Józef Apolinary Rolle: Różnice pomiędzy wersjami

}}[[Plik:Rolle Jozef Antoni.jpg|249px|thumb|Józef Apolinary Rolle w swoim gabinecie]]

'''Józef Apolinary Rolle''', '''Antoni Józef Rolle''' (ur. [[26 września]] [[1830]] w {{Link-interwiki|pl=[[Rola (Ukraina)|lang=uk|tam= Роля|tekst=Henrykówce}}]]<ref>Obecnie wieś, nosi nazwę Rola, od nazwiska Rollego.</ref> koło [[Szarogród|Szarogrodu]], zm. [[21 stycznia]] [[1894]] w [[Kamieniec Podolski|Kamieńcu Podolskim]]) – [[Polska|polski]] lekarz [[psychiatria|psychiatra]], historyk amator, autor wielu opracowań medycznych oraz historycznych poświęconych [[Muntenia|kresom multańskim]]. Absolwent [[Kijowski Uniwersytet Narodowy im. Tarasa Szewczenki|Uniwersytetu Kijowskiego]], przez większość życia mieszkał w [[Kamieniec Podolski|Kamieńcu Podolskim]].

Urodzony w Henrykówce koło [[Szarogród|Szarogrodu]] na [[Podole|Podolu]] w rodzinie o korzeniach francuskich. Dziad, Francuz, został zwerbowany wraz z grupą francuskich oficerów jako instruktor oddziałów wojskowych organizowanych przez [[Konfederacja barska|konfederatów barskich]]. Dziad, określany przez wnuka jako ''awanturnik, a przynajmniej niespokojny człowiek'', po upadku konfederacji barskiej nie powrócił do Francji - osiedlił się w [[Królestwo Galicji i Lodomerii|Galicji]] i ożenił z Polką. Ojciec, Józef Wincenty Rolle (1788-1892), był sekretarzem [[Michał Gedeon Radziwiłł|Michała Radziwiłła]], następnie lustratorem dóbr Henryka Lubomirskiego na Podolu. Od [[Henryk Lubomirski|Henryka Lubomirskiego]] otrzymał w posiadanie Henrykówkę, w której urodził się Józef Apolinary. Józef Wincenty Rolle dożył 104 lat.

Józef Rolle do gimnazjum uczęszczał w [[Winnica|Winnicy]], a następnie w [[Niemirów (obwód winnicki)|Niemirowie]]. Maturę zdał w [[Kijów|Kijowie]], studia medyczne odbył w latach 1850-1855 na Uniwersytecie Kijowskim. Po studiach poświęcił się psychiatrii – odbył praktykę specjalizacyjną w [[zamek Sonnenstein|Sonnenstein]] pod [[Drezno|Dreznem]] w roku 1858, a następnie hospitował ośrodki psychiatryczne w [[Paryż|Paryżu]]u. Od roku 1861 zamieszkał w Kamieńcu Podolskim, gdzie kierował oddziałem dla umysłowo chorych, uzyskując opinię dobrego lekarza i społecznika. Rolle zniósł krępowanie chorych, wprowadził wodolecznictwo i terapię zajęciową. Chociaż nie piastował stanowiska akademickiego, ma znaczny dorobek pisarski, liczący około 75 prac.

Jego dworek przy ul. Karmelickiej w Kamieńcu Podolskim mieścił imponującą bibliotekę, liczącą kilka tysięcy woluminów i kolekcję pamiątek narodowych. Prowadził dom otwarty. Jego atmosfera wywarła znaczący wpływ m. in. na [[Józef Kallenbach|Józefa Kallenbacha]]<ref>Aleksander Rasszczupkin: Kamieniec Podolski. Antemurale Christianorum. Kamieniec Podolski, 2006</ref>, bywali w nim również [[Tadeusz Korzon]], [[Kornel Ujejski]], [[Włodzimierz Spasowicz]], [[Antoni Pietkiewicz (pisarz)|Adam Pług]]. Szkice historyczne i felietony sygnował pseudonimami: dr Antoni J., dr A. J., Adscriptus, Antoni J., Dr Antoni, Józef z Henrykówki, Pirożko Fulgencjusz.

== Wybrane prace ==