Walki o Guadalcanal: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
PG (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
m lit.
Linia 17:
|siły1 = 36 200 żołnierzy (wojska lądowe)
|siły2 = 60 000 żołnierzy (wojska lądowe)
|straty1 = 31 000 zabitych<br />1000 jencówjeńców<br />38 okrętów straconych<br />683-880 samolotów straconych
|straty2 = 7100 zabitych<br />4 jencówjeńców<br />29 okrętów straconych<br />615 samolotów straconych
|commons = Guadalcanal Campaign
}}
Linia 58:
W nocy z 11 na 12 października doszło do [[Bitwa koło przylądka Ésperance|bitwy koło przylądka Ésperance]], na północ od Guadalcanalu. Zatopiony został w niej japoński krążownik ciężki "[[Furutaka]]" i niszczyciel oraz amerykański niszczyciel, inne krążowniki po obu stronach odniosły poważne uszkodzenia{{odn|Lipiński|1976|s=518}}.
 
Do kolejnej bitwy lotniczo-morskiej doszło 26 października [[Bitwa koło wysp Santa Cruz|koło wysp Santa Cruz]], leżących na wschód od Wysp Salomona. Zatopiony został w niej amerykański lotniskowiec [[USS Hornet (CV-8)|USS "Hornet"]] i 1 [[niszczyciel]], japoński lotniskowiec "[[Shōkaku|Shokaku]]" odniósł poważne uszkodzenia{{odn|Lipiński|1976|s=520-521}}.
 
W listopadzie Japończycy postanowili wysłać duży transport wojska na wyspę oraz zbombardować z morza lotnisko na Guadalcanalu przez ciężkie okręty. W efekcie doszło do trzydniowej serii nocnych bitew, decydujących dla wyniku kampanii. [[I bitwa pod Guadalcanalem]] stoczona została w nocy z 12 na 13 listopada. Na skutek zaciętej walki na bliskie odległości, zatopiony został japoński [[pancernik]] "[[Hiei (1914)|Hiei]]", amerykańskie krążowniki USS [[USS Atlanta (CL-51)|"Atlanta"]] i [[USS Juneau (CL-52)|"Juneau"]] oraz kilka niszczycieli z obu stron{{odn|Lipiński|1976|s=523-524}}.
Linia 86:
== Kontruderzenia japońskie ==
Pod koniec sierpnia 1942 roku tubylcy zawiadomili Amerykanów, że 200-300 Japończyków fortyfikuje wioskę Tasimboko, położoną około 12 km na wschód od przylądka Lunga. Na początku września miało znajdować się tam już kilka tysięcy. Wywiad amerykański nie dał wiary tym doniesieniom, ale gen. Vandergrift postanowił dokonać rozpoznania siłami batalionu uderzeniowego wzmocnionego batalionem spadochroniarzy. Desant od strony morza dotarł do Tasimboko o świcie 8 września, natrafił na znaczne siły japońskie i zmuszony został do odwrotu. Napotkane siły japońskie stanowiły elementy brygady uderzeniowej gen. Kiyotaki Kawaguchi'ego, która przygotowywała atak na pozycje amerykańskie od południa, gdzie wznosił się łańcuch porośniętych wysoką trawą wzgórz{{odn|Mueller|1992|s=51-52}}.
 
12 września gen. Kawaguchi przystąpił do ataku, który miał na celu odebranie Lotniska Hendersona i zepchnięcie Amerykanów do morza. Bitwa, która znalazła się w annałach 1 DMar jako ''The Battle of Bloody Ridge'' (bitwa o Krwawy Grzbiet w paśmie Austen), składała się z trzech oddzielnych starć: główne siły japońskie uderzały z podstaw wyjściowych w dżungli, a ich celem było pasmo wzgórz na południe od lotniska{{odn|Mueller|1992|s=58}}; dwa pozostałe uderzenia szły ze wschodu i zachodu na pozycje obronne przyczółka. Ataki były nieskoordynowane w czasie i – choć przeprowadzane ze zwykłą u Japończyków pogardą śmierci – w ogniu dział, czołgów, broni stromotorowej i miotaczy płomieni musiały się załamać. Tylko w bitwie o ''Bloody Ridge'' Kawaguchi stracił ponad 600 zabitych wobec 31 zabitych i 103 rannych marines{{odn|Miller|1989|s=137}}.
 
[[Plik:Litter bearers on Guadalcanal.jpg|thumb|left|250px|Opatrywanie rannych po ataku japońskim]]
W dniach 14 i 15 października Japończycy przeprowadzili bombardowanie z morza (dwa pancerniki), lądu (armaty 150 mm z okolic wioski-bazy Kokumbona) i powietrza, co doprowadziło do całkowitego unieruchomienia pasa startowego i zniszczenia większości samolotów. Pod tą osłoną gen. Hyakutake rozpoczął wyładowywanie wojsk na przylądku Tassafaronga. I chociaż samoloty amerykańskie zatopiły dwa transportowce i niszczyciel, zmuszając okręty japońskie do wycofania się, na wyspie znalazło się 3-4 tysięcy żołnierzy i około 80% przywiezionego zaopatrzenia{{odn|Miller|1989|s=138}}.
 
Hyakutake był do tego stopnia przekonany, że zwycięstwo ma w kieszeni, że posłał generałowi Vandergriftowi propozycję kapitulacji. Odpowiedzi nie otrzymał{{odn|Miller|1989|s=140}}.
Linia 96:
Plan uderzenia zakładał, że siły główne generała Maruyamy uderzą 22 października na ''Bloody Ridge'', wzmocnione siły generała Kawaguchiego pomiędzy ''Bloody Ridge'' a rzekę Tenaru (wtedy zwaną przez Amerykanów ''Aligator Creek''). Generał Nasu miał atakować z południa wprost na ujście rzeki Lunga. Oddziały generała Sumiyoshi miały uderzać pomiędzy ''Bloody Ridge'' a rzeką Matanikau, zaś płk Oka miał przekroczyć Matanikau milę powyżej ujścia, by obejść pozycje Amerykanów i zniszczyć je. Z desantu w okolicach przylądku Koli zrezygnowano, bowiem Hyakutake uznał, że pozostałe siły po prostu rozniosą Amerykanów na bagnetach{{odn|Mueller|1992|s=70}}.
 
Tymczasem plan zaczął zawodzić niemal od początku. Maruyama utknął w gęstej dżungli, odkładając atak najpierw na 23, potem na 24 października, przy czym cała jego artyleria została na szlaku{{odn|Miller|1989|s=156}}. Nieświadomy niczego Sumiyoshi rozpoczął atak zgodnie z planem i w ciągu dwóch dni – pozbawiony wsparcia – został rozbity przez czekających nań marines. Gdy wreszcie Maruyama dotarł na pozycje wyjściowe 25 października i uderzył, trwające dwie noce i dwa dni samobójcze szturmy zostały krwawo odparte, podobnie jak ataki Nasu i Oki.
 
Była to największa bitwa o Lotnisko Hendersona i choć w okresie późniejszym walczono z nie mniejszym natężeniem, październik 1942 roku był momentem przełomowym{{odn|Miller|1989|s=166}}.
Linia 105:
Okręty floty japońskiej stacjonowały w tym czasie w zatokach pomiędzy Buin i Rabaulem. 12 listopada amerykańskie samoloty zwiadowcze wykryły w tym rejonie 2 lotniskowce, 4 pancerniki, 5 krążowników ciężkich i 30 niszczycieli, a prócz tego liczne statki transportowe. Na samym tylko kotwicowisku Buin-Faisi-Tonolei znajdowało się 60 okrętów. Japończycy − którzy w październiku używali z powodzeniem swych lotniskowców − nie zdecydowali się jednak wprowadzić ich do walki w listopadzie{{odn|Miller|1989|s=179}}.
 
13 listopada Japończycy przeprowadzili ostatnią próbę dostarczenia posiłków na wyspę. Flotylla, w skład której wchodziło 11 transportowców, została zaskoczona w świetle dziennym przez krążowniki amerykańskie i samoloty z Lotniska Hendersona. Siedem transportowców zostało zatopionych, ale cztery pozostałe kontynuowały rejs w kierunku Guadalcanalu. Następnego dnia zostały wykryte przez samoloty podczas wyładunku wojska i zaopatrzenia przy przylądku Tassafaronga, po czym zniszczone przez lotnictwo, artylerię dalekiego zasięgu i działa okrętów. Jednocześnie zmuszono do odwrotu okręty osłony, które miały zamiar ponownie zbombardować Lotnisko Hendersona{{odn|Mueller|1992|s=74}}. Z 10&nbsp;000 żołnierzy japońskich na Guadalcanalu zdołało wylądować około 4000, jednak bez wystarczających ilości uzbrojenia i żywności{{odn|Miler|1989|s=188}}.
 
=== Od Matanikau ku Kokumbonie ===