Masakra w Dajr Jasin: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Aktualizacja linku |
|||
Linia 21:
== Tło historyczne ==
Uchwalona 29 listopada 1947 roku [[Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181]] zakładała, że na terenie byłego [[Palestyna (mandat)|Mandatu Palestyny]] miały powstać dwa państwa (żydowskie i arabskie) oraz mała międzynarodowa strefa obejmująca [[Jerozolima|Jerozolimę]] i [[Betlejem]]. Strefa międzynarodowa miała pozostawać poza granicami obu państw i być zarządzana przez [[Organizacja Narodów Zjednoczonych|Narody Zjednoczone]], które stawały się gwarantem bezpieczeństwa wszystkich świętych miejsc [[Chrześcijaństwo|Chrześcijaństwa]], [[Islam]]u i [[Judaizm]]u w obu miastach<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.yale.edu/lawweb/avalon/un/res181.htm | tytuł = United Nations General Assembly Resolution 181 | data dostępu = 2014-10-13| praca = The Avalon Project – Yale Law School | język = en}}</ref><ref>{{cytuj stronę | url =
Od samego początku siły arabskie zaczęły atakować linie komunikacyjne prowadzące do [[Zachodnia Jerozolima|Zachodniej Jerozolimy]], dążąc do całkowitej izolacji żydowskiej części miasta{{odn|Gelber|2006|s=26}}. W odpowiedzi żydowska organizacja paramilitarna [[Hagana]] rozpoczęła organizować [[konwoje do Jerozolimy (1947-1948)|konwoje do Jerozolimy]]. Ich ochronę powierzono elitarnym kompaniom szturmowym [[Palmach]]. Zdawano sobie przy tym sprawę, że egzystencja społeczności żydowskiej w Jerozolimie jest całkowicie uzależniona od płynności dostaw z nadmorskiej równiny. Utrzymanie tej komunikacji było dla jerozolimskich Żydów sprawą życia i śmierci. Między grudniem 1947 roku a lutym 1948 roku do Jerozolimy dotarło 236 konwojów liczących ogółem 2160 ciężarówek z prawie 9 tys. ton zaopatrzenia. W okresie tym doszło do blisko 70 ataków, śmierć poniosło 37 osób i zniszczono 8 samochodów. W marcu wyruszyło już tylko 45 wypraw z 560 pojazdami, z czego do Jerozolimy dotarło jedynie 37 konwojów{{odn|Jadwiszczok|2010|s=45}}. Porażka [[konwój Chulda|konwoju Chulda]] (31 marca 1948 r.) przyniosła całkowitą blokadę miasta<ref>{{cytuj stronę | url = http://lib.cet.ac.il/Pages/item.asp?item=10845 | tytuł = Wojna Domowa - Konwój Chulda | data dostępu = 2014-10-04 | autor = | opublikowany = | praca = Haya Regev | data = | język = he}}</ref>. Dowództwo Hagany wyciągnęło z tego wniosek, że taktyka konwojów zawiodła i należy poszukiwać innej metody dostarczania zaopatrzenia do izolowanych społeczności. W rezultacie wdrożono w życie [[Plan Dalet]]<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/History/Plan_Dalet.html | tytuł = Israeli War of Independence: Plan Dalet | data dostępu = 2014-10-13 | autor = Avigail Oren | opublikowany = | praca = Jewish Virtual Library | data = | język = en}}</ref>, a pierwszymi podjętymi działaniami była rozpoczęta 5 kwietnia 1948 roku [[operacja Nachszon|operacji ''Nachszon'']]. Jej celem było przełamanie blokady i umożliwienie konwojom dotarcie do Jerozolimy. Ważną częścią tej operacji okazała się [[bitwa o Al-Kastal|bitwa o al-Kastal]], w której to wiosce w dniu 8 kwietnia zginął dowódca [[Armia Świętej Wojny|Armii Świętej Wojny]], [[Abd al-Kadir al-Husajni]]. Arabowie odbili wówczas wioskę [[al-Kastal]] i odnaleźli ciało swojego zabitego dowódcy. Następnie opuścili zniszczoną wioskę i udali się do Jerozolimy, aby zorganizować wielki pogrzeb al-Husajniego. Sytuację ponownie wykorzystali Żydzi, zajmując bez walki opuszczoną al-Kastal<ref>{{cytuj stronę | url = http://www.tivon-lib.co.il/1514/ | tytuł = Kto zabił al-Husajniego | data dostępu = 2014-10-13 | autor = | opublikowany = | praca = Tivon Library | data = | język = he}}</ref>.
| |||