Dzień bez Samochodu: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Anna9606 (dyskusja | edycje)
m ort., lit., int., , wikizacja
Linia 20:
Dzień bez Samochodu ma wspomóc proekologiczne idee i zmniejszyć ilość spalin wytwarzanych przez miliony aut poruszających się po miastach. Podczas tego dnia zachęca się kierowców do rezygnacji z użytkowania samochodów przez dobę. W zamian promuje się i motywuje do korzystania z komunikacji miejskiej lub rowerów. W wielu miastach, również na terenie Polski, kierowcy zwolnieni są z opłat za bilety, pod warunkiem posiadania przy sobie dowodu rejestracyjnego pojazdu.
 
Podczas kampanii centra wielu [[Miasto|miast]] zamykane są dla ruchu samochodowego. Celem tego jest kształtowanie wzorców zachowań [[Ekologia|proekologicznych]], upowszechnienie informacji o negatywnych skutkach używania samochodu, przekonanie ludzi do [[Alternatywa|alternatywnych]], [[Środek transportu|środków transportu]] promocja transportu publicznego oraz pokazanie, że życie w mieście bez samochodu jest nie tylko możliwe, ale także o wiele przyjemniejsze. Ponad toPonadto Światowy Dzień bez Samochodu ma na celu stworzenie szansy poznania miasta bez ulicznego hałasu oraz uciążliwego ruchu samochodowego, a także zachęcenie jak największej liczby osób do rozważań o konieczności wspierania takiego rodzaju transportu, który nie narusza znacząco równowagi ekologicznej.
 
== Geneza ==
Początkowo projekty na temat organizowania Dni bez Samochodu miały miejsce w [[1973]] roku, kiedy nastąpił [[kryzys naftowy]]. Jednak dopiero w październiku w [[1994]] roku inicjatywy te zostały wcielone w życie w przemówieniu inauguracyjnym Erica Brittona na International Ciudades Accessibles Conference (Międzynarodowej Konferencji Dostępności Miast) w hiszpańskim [[Toledo (Hiszpania)|Toledo]].
 
Pierwowzory Dni bez Samochodu zostały zorganizowane w Reykjaviku (Islandia), Bath (Wielka Brytania) i La Rochelle (Francja). Natomiast w [[1995]] roku, aby wesprzeć Dzień bez Samochodu na całym świecie, zorganizowano nieformalne Światowe Konsorcjum Dni bez Samochodu (z ang. World Car Free Days Consortium). Pierwsza narodowa kampania odbyła się Wielkiej Brytanii w [[1997]] roku za sprawą ''Environmental Transport Association''. Na obchody początkowego, rocznego Dnia bez Samochodu Stowarzyszenie wybrało pierwszy wtorek Tygodnia Zielonego Transportu (z ang. ''Green Transport Week''). Odbywać miało się to w okolicach 17 czerwca.
 
Następnie w [[1998]] roku w ślady za Wielką Brytanią poszła [[Francja]], organizując wydarzenie ''In town, without my car!'' W związku z tym, w [[2000]] roku z inicjatywy [[Komisja Europejska|Komisji Europejskiej]] wydarzenie te zostało ustanowione, jako Ogólnoeuropejski Dzień bez Samochodu (od tego czasu rozprzestrzenił się poza UE). W tym samym roku Komisja Europejska rozszerzyła program. Dzięki temu powstał Europejski Tydzień Mobilności, który obecnie jest głównym celem Komisji Europejskiej. Również w 2000 roku Dzień bez Samochodu zyskał status globalnego wraz z programem Światowego Dnia bez Samochodu zapoczątkowanym przez ''Car Busters'' – obecnie ''World Carfree Network''. Uzgodniono, że od [[2000]] roku Dzień bez Samochodu przypadać ma na [[22 września]]. Początkowo, jako ogólnoeuropejski dzień organizowany pod patronatem Komisji Europejskiej. Później, jako wydarzenie o międzynarodowym zasięgu, podczas którego coraz większa ilość miast była zachęcana do zamykania swoich centralnych ulic dla samochodów.
Uzgodniono, że od [[2000]] roku Dzień bez Samochodu przypadać ma na [[22 września]]. Początkowo, jako ogólnoeuropejski dzień organizowany pod patronatem Komisji Europejskiej. Później, jako wydarzenie o międzynarodowym zasięgu, podczas którego coraz większa ilość miast była zachęcana do zamykania swoich centralnych ulic dla samochodów.
 
== Na świecie ==
Linia 35 ⟶ 34:
|}
 
Obecnie największe na świecie wydarzenie Dnia bez Samochodu organizowane jest w [[Bogota|Bogocie]]. Odbywa się w dni powszednie i obejmuje całe miasto. Pierwszy taki Dzień dobył się w lutym w 2000 roku, a zinstytucjonalizowany został w drodze publicznego referendum.
 
W [[Dżakarta|Dżakarcie]], stolicy [[Indonezja|Indonezji,]] we wrześniu 2007 roku odbył się pierwszy Dzień bez Samochodu. Podczas tego wydarzenia zamknięto nawet główną ulicę miasta i zachęcano przechodniów do korzystania z niedostępnych na co dzień przestrzeni, które zwykle są przepełnione wzmożonym ruchem i samochodami. Od maja 2012 roku Dzień bez Samochodu w Dżakarcie ma miejsce w każdą niedzielę. Odbywa się na głównych ulicach miasta: Jalan Sudirman i Jalan Thamrin, od obszaru Senayan do Monas (Monumen Nasional), w godzinach porannych od 6:00-11:00. Pomimo tego, że Dzień bez Samochodu nie jest oficjalnie zorganizowany w [[Izrael|Izraelu]], to każdego roku uliczny ruch w tym Państwie zostaje wstrzymany. Wydarzenie to jest powiązane z jednym z najważniejszych świąt żydowskich – [[Jom Kippur]] i trwa ponad 24 godziny. Te ograniczenie czasowe obejmuje wszystkie pojazdy silnikowe (wyjątek stanowią jedynie pojazdy uprzywilejowane), a także transport publiczny np. autobusy, pociągi, taksówki, samoloty itd. Co więcej, badania dowodzą , że podczas tego dnia zanieczyszczenie powietrza w Izraelu spada o 99%.
Pomimo tego, że Dzień bez Samochodu nie jest oficjalnie zorganizowany w Izraelu, to każdego roku uliczny ruch w tym Państwie zostaje wstrzymany. Wydarzenie to jest powiązane z jednym z najważniejszych świąt żydowskich – Jom Kippur i trwa ponad 24 godziny. Te ograniczenie czasowe obejmuje wszystkie pojazdy silnikowe (wyjątek stanowią jedynie pojazdy uprzywilejowane), a także transport publiczny np. autobusy, pociągi, taksówki, samoloty itd. Co więcej, badania dowodzą , że podczas tego dnia zanieczyszczenie powietrza w Izraelu spada o 99%.
 
Miasto [[Tajpej|Taipei]] jest gospodarzem Dnia bez Samochodu już od ponad 10 lat. Jest to pierwsze miasto w [[Tajwan (wyspa)|Tajwanie]], które kiedykolwiek wzięło udział w tej inicjatywie. Z biegiem lat, czas trwania obchodów Dnia bez Samochodu rozszerzył się do Miesiąca bez Samochodu (z ang. ''Car Free Month''). Sam zakres działań podczas tego wydarzenia został również poszerzony. Zaczęto od zamknięcia ruchu drogowego dla uciechy rowerzystów, poprzez świętowanie Karnawału oraz Parady Zielonego Transportu, aż do promowania i zachęcania w Internecie do korzystania z transportu publicznego.
 
Dzień bez Samochodu obchodzony jest w wielu państwa należących do Unii Europejskiej, a także w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]. Ponad toPonadto Dzień bez Samochodu świętuje się także w innych państwach Azjatyckichazjatyckich – w [[Japonia|Japonii]] i ChinachW 2007 roku [[Chińska Republika Ludowa|ChinyChinach]]. W 2007 roku Chiny rozpoczęły również "zielony" tydzień, ang. ''Green Transport and Health week'', którą wieńczy '''No Car Day'''<ref>[http://www.greencarcongress.com/2007/09/china-launches-.html “Green Traffic Week” and “No Car Day” in 108 Cities] - zielony tydzień na [[Republika Chińska|Tajwanie]] na stronie ''Grenn Car Congress'' [opublikowano: 2007-09-17] {{lang|en}}</ref>.
 
== W Polsce ==
W [[Polska|Polsce]] Dzień bez Samochodu obchodzony jest od [[2004]] roku, pod patronatem [[Ministerstwo Środowiska|Ministerstwa Środowiska]]. Trzeba jednak pamiętać, że kampania ta nie jest wprowadzona do wszystkich miast. Miasta, w których na ulicach zamiast samochodów pojawiają się rowery to: [[Gdynia]], [[Krzyż Wielkopolski]], [[Opole]], [[Rybnik]], [[Wrocław]]. Z darmowych przejazdów komunikacją miejską w ramach [[Europejski Tydzień Zrównoważonego Transportu|Europejskiego Tygodnia Zrównoważonego Transportu]] i Dnia bez Samochodu można skorzystać w następujących miastach: [[Białystok]], [[Głogów]], [[Jelenia Górna]], [[Kielce]], [[Kraków]], [[Lublin]], [[Łódź]], [[Opole]], [[Poznań]], [[Stalowa Wola]], [[Szczecin]], [[Szczecinek]], [[Toruń]], [[Trójmiasto]], [[Tychy]], [[Warszawa]], [[Wrocław]]. Partnerami akcji są np.: Szybka Kolej Miejska, [[Koleje Mazowieckie]], Warszawska Kolej Dojazdowa. W [[2015]] roku do kampanii przystąpiło ok. 1500 miast europejskich, w Polsce jest ich 126.
 
== Zobacz też ==