Bergen-Belsen: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
prawda historyczna
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
[[Plik:BergenBelsen1.JPG|thumb|150pxupright|Makieta KL Bergen-Belsen]]
[[Plik:BergenBelsen2.jpg|thumb|150pxupright|Pomnik główny i obelisk na terenie KL Bergen-Belsen]]
[[Plik:BergenBelsen3.jpg|thumb|150px|Pomnik na miejscu masowych grobów na terenie KL Bergen-Belsen]]
[[Plik:BergenBelsen4.jpg|thumb|150px|Symboliczna macewa Anne Frank na terenie KL Bergen-Belsen]]
 
'''Konzentrationslager Bergen-Belsen, Aufenthaltslagers Bergen-Belsen''' – [[Niemcy|niemiecki]] [[Obozy niemieckie 1933–1945|obóz koncentracyjny]] położonyistniejący w [[Dolnalatach Saksonia|Dolnej Saksonii]]1940-1945 w [[NiemcyIII Rzesza|NiemczechIII Rzeszy]] w pobliżu miasta [[Bergen (Dolna Saksonia)|Bergen]], istniejący w latach 1940-1945 i pełniący różne funkcje w niemieckiej [[Narodowy socjalizm|nazistowskiej]] polityce ( ludobójstwie ) koncentracyjnej.
 
== Historia obozu ==
Obóz został założony w pierwszej połowie [[1940]] jako obóz dla jeńców wojennych (Stalag 311(XI C)). Po zajęciu Belgii i Francji przetrzymano tu ok. 600 jeńców wojennych z tych krajów. Od lipca [[1941]], czyli po rozpoczęciu [[Atak Niemiec na ZSRR|operacji „Barbarossa”]] zostało w nim umieszczonych ok. 21 000 jeńców radzieckich. Jeńcy byli przetrzymywani pod gołym niebem, stąd podczas pierwszej zimy (1941/[[1942]]) 14 000 spośród nich zmarło na skutek głodu i zimna, jak i epidemii tyfusu plamistego.
Następnie obóz rozrósł się do dużych rozmiarów i zawierał kilka różniących się od siebie części:
* Obóz gwiazdy, w którym przetrzymywano ok. 4000 Żydów, głównie holenderskich, zmuszanych do pracy.
* W kwietniu [[1943]] część obozu została przekazana [[Schutzstaffel|SS]] i przekształcona w Aufenthaltslagers''Aufenthaltslager'' (pl. obóz pobytowy) będący obozem zbiorczym dla kilku tysięcy Żydów przeznaczonych do ewentualnej wymiany za internowanych Niemców.
* Obóz specjalny, zawierający od 1943 kilka tysięcy Żydów z Polski, posiadających papiery południowoamerykańskie (zob. [[Hotel Polski]]), wyizolowanych ze względu na swą wiedzę o [[holocaust|zagładzie]]. Niepracujący.
* Obóz neutralnych, w którym znalazły się setki Żydów – obywateli krajów neutralnych w [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] (np. ze Szwajcarii). Warunki były lżejsze głównie ze względu na brak pracy w [[komando|komandach]].
* Obóz węgierski, powstały w [[1944]]. Więźniów w nim przebywających Niemcy chcieli wymienić za pieniądze i dobra z zagranicznymi organizacjami żydowskimi.
* Olbrzymi lazaret dla więźniów, miejsce śmierci wielu z nich.
Dodatkowo duże przestrzenie obozu służyły do przetrzymywania więźniów transferowanych z innych obozów do RzeszyIII niemieckiejRzeszy, wśród nich wiele polskich kobiet.
 
Bergen-Belsen odegrał ważną rolę w dziejach tzw. [[marsze śmierci|marszów śmierci]], czyli ewakuacji obozów w miarę awansu na [[Berlin]] wojsk sił koalicyjnych. Napływ więźniów spowodował znaczne pogorszenie warunków bytowych i doprowadził do dużego wzrostu umieralności więźniów. W grudniu 1944 zakończono przekształcanie Bergen-Belsen w obóz koncentracyjny. Napływ więźniów z innych obozów bardzo pogorszył warunki życia więźniów i doprowadził do umieralności na skalę masową na przełomie 1944 i [[1945]].
 
Komendantami obozu byli:
Linia 23:
* Hauptsturmführer SS [[Josef Kramer]] od grudnia 1944.
 
Obóz został wyzwolony [[15 kwietnia]] [[1945]] przez 63 Pułk Artylerii Przeciwpancernej ppłk. Richarda Taylora z brytyjskiej 11 Dywizji Pancernej. Mimo wielkich wysiłków, aby uratować tych, którzy przeżyli, do końca kwietnia zmarło 9 000, a do końca czerwca jeszcze dalsze 4 0004000 osób.
 
== Więźniowie i ofiary ==
Więźniowie pracowali w [[komando|komandach]] roboczych w samym obozie i na zewnątrz niego. W KZ Bergen-Belsen zginęło ok. 50 000 więźniów obozu koncentracyjnego i ok. 20 000 jeńców wojennych – wśród nich przede wszystkim Sowietówsowieckich, Francuzówfrancuskich i Belgówbelgijskich. Żołnierze, którzy wyzwalali obóz, znaleźli tysiące zwłok, których nie zdążono poddać kremacji. W obozie tym zmarła [[Anne Frank]].
 
{{Zobacz kategorię|Więźniowie KL Bergen-Belsen}}
Linia 33:
Pierwszy pomnik (żydowski) powstał na terenie obozu w 1946 r. W tym samym roku umieszczono pomnik ku czci jeńców sowieckich. W 1966 r. powstała pierwsza wystawa stała na terenie obozu, odnowiona w 1990 r. Obecnie teren obozu jest udostępniony dla zwiedzających. Na terenie obozu znajduje się duży pomnik.
 
== {{Zobacz też|Procesy załogi ==Bergen-Belsen}}
* [[obóz koncentracyjny]]
* [[Obozy niemieckie 1933–1945]]
* [[Holocaust]]
* [[procesy załogi Bergen-Belsen]]
 
== Literatura ==
Linia 43 ⟶ 39:
 
== Linki zewnętrzne ==
{{Commonscat|Bergen-Belsen concentration camp}}
* [http://www.bergen-belsen.de Bergen-Belsen Memorial]
* [http://jtajchert.w.interia.pl/zdjecia_po_wyzwoleniu_obozu_berg.htm Relacja więźnia z wyzwolenia obozu]
* [http://www.ess.uwe.ac.uk/WCC/belsenfwd.htm Pełen raport z rozprawy sądowej gdzie sądzono katów z obozu]
 
{{Kontrola autorytatywna}}
[[Kategoria:Bergen-Belsen]]
 
* [[procesy załogi Kategoria:Bergen-Belsen| ]]
[[Kategoria:Niemieckie obozy koncentracyjne]]
[[Kategoria:Bergen-BelsenPowiat Celle]]