Maksymilian I Habsburg: Różnice pomiędzy wersjami

|tytulatura = <small>z łaski Bożej uświęcony cesarz rzymski, po wieki August, król Niemiec, Węgier, Dalmacji, Chorwacji, etc., etc. arcyksiążę Austrii, książę Burgundii, Lotaryngii, Brabancji, Styrii, Karyntii, Karnioli, Limburga, Luksemburga, Geldrii, landgraf Alzacji, książę Szwabii, hrabia Habsburga i Hennegau, uksiążęcony hrabia Burgundii, Flandrii, Tyrolu, Gorycji, Artois, Holandii, Zelandii, Ferreti, Kyburga, Namur i Zutphen, margrabia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, Enns i Burgau, pan Fryzji, na Marchii Wendyjskiej, Mechelen, Port Naon i Salin etc.

W [[1477]] r. poślubił księżnę burgundzką [[Maria Burgundzka|Marię]], córkę [[Karol Zuchwały|Karola Zuchwałego (Śmiałego)]]. Poskutkowało to wybuchem wojny o sukcesję burgundzką. [[Władcy Francji|Król Francji]] [[Ludwik XI]] ogłosił, iż zgodnie z [[prawo salickie|prawem salickim]] kobiety nie mogą dziedziczyć ziemi ani władzy, a więc ród Karola Zuchwałego wymarł i [[Burgundia]], lenno Francji, powraca do francuskiej Korony. Zajął posiadłości Marii, nawet [[Hrabstwo Hainaut|Hainaut]] i [[Hrabstwo Burgundii]] (''[[Franche-Comté]]''), które podlegały zwierzchnictwu cesarza, a nie króla francuskiego. Ludwik napotkał jednak opór ludności flamandzkiej w [[Niderlandy (region historyczny)|Niderlandach]], a w [[1479]] r. Maksymilian zadał mu klęskę w [[Bitwa pod Guinegate|bitwie pod Enguinegatte]], dzięki czemu Niderlandy pozostały w rękach jego i Marii.

Po śmierci Marii w [[1482]] r. stany niderlandzkie odmawiały uznania władzy Maksymiliana i ich syna, Filipa. Maksymilian stłumił zbrojne powstanie, które wybuchło w [[Utrecht|Utrechcie]] i zasadniczo opanował sytuację, ale nieprzyjazne okoliczności zmusiły go do zawarcia układu ze stanami Niderlandów i Ludwikiem XI w [[Arras (Pas-de-Calais)|Arras]], jeszcze w [[1482]] r. Na mocy tej umowy córka Maksymiliana, [[Małgorzata Habsburg (1480-1530)|Małgorzata Habsburg]], miała poślubić [[Delfin Francji|delfina Francji]] [[Karol VIII Walezjusz|Karola]], i otrzymać w posagu Hrabstwo [[Artois]] i Franche-Comté (Palatynat Burgundzki), zagarnięte wcześniej przez Ludwika. Traktat sankcjonował więc rozbiór "imperium„imperium burgundzkiego"burgundzkiego” między Francję i Habsburgów.

W [[1490]] r. Maksymilian zaaranżował swoje małżeństwo z córką księcia Bretanii, [[Anna Bretońska|Anną Bretońską]]. Tymczasem król Francji [[Karol VIII Walezjusz|Karol VIII]], syn Ludwika XI, zajął Bretanię i sam ożenił się z Anną. Małgorzatę odesłał do ojca, naruszając warunki traktatu w Arras. Maksymilian nie zareagował, ponieważ przyciągnęły jego uwagę sprawy polityki wschodniej. W [[1494]] r. Karol VIII przygotowywał się do wyprawy do [[Królestwo Neapolu|Neapolu]], wobec czego podpisał z Maksymilianem I [[traktat w Senlis]], w którym zrzekł się Artois i Franché-Comte. Tym sposobem Francuzi sami zrezygnowali z dziedzictwa burgundzkiego poza właściwym [[Księstwo Burgundii|Księstwem Burgundii]], lecz mieli się o nie upomnieć w przyszłości.

W [[1494]] roku Maksymilian I poślubił [[Bianca Maria Sforza|Biankę Marię]], córkę [[Władcy Mediolanu|księcia mediolańskiego]] [[Galeazzo Maria Sforza|Galeazzo Marii Sforzy]], co dało Habsburgom pretekst do wysuwania pretensji do tronu księstwa. Przyczyniło się to do długotrwałych wojen z Francją, w wyniku których ostatecznie Austriacy opanowali Mediolan w [[1535]] roku. W [[1495]] r. doprowadził do małżeństwa swojego syna -– [[Filip I Piękny|Filipa Pięknego]], z [[Joanna Szalona|Joanną Szaloną]] (córką [[Izabela I Kastylijska|Izabeli Kastylijskiej]] i [[Ferdynand Aragoński|Ferdynanda Aragońskiego]]). Związek ten zapewnił Habsburgom sukcesję w Hiszpanii i na Sycylii. Filip zmarł dość szybko, a w [[1516]] roku jego syn, a więc wnuk jednocześnie Maksymiliana i Ferdynanda Aragońskiego, [[Karol V Habsburg|Karol Habsburg]], został królem zjednoczonej Hiszpanii jako współrządca Joanny. W tym momencie rozpoczęło się trwające do [[1700]] r. panowanie rodu Habsburgów w tym państwie.

Szwajcarzy nie podporządkowali się ustaleniom Sejmów Rzeszy, odmówili płacenia ustanowionego podatku (''Gemeimer Pfennig'') i przystąpienia do organizacji okręgowej, co stało się przedmiotem debaty podczas Sejmu Rzeszy we Fryburgu w [[1498]] r. [[Habsburgowie]] nie rezygnowali ostatecznie z prób przywrócenia w [[Szwajcaria|Szwajcarii]] swojej władzy i w [[1499]] doszło do nowej [[Wojna austriacko-szwajcarska (1499)|wojny]]. Wojsko cesarskie dowodzone przez Henryka Fürstenberga 22 lipca przegrało w [[bitwa pod Dornach|bitwie pod Dornach]]. Maksymilian musiał ulec i 22 listopada 1499 r. w Bazylei zawarł ze Szwajcarami pokój, który nadawał kantonom faktyczną niezależność, choć pozostały formalnie częścią Świętego Cesarstwa Rzymskiego (do roku [[1648]]).

Maksymilian I zaangażował się w [[wojny włoskie]] z nadzieją na odzyskanie dla Cesarstwa ziem podporządkowanych [[Republika Wenecka|Republice Weneckiej]] i hamowania ekspansji francuskiej we Włoszech. W [[1495]] r. Maksymilian I zawarł z [[Republika Wenecka|Wenecją]], [[Państwo Kościelne|Papiestwem]], [[Hiszpania|Hiszpanią]] i [[Mediolan]]em [[Liga Wenecka|Ligę Wenecką]] mającą na celu likwidację francuskich wpływów we [[Włochy|Włoszech]] i wysłał swoje wojska przeciw Karolowi VIII ([[bitwa pod Fornouvo]]).

W [[1509]] r., za namową papieża Juliusza II, Maksymilian I przystąpił do [[Liga Święta|Ligi Świętej]] w [[Cambrai]], sojuszu Papiestwa, Francji, [[Jagiellonowie|Jagiellonów czesko-węgierskich]], Hiszpanii, Anglii, Modeny, Mantui i Florencji przeciwko Wenecji. Członkowie Ligi planowali dokonać rozbioru weneckich posiadłości. Wojska cesarskie zajęły [[Werona|Weronę]], [[Padwa|Padwę]], Wicenzę i Bassano. Jednocześnie pozostali sojusznicy (m.in. król Francji [[Ludwik XII]]) opanowali inne części weneckiej ''terra firma''. Po załamaniu się Ligi i późniejszych klęskach ofensywy niemieckiej i francuskiej na ziemiach weneckich, cesarz zdecydował się na rozejm. W [[1516]] r. zawarł z Wenecją [[pokój w Brukseli]].

Maksymilian I rywalizował z [[Jagiellonowie|Jagiellonami]] na polu walki o sukcesję czeską i węgierską. Sprzeciwiał się także oderwaniu [[Prusy (kraina historyczna)|Prus]] od [[zakon krzyżacki|Państwa Krzyżackiego]] i podporządkowaniu ich Polsce (pokoje polsko-krzyżackie w [[1466]] r. i [[1515]] r.).

Po śmierci [[Władcy Węgier|króla węgierskiego]] [[Maciej Korwin|Macieja Korwina]] w [[1490]] r. Maksymilian odzyskał [[Austria|Austrię]] (okupowaną przez Węgrów) i wysunął swoją kandydaturę na tron węgierski. Brak funduszy na opłacenie wojsk zaciężnych i ich bunt nie pozwolił na kontynuację akcji zbrojnej na Węgrzech. Cały czas jednak posługiwał się tytulaturą władców węgierskich, pretensje do ich tronu odziedziczył bowiem po ojcu. W tym samym roku hrabia [[Tyrol (region)|Tyrolu]] [[Zygmunt Habsburg]] zrzekł się władzy, a hrabstwo przejął Maksymilian, jednocząc dziedzictwo austriackie w swoich rękach.

W [[1491]] r. król niemiecki powrócił na Węgry wykorzystując spór o koronę węgierską między Władysławem a Janem Olbrachtem, synami [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierza Jagiellończyka]], króla Polski. [[Władysław II Jagiellończyk|Władysław Jagiellończyk]] był zmuszony podpisać układ w Preszburgu, który stanowił, że Habsburgowie przejmą Czechy i Węgry w razie jego bezpotomnej śmierci. W [[1506]] r. sejm węgierski opowiedział się przeciw sukcesji Habsburgów, toteż Maksymilian ponownie wkroczył na Węgry i zajął Sopron. Podpisano traktat w Wiedniu, potwierdzający wcześniejsze ustalenia.

W [[1514]] r. Maksymilian zawarł sojusz wymierzony przeciw Polsce i Litwie z [[Władcy Rosji|wielkim księciem moskiewskim]], [[Wasyl III Rurykowicz|Wasylem III]]. Fakt ten skłonił Jagiellonów do zacieśnienia układów z Habsburgami. Podczas zjazdu w Wiedniu w [[1516]] r. ponowiono habsbursko-jagiellońskie pakty o wzajemnym dziedziczeniu, tym razem uznane także przez króla Polski [[Zygmunt I Stary|Zygmunta Starego]]. Maksymilian, nie bardzo interesujący się problemami Niemiec, wydał nawet akt przyznający Ludwikowi prawa do sukcesji w Niemczech, choć cesarz nie posiadał takich kompetencji (tron cesarski był elekcyjny). Zawarte już po śmierci Maksymiliana małżeństwo [[Ferdynand I Habsburg|Ferdynanda I Habsburga]] z [[Anna Jagiellonka (1503-1547)|Anną Jagiellonką]] zapewniło Habsburgom dziedziczenie w Czechach i na Węgrzech po śmierci Ludwika II w [[1526]] r. Fakt ten zaważył w znacznej mierze na dalszych dziejach Europy Środkowej i wytyczył kierunki ekspansji monarchii austriackiej. Zjazd wiedeński uregulował też stosunki polsko-niemieckie: cesarz uznał układy pomiędzy Polską a Krzyżakami i zerwał współpracę z Moskwą.

W zawarciu traktatów w Wiedniu dużą rolę odegrał (obecny podczas zjazdu) [[kanclerz wielki litewski]] [[Mikołaj Radziwiłł Amor|Mikołaj Radziwiłł]]. W uznaniu zasług cesarz w [[1518]] r. nadał mu dziedziczny tytuł księcia Rzeszy.

Już w [[1494]] r. Maksymilian I zaapelował do katolickich władców o organizację krucjaty przeciw [[Imperium osmańskieOsmańskie|Turkom Osmańskim]]. Plan się nie powiódł, bowiem państwa europejskie zajęte były walkami we Włoszech, a król francuski planował własną krucjatę. W [[1516]] -– [[1517]] Turcy podbili [[Syria|Syrię]], [[Palestyna|Palestynę]] i [[Egipt]], odgradzając Europę od szlaków handlowych na Wschód. [[1518]] r. na Sejmie Rzeszy w Augsburgu Maksymilian próbował znowu przygotować wyprawę przeciw Turkom, jednak książęta nie zgodzili się na nowe podatki, ponieważ pomysł obciążenia Niemiec kosztami planowanej wojny zgłaszał papież, co godziło w niezależność Cesarstwa od Papiestwa. Na Sejm przybył także poseł polski [[Erazm Ciołek (sufragan krakowski)|Erazm Ciołek]]. Omawiał on z Maksymilianem I warunki udziału Polski i Litwy w owej krucjacie, do której jednak nie doszło. Plany ostatecznie pokrzyżowała cesarzowi śmierć.

W [[1486]] r., dzięki wysiłkom ojca, Maksymilian został wybrany na króla rzymskiego podczas zjazdu elektorów we [[Frankfurt nad Menem|Frankfurcie nad Menem]], po czym koronował się w [[Akwizgran]]ie. Współrządził z Fryderykiem do śmierci tego ostatniego w [[1493]] r. W [[1507]] wyprawił się do Włoch po koronę cesarską. Ponieważ [[Republika Wenecka|Wenecjanie]], zupełnie już niezależni od cesarskiej władzy, nie przepuścili Maksymiliana przez swoje ziemie, a [[Juliusz II|papież Juliusz II]] nie chciał go koronować, nie zdołał przeprowadzić ceremonii w [[Rzym]]ie. W [[1508]] r. przebywając w [[Trydent|Trydencie]], opodal austriacko-weneckiej granicy, Maksymilian przyjął tytuł "wybranego„wybranego cesarza rzymskiego"rzymskiego” (niem. ''Von Gottes Gnaden Erwählter Römisches Kaiser'', łac. ''Dei gratia romanorum imperator electus semper augustus''). W sferze symboliczno-ideowej oznaczało to, że odtąd wybrany przez elektorów Rzeszy król niemiecki automatycznie staje się cesarzem i nie musi nawet koronować się w Rzymie. Akt ten zakończył długą historię przeciwdziałania papieskim pretensjom do dysponowania godnością cesarza rzymskiego. Wpisuje się w proces identyfikowania instytucji [[Święte Cesarstwo Rzymskie|Świętego Cesarstwa]] z narodem i [[Niemcy|państwem niemieckim]]. Chociaż jeszcze w tym samym roku Maksymilian przystąpił do wojny z Wenecję w sojuszu m.in. z papieżem Juliuszem, nie zabiegał już o możliwość koronowania się w Rzymie. Wnuk i następca Maksymiliana, [[Karol V Habsburg|Karol]], wprawdzie po pokonaniu papieża koronował się w Rzymie, ale w zasadzie używał tytułu cesarskiego od chwili objęcia tronu. Jego następcy odbywali połączoną koronację królewską i cesarską na terenie Niemiec.

Maksymilian interesował się głównie powiększaniem domeny dynastycznej Habsburgów, sprawy niemieckie przyciągały jego uwagę tylko, gdy zmuszała go do tego sytuacja. W [[1489]] r., podczas obrad Sejmu Rzeszy we Frankfurcie, Maksymilian I (który zabiegał o wsparcie go w czasie wojny w Niderlandach) obiecał książętom ustanowienie cesarskiego sądu najwyższego, a w czasie następnego sejmu w Norymberdze w 1491 r. zapowiedział wprowadzenie wiecznego pokoju ziemskiego. Podczas sejmu w Wormacji w 1495 r. (zwołanym w celu wypowiedzenia wojny Francji) Maksymilian I przyjął niektóre postulaty reformy Rzeszy (''Reichsreform''), sformułowane przez arcybiskupa-elektora Moguncji, [[Berthold von Henneberg|Bertholda Hannenberga]]. Wprowadzono powszechny wieczny pokój ziemski (''Ewiger Reichslandfrieden''), zakazano prowadzenia wojen prywatnych i ustanowiono stały podatek uiszczany na rzecz cesarza (niem. ''Geheiner Pfenig''). Utworzono [[Sąd Kameralny Rzeszy|Sąd Kamery Rzeszy (''Reichskammergericht'')]]. Maksymilian I utworzył także Cesarską Radę Nadworną (''Reichshofrat'') w Wiedniu, która miała pełnić rolę centralnej instytucji sądowniczej i administracyjnej dla Niemiec.

W [[1500]] r. Maksymilian I zwołał kolejny sejm, w związku z kolejnym konfliktem z Francją. Książęta znów zażądali przeprowadzenia reform: utworzono Regiment Rzeszy (''Reichregiment''), czyli nowy sąd najwyższy i nowy rząd cesarski, złożony z cesarza i książąt. Maksymilian, obawiając się ograniczenia swojej władzy, paraliżował działania nowej rady nie pojawiając się na jej obradach. Jeszcze w XVI w. rząd stracił znaczenie i przestał funkcjonować.

Książęta wysuwali kolejne postulaty, ale podczas Sejmu w Kolonii (1505 r.) okazało się, że opozycja względem cesarza została znaczenie osłabiona (zmarł Berthold Moguncki, a pozycja samego cesarza umocniła się dzięki sukcesom na arenie europejskiej). Sejm przyznał Maksymilianowi pieniądze i posiłki na działania wojenne na Węgrzech, a debata w sprawie reform ustrojowych straciła na dynamice. W [[1507]] r. Sejm w Konstancji uchwalił, że ''Reichskammergericht'' będzie działał na stałe jako najwyższy sąd odwoławczy Cesarstwa, ustanowił stały podatek na działalność owej instytucji i przyznał Maksymilianowi wsparcie na wyprawę do Włoch. Sejmy w [[1500]] i [[1512]] r. (w Kolonii) ustaliły podział Cesarstwa na [[Okręg Rzeszy|Okręgi Rzeszy (''Reichkreize'')]] z własnymi instytucjami samorządowymi. Na sejmach w Moguncji w [[1517]] r. i w Augsburgu w [[1518]] r. książęta zgłaszali żądania następnych reform administracyjnych w Niemczech. Śmierć cesarza nie pozwoliła zrealizować tych zamierzeń.

W aktach sejmu z [[1512]] r. pojawiła się po raz pierwszy w historii Niemiec nazwa "Święte„Święte Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego"Niemieckiego” (niem. ''Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation''). Świadczyło to o identyfikowaniu przez książąt Cesarstwa z Niemcami, "zawłaszczeniu"„zawłaszczeniu” instytucji cesarskiej przez Niemcy. Cesarz wspierał też reformy uniwersytetów w Wiedniu, Ignolstadt i Fryburgu.

W [[1500]] r. Maksymilian I przeprowadził na sejmie w Augsburgu ogłoszenie [[Romowie|Cyganów]] zagrożeniem dla chrześcijaństwa. W [[1517]] r. [[Marcin Luter]] ogłosił swoje tezy o kryzysie [[Kościół łaciński|Kościoła Katolickiego]]. W [[1518]] r. został wezwany na sejm w Augsburgu, gdzie tłumaczył się przez legatem papieskim, kardynałem Kajetanem z Gaety. Maksymilian nie podjął żadnych kroków przeciw Lutrowi, ponieważ w jego obronie stawał elektor saski [[Fryderyk III Mądry|Fryderyk Mądry]], a cesarz liczył na zgodę książąt na nałożenie podatków, które miały sfinansować krucjatę oraz na elekcję jego wnuka, [[Karol V Habsburg|Karola]], na władcę Niemiec. Ponadto Maksymilian dopuszczał możliwość posłużenia się Lutrem w przetargach z [[Poczet papieży|papieżem]] [[Leon X|Leonem X Medyceuszem]].

''Maksymilian, z łaski Bożej uświęcony cesarz rzymski, po wieki August, król Niemiec, Węgier, Dalmacji, Chorwacji, etc., etc. arcyksiążę Austrii, książę Burgundii, Lotaryngii, Brabancji, Styrii, Karyntii, Karnioli, Limburga, Luksemburga, Geldrii, landgraf Alzacji, książę Szwabii, hrabia Habsburga i Hennegau, uksiążęcony hrabia Burgundii, Flandrii, Tyrolu, Gorycji, Artois, Holandii, Zelandii, Ferreti, Kyburga, Namur i Zutphen, margrabia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, Enns i Burgau, pan Fryzji, na Marchii Wendyjskiej, Mechelen, Port Naon i Salin, etc., etc. etc.''

<!-- to drzewo genealogiczne zostało wygenerowane skryptem , jeżeli potrzebujesz podobne, skontaktuj się z wikipedystą WarX lub Wiktoryn--><!-- Przodkowie -->

| colspan="2" | [[Ernest Żelazny|Ernest <br /> Żelazny]]<br />ur. 1377 <br />zm. 10 VI 1424

| colspan="2" |

| colspan="2" | [[Cymbarka mazowiecka|Cymbarka <br /> mazowiecka]]<br />ur. 1394/1397 <br />zm. 28 IX 1429

| colspan="2" |

| colspan="2" | [[Edward I Aviz|Edward I <br /> Aviz]]<br />ur. 31 X 1391 <br />zm. 13 IX 1438

| colspan="2" |

| colspan="2" | [[Eleonora Aragońska (córka Ferdynanda I)|Eleonora <br /> Aragońska]] ¹⁾<br />ur. 1400 lub 1402 <br />zm. 19 II 1445 lub 1449

| style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="4" style="border-bottom:1px black solid; border-right:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="4" style= "" | &nbsp;

| colspan="4" style="border-bottom:1px black solid; border-left:1px black solid;" | &nbsp;

| style="border-left:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="3" | &nbsp;

| colspan="8" style="border-left:1px black solid; border-right:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="3" | &nbsp;

| colspan="2" | &nbsp;

| colspan="2" | [[Fryderyk III Habsburg|Fryderyk III <br /> Habsburg]]<br />ur. 21 IX 1415 <br />zm. 19 VIII 1493

| colspan="6" |

| colspan="2" | [[Eleonora Aviz|Eleonora <br /> Aviz]]<br />ur. 18 IX 1436 <br />zm. 3 IX 1476

| colspan="2" |

| colspan="3" style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="8" style="border-bottom:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="3" style="border-left:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="7" style="border-right:1px black solid;" | &nbsp;

| colspan="7" | &nbsp;

| colspan="2" | 1<br /> [[Maria Burgundzka|Maria <br /> Burgundzka]]<br />ur. 13 II 1457 <br />zm. 27 III 1482 <br /><span style="letter-spacing: -6pt;">OO</span> &nbsp;&nbsp;20 III 1477

| colspan="2" | 2<br /> [[Bianca Maria Sforza|Bianca Maria <br /> Sforza]]<br />ur. 5 IV 1472 <br />zm. 31 XII 1510 <br /><span style="letter-spacing: -6pt;">OO</span> &nbsp;&nbsp;16 III 1494

| colspan="2" style="vertical-align:middle;" | '''Maksymilian I <br /> Habsburg'''<br />ur. 22 III 1459 <br />zm. 12 I 1519

| colspan="2" | 3<br /> liczne związki pozamałżeńskie ²⁾

| colspan="2" |

| style="width:10%;border-left:1px solid black;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| colspan="2" style="border-left:1px solid black;"| [[Filip I Piękny|Filip I <br /> Piękny]] <br />&nbsp;ur. 22 VII 1478 <br />&nbsp;zm. 25 IX 1506 <br />&nbsp;

| colspan="2" | [[Małgorzata Habsburg (1480-1530)|Małgorzata <br /> Habsburg]] ³⁾ <br />&nbsp;ur. 10 I 1480 <br />&nbsp;zm. 30 XI/1 XII 1530 <br />&nbsp;

| colspan="2" | Franciszek <br /> Habsburg <br />&nbsp;ur. 2 IX 1481 <br />&nbsp;zm. 26 XII 1481 <br />&nbsp;

| colspan="2" | Małgorzata <br /> <br />&nbsp;ur. ok. 1480 <br />&nbsp;zm. czerwiec 1537 <br />&nbsp;

| colspan="2" | Barbara <br /> von Rottal <br />&nbsp;ur. 29 VI 1500 <br />&nbsp;zm. 31 III 1550 <br />&nbsp;

| style="width:10%;border-left:1px solid black;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| colspan="2" style="border-left:1px solid black;"| Jerzy <br /> Piret <br />&nbsp;ur. 1504 <br />&nbsp;zm. 4 V 1557 <br />&nbsp;

| colspan="2" | Korneliusz <br /> <br />&nbsp;ur. IX 1507 <br />&nbsp;

| colspan="2" | Max Fryderyk <br /> von Amberg <br />&nbsp;ur. 10 VI 1511 <br />&nbsp;zm. 21 IV 1553 <br />&nbsp;

| colspan="2" | Leopold <br /> <br />&nbsp;ur. 1515 <br />&nbsp;zm. 27 IX 1557 <br />&nbsp;

| colspan="2" | Dorota <br /> <br />&nbsp;ur. 1516 <br />&nbsp;zm. 1572 <br />&nbsp;

| style="width:10%;border-left:1px solid black;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| colspan="2" style="border-left:1px solid black;"| Anna <br /> <br />&nbsp;

| colspan="2" | Anna Małgorzata <br /> <br />&nbsp;ur. ok. 1517 <br />&nbsp;

| colspan="2" | Elżbieta <br /> <br />&nbsp;zm. 24 XI 1581/1584 <br />&nbsp;

| colspan="2" | Barbara <br /> <br />&nbsp;

| colspan="2" | Krzysztof Ferdynand <br /> <br />&nbsp;ur. ? <br />&nbsp;zm. ? <br />&nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;border-top:1px solid black;"| &nbsp;

| style="width:10%;"| &nbsp;

| colspan="2" | Guielma <br /> <br />&nbsp;

| colspan="2" | Mateusz Lange <br /> von Wellenburg <br />&nbsp;zm. 1540 <br />&nbsp;

| colspan="2" |

| colspan="2" |

| colspan="2" |

* [[Zbroja maksymiliańska]] -– typ [[Zbroja pełna|pełnej zbroi płytowej]], nazwanej od imienia cesarza, mimo że nie miał on związku z jej powstaniem<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Lepage | imię = Jean-Denis | tytuł = Medieval armies and weapons in western Europe: an illustrated history | data = 2005 | wydawca = McFarland Company | miejsce = Jefferson, N.C. | isbn = 0786417722 | strony = 216}}</ref>.

* W. Czapliński, A. Galos, W. Korta, ''Historia Niemiec'', Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 1981. ISBN 83-04-00444-5.

* J. A. Gierowski, ''Historia Włoch'', Ossolineum, Wrocław 1999, ISBN 83-04-04432-3.

* J. Krasuski, ''Historia Niemiec'', Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków 2002. ISBN 83-04-04422-6.

* J.-F. Noel, ''Święte Cesarstwo'', Oficyna Wydawnicza Volumen, Warszawa 1998. ISBN 83-86857-95-1.

* M. Serwański, J. Dobosz (red.), ''Słownik władców Europy nowożytnej i najnowszej'', Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2002. ISBN 83-7177-118-5.

* Z. Wójcik, ''Historia powszechna XVI-XVII wieku'', PWN, Warszawa 2001. ISBN 83-01-12920-4.