Bachor: Różnice pomiędzy wersjami

{{inne znaczenia|miejscowości|[[:wikt:bachor|hasło "Bachor"„Bachor” w Wikisłowniku]]}}

|herb wsi =

|flaga wsi =

|herb artykuł =

|zdjęcie =

|opis zdjęcia =

|sołectwo =

|wysokość =

|liczba ludności =

|kod pocztowy =

|mapa wsi =

|commons =

|wikisłownik =

|www =

Majątek na przełomnie XVIII i XIX wieku liczył ponad 100 ha. Najdawniejszymi, udokumentowanymi właścicielami byli Józef i Wincenty Rochonowie, następnie Hennickę, a od 1881 r. E. Hensel. kolejnym właścicielem był handlarz nieruchomości Wolf Schündler. Od 1902 r. młynem i tartakiem władał Carl Westphal z córką Olgą. Postanowienia [[Kongres wiedeński|kongresu wiedeńskiego]] przewidywały włączenie Bachorzu do [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkiego Księstwa Poznańskiego]] z szerszą autonomią i większymi swobodami narodowymi, stało się jednak inaczej i znalazły się ponownie w [[Imperium Rosyjskie|Imperium Rosyjskim]]. Bachor stał się wsią graniczną. Niespełna miesiąc po oddaniu [[Warszawa|Warszawy]] pod [[Brodnica|Brodnicą]] rozegrał się ostatni akt [[Powstanie listopadowe|powstania listopadowego]]. [[5 października]] 1831 roku [[Powstanie listopadowe|oddziały powstańcze]] pod dowództwem ostatniego [[Wodzowie naczelni powstania listopadowego|wodza naczelnego]] powstania [[Maciej Rybiński (generał)|gen. dyw. Macieja Rybińskiego]] odbywszy naradę wojenną na plebanii w [[Świedziebnia|Świedziebni]], przekroczyły granicę [[Królestwo Polskie (kongresowe)|Królestwa Polskiego]] i [[Królestwo Prus|Prus]] właśnie w Bachorzu gdzie ogłosili kapitulację i złożyli broń. Armia liczyła jeszcze 19.871 ludzi, w tym 9 [[generał]]ów, 89 [[Oficer (wojsko)|oficerów]] [[sztab]]owych i 416 młodszych oficerów. Granicę przejechało 95 [[Armata|armat]] z zaprzęgami, 5280 koni [[Jazda|kawaleryjskich]] i 2556 koni [[Artyleria|artyleryjskich]]. Wraz z armią na [[Migracja ludności|emigrację]] udały się też władze powstańcze z ostatnim [[Rząd Narodowy (powstanie listopadowe)|prezesem Rządu Narodowego]] [[Bonawentura Niemojowski|Bonawenturą Niemojowskim]], członkowie [[Sejm (powstanie listopadowe)|sejmu]] i liczni politycy m.in. [[Joachim Lelewel]], oraz znani poeci [[porucznik]] [[Wincenty Pol]] i [[Seweryn Goszczyński]]. Odchodząc na obczyznę świadczyli, że nie zrezygnują z podjętego celu. Po przekroczeniu granicy pruskiej na rzece [[Pissa|Pissie]] żołnierze armii polskiej pod [[Eskorta|eskortą]] [[Żandarmeria|żandarmów]] pruskich zostali [[Internowanie|internowani]] w obozach na pod brodnickich Wapnach, [[jazda]], [[artyleria]] i [[4 Pułk Piechoty Liniowej (Królestwo Kongresowe)|4 Pułk Piechoty Liniowej Królestwa Kongresowego]] nad [[Drwęca|Drwęcą]] w okolicach [[Mszano (wieś w powiecie brodnickim)|Mszana]], a część żołnierzy w zabudowaniach klasztoru [[Zakon Braci Mniejszych|franciszkanów]] w [[Brodnica|Brodnicy]].

Dla uczczenia powstańców 5 października 2010 roku odsłonięto pomnik Powstania Listopadowego w Bachorzu -– to płyta pamiątkowa, na której uwieczniono sylwetkę ostatniego wodza naczelnego powstania gen. dyw. Macieja Rybińskiego. 5 października 1831 r. pod jego dowództwem oddziały polskie przekroczyły granicę Królestwa Polskiego i Prus między Górznem a Jastrzębiem i złożyły broń. Obok płyty umieszczono wyrzeźbioną w drewnie [[Pietà|Pietę]]. Jej autorem jest rolnik- artysta, utalentowany mieszkaniec Jastrzębia -– Paweł Olender.

Pomysłodawcą i fundatorem pomnika jest [[Stefan Kiczyński]], regionalista, miłośnik historii, autor książki o regionie, działacz [[Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze|PTTK]] w Brodnicy. Pomysł wzniesienia pomnika w Bachorzu zrealizował z wydatną pomocą Jana Lewandowskiego, starszego Cechu Rzemiosł Różnych w Brodnicy.

Mieszkańcy gminy wspierali Stefana Kiczyńskiego w przygotowaniu świetnej oprawy uroczystości. Dzieci ze szkoły w [[Świedziebnia|Świedziebni]] przygotowały część artystyczną. Zofia Adamska, emerytowana nauczycielka ze Świedziebni przedstawiła historię powstańców, a w ich postacie wcielili się – Tadeusz Baranowski z Gorczenicy oraz Marcin Zdrojewski z Warszawy, którzy stanęli na [[Warta (wojsko)|warcie]] przy pomniku w strojach z epoki, [[Broń biała|białą bronią]] i powstańczymi [[muszkiet]]ami.

Uroczystego odsłonięcia pomnika dokonali [[starosta]] Waldemar Gęsicki i Robert Stańko, [[wójt]] [[Górzno (gmina w województwie kujawsko-pomorskim)|gminy Górzno]]. Wśród powstańców przekraczających granice zaborów przed 179 laty było 17 [[kapelan]]ów wojskowych, na uroczystości odsłonięcia pomnika nie zabrakło więc także duchownych. Marcin Tomasz Kowalski, proboszcz z [[Grążawy|Grążaw]] poświecił pomnik. Pamiątkowy [[dąb]] posadzony przy obelisku przez starostę -– gospodarza powiatu, będzie upamiętniać dzień odsłonięcia pomnika.

[[Podział administracyjny Polski 1975–1998|W latach 1975-19981975–1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo toruńskie|województwa toruńskiego]].

W Bachorzu znajduje się [[Młyn wodny|młyn]] piętrzący wodę na wysokość 1,0 m, tworzący rozlewisko o szerokości 8,0 m, długość 50 m. [[Mała elektrownia wodna|Mała elektrownia wodne]] funkcjonująca w Bachorzu osiąga 15 kW, a spadek rzeki [[Pissa]] na docinku Gołkówko -– Bachor kształtuje się w granicach 2,60‰ , poza Bachorem zwiększa się do 3,95‰ i wzrasta do 6,63‰.

* {{cytuj stronę| url = http://www.brodnica.net/wiadomosci/7045| tytuł = Pomnik powstania listopadowego w Bachorzu| data dostępuautor =| 6opublikowany października= 2010| autorpraca = | opublikowanydata = | pracajęzyk = pl | data dostępu = |6 językpaździernika = PL2010}}