Bitwa pod Brunkebergiem: Różnice pomiędzy wersjami

|siły1 = 12 000tys.

|siły2 = 6 000tys.

'''Bitwa pod Brunkebergiem''' – starcie zbrojne, które miało miejsce 10 października [[1471]] r. w trakcie [[Wojnywojny duńsko-szwedzkie|wojny duńsko-szwedzkiej]]j (1470–1471) pomiędzy armią szwedzką pod dowództwem namiestnika państwa [[Sten Sture Starszy|Stena Sture Starszego]] a siłami króla duńskiego [[Chrystian I Oldenburg|Chrystiana I]]. Bitwa rozegrała się w okolicy wzniesienia [[Brunkeberg|Brunkebergsåsen]] (obecnie dzielnica [[Sztokholm]]u [[Norrmalm]]).

W sierpniu 1471 flota króla duńskiego skierowała się w rejon Sztokholmu, po czym zakotwiczyła u wybrzeża dzisiejszej wyspy [[Djurgården]] (wówczas Valmundsön). Następnie armia duńska zeszła na ląd, zakładając obóz na północ od miasta w rejonie dzielnicy Riddarholmen. Celem Chrystiana I było obalenie rządów [[regent]]a Stena Sture i objęcie tronu [[Szwecja|Szwecji]].

[[plikPlik:Blason_Christian_Ier_de_Oldenbourg_Blason Christian Ier de Oldenbourg (1425-1481)_Roi_de_Suède Roi de Suède,_de_Danemark_et_de_Norvège_ de Danemark et de Norvège (retouched).svg|thumb|200px|Herb Chrystiana I]]

Wojska namiestnika szwedzkiego ([[rycerstwo]] i [[piechota]]) pojawiły się w okolicy dzisiejszego [[Hötorget]] przed południem. Sten Sture planował atak z kilku stron przy wsparciu sił swojego krewnego Nilsa Sture oraz zarządzającego zamkiem sztokholmskim Knutem Posse, które znajdowały się na południe od Brunkebergsåsen. Tymczasem wojska króla duńskiego zajęły pozycje wzmocnione drewnianymi palisadami w rejonie Brunkebergsåsen. Część oddziałów straży przedniej król ustawił w pobliżu klasztoru Klara oraz na moście Blasieholmen.

[[plikPlik:Sten Sture the Elder.jpg|thumb|left|200px|Sten Sture Starszy]]

Bitwę rozpoczęła gwałtowna wymiana ognia z broni palnej, w trakcie której duński król trafiony został kulą w twarz. Monarcha w wyniku tego postrzału utracił kilka zębów, po czym wycofał się na tyły. Następnie poszczególne oddziały szwedzkie rozpoczęły atak na przeciwnika. Po włączeniu się wszystkich szwedzkich sił pomocniczych, armia duńska została rozproszona a jej straty były znaczne. Wielu [[Dania|Duńczyków]] podjęło próbę przedarcia się na własne okręty, jednak mosty, którymi zamierzali się wycofać zostały wcześniej zniszczone przez Szwedów. Duńczycy ponieśli klęskę, jednakże liczba ich zabitych i rannych w tej bitwie nie jest znana.

Zwycięstwo pod Brunkenbergiem przyniosło szwedzkiemu regentowi wielki rozgłos wśród ludności kraju. Wielu podwładnych domagało się ogłoszenia władcy świętym. Bitwę symbolizowała odtąd rzeźba autorstwa [[Bernt Notke|Bernta Notke]] przedstawiająca [[Święty Jerzy|Św.Jerzego]] w walce ze smokiem.

Większość starych źródeł ze Szwecji określa bitwę kamieniem milowym na drodze ku szwedzkiej niepodległości, dzisiaj mówi się bardziej o względach politycznych i ekonomicznych (po obu stronach walczyli żołnierze ze Szwecji). Dzięki zwycięstwu w bitwie Sten Sture utrwalił swoją pozycję w państwie na kolejne 25 lat.

* Gunnar Åselius: Brunkeberg 1471 -– För Sverige eller S:t Göran?. In: Svenska slagfält. Wahlström & Widstrand, Stockholm 2003, ISBN 91-46-20225-0, S. 26–32.