eugène'a Delacroix]] etc.
|