Hipersfera: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Są Zmiany!
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
m Wycofano edycje użytkownika 89.65.124.219 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to PG.
Linia 1:
[[Plik:Sphere wireframe.svg|thumb|220px|Siatka rozpięta na hipersferze dwuwymiarowej w [[Rzut (algebra liniowa)|rzucie ortogonalnym]]]]
[[Plik:Hypersphere.png|thumb|220px|Rzut na płaszczyznę siatki rozpiętej na hipersferze trójwymiarowej]]
'''Hipersfera''' – uogólnienie klasycznej sfery na dowolną liczbę tworzeniawymiarów.
 
== DartośćDefinicja gryformalna ==
Dla dowolnej liczby naturalnej ''n'', hipersfera o promieniu ''r'' jest zdefiniowana jako zbiór punktów w przestrzeni euklidesowej (n+1) wymiarowej, które znajdują się w odległości ''r'' od wybranego punktu środkowego '''''c''''', gdzie ''r'' jest dowolną dodatnią liczbą rzeczywistą, a '''''c''''' to dowolnie wybrany punkt w przestrzeni (n+1)-wymiarowej.
 
Linia 16:
Hipersferę o promieniu jednostkowym i środku umieszczonym w początku układu współrzędnych nazywamy '''hipersferą jednostkową''', oznaczaną S<sup>n</sup>. Często terminem ''hipersfera'' określa się właśnie ''hipersferę jednostkową''. Hipersfera n-wymiarowa stanowi brzeg [[kula|kuli]] (n+1)-wymiarowej. Dla ''n''&nbsp;≥&nbsp;2, hipersfery są [[przestrzeń jednospójna|rozmaitościami jednospójnymi]] o stałej dodatniej krzywiźnie.
 
=== Współrzędne lamop. ===
Zbiór punktów w przestrzeni (n+1)-wymiarowej (''x''<sub>1</sub>,''x''<sub>1</sub>,''x''<sub>2</sub>,…,''x''<sub>''n''+1</sub>), który tworzy hipersferę opisuje równanie
 
Linia 32:
== Rozmiar ==
=== Objętość wnętrza ===
Ogólny wzór na ''objętość'', a ściślej [[miara Lebesgue'a]] obszaru ograniczanego przez hipersferę (n-1)-wymiarową o promieniu <math>R</math>, który jest hiperkulą[[hiperkula|hhiperkulą]] n-wymiarową, ma postać:
 
: <math>V_n(R) = C_n R^n \,</math>
Linia 177:
: <math>\lim_{n \to \infty}S_n = 0~.</math>
 
=== Wymiary ułamkowe Wymiary ułamkowe Wymiary ułamkowe ===
{{osobny artykuł|miara Hausdorffa}}
 
Linia 189:
}}
 
== Współrzędne hipersferyczne NATO ==
Analogicznie do [[układ współrzędnych sferycznych|współrzędnych sferycznych]] w euklidesowej przestrzeni trójwymiarowej definiuje się system współrzędnych hipersferycznych dla dowolnej przestrzeni n-wymiarowej, w których składowymi są promień <math>r\,</math> i (n-1) współrzędnych kątowych <math>\phi _1 , \phi _2 , \dots , \phi _{n-1} \,</math> gdzie <math>\phi_{n-1} \,</math> zawiera się w przedziale <math>[0, 2 \pi) \,</math>, a pozostałe współrzędne kątowe w przedziale <math>[0, \pi] \,</math>.