Wikipedia

Bella Dawidowicz: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Artysta muzyczny infobox}}
przebudowa, poprawki i przypisy
Linia 16:
|zawód =
|aktywność =
|wytwórnia płytowa = m.in. Philips i Orfeo
|powiązania =
|współpracownicy =
Linia 26:
|www =
}}
'''Bella Michajłowna Dawidowicz''', [[język rosyjski|ros.]] Белла Михайловна Давидович, [[język angielski|ang.]] Bella Davidovich (ur. [[16 lipca]] [[1928]] w [[Baku]]<ref>[http://www.allmusic.com/artist/bella-davidovich-q19858 allmusic ((( Bella Davidovich > Overview )))]</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/persons/detail/id/2841_Bella_Davidovich | tytuł = Osoby związane z Chopinem - Bella Davidovich | data dostępu = 2011-03-30| autor = Stanisław Dybowski | opublikowany = pl.chopin.nifc.pl | data = | język =pl}}</ref>) – urodzona w [[ZSRR]] rosyjska pianistka pochodzenia [[Żydzi|żydowskiego]], obecnie obywatelka [[Stany Zjednoczone|amerykańska]]; laureatka I nagrody na [[IV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina|IV Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina]] w [[1949]] (''ex aequo'' z [[Halina Czerny-Stefańska|Haliną Czerny-Stefańską]]). Była żoną skrzypka [[Julian Sitkowiecki|Juliana Sitkowieckiego]]<ref name = Dybowski151>S. Dybowski, ''Laureaci Konkursów Chopinowskich w Warszawie'', wyd. Selene, Warszawa 2005, s. 151.</ref>.
 
== Życiorys ==
=== Młodość i wykształcenie ===
Urodziła się w Baku w [[Azerbejdżan]]ie w rodzinie muzyków. Zaczęła uczyć się gry na [[fortepian]]ie w wieku zaledwie sześciu lat. Trzy lata później dała pokaz swoich umiejętności wykonując przed publicznością [[I koncert fortepianowy Beethovena|I koncert fortepianowy]] [[Ludwig van Beethoven|Ludwiga van Beethovena]]. W 1939 przeniosła się do [[Moskwa|Moskwy]], gdzie kontynuowała edukację muzyczną. W wieku 18 lat rozpoczęła studia na [[Konserwatorium Moskiewskie|Konserwatorium Moskiewskim]], gdzie pobierała lekcje m.in. pod kierunkiem [[Konstantin Igumnow|Konstantina Igumnowa]] i [[Jakow Flijer|Jakowa Flijera]]. W 1949 zdobyła I nagrodę na IV Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w [[Warszawa|Warszawie]]. Wygrana na tym konkursie otworzyła jej drogę do kariery pianistycznej w ZSRR, jak również w krajach [[Europa Wschodnia|Europy Wschodniej]]. Przez 28 kolejnych sezonów występowała jako solistka wspólnie z [[Orkiestra Filharmoniczna w Sankt Petersburgu|Orkiestrą Filharmoniczną w Leningradzie]] (obecnie [[Petersburg]]). Zatrudnienie w Filharmonii łączyła z pracą dydaktyczną w Konserwatorium Moskiewskim, gdzie wykładała przez 16 lat.
Urodziła się w Baku w Azerbejdżanie w rodzinie muzyków. Na fortepianie zaczęła grać w wieku sześciu lat, a w 1937 zadebiutowała koncertem z orkiestrą. Edukację muzyczną rozpoczęła w szkole muzycznej przy [[Akademia Muzyczna w Baku|Konserwatorium Azerbejdżańskim]]. W 1939 przeniosła się do Moskwy, gdzie kontynuowała naukę w Centralnej Szkole Muzycznej. W latach 1947–1951 studiowała w [[Konserwatorium Moskiewskie|Konserwatorium Moskiewskim]], gdzie jej nauczycielami byli [[Konstantin Igumnow]] i [[Jakow Flijer]]<ref>S. Dybowski, ''op. cit'', s. 149.</ref><ref name = allmusic>{{Cytuj stronę | url = http://www.allmusic.com/artist/bella-davidovich-mn0000067264| tytuł = Bella Davidovich – Biography| data dostępu = 2016-04-13 | autor = Robert Adelson | praca = | opublikowany = allmusic.com| data = | język = en}}</ref>.
 
=== Kariera pianistyczna ===
Zaraz po tym jak jej syn w 1977 wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, uniemożliwiono jej wyjazdy zagraniczne. Mimo tego, zaledwie rok później, w 1978, udało jej się wyjechać do syna. W ciągu kilku lat otrzymała [[naturalizacja|uzyskała amerykańskie obywatelstwo]]. Od 1982 wykładała na [[Juilliard School]] w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]].
W 1949 reprezentowała ZSRR na IV Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w [[Warszawa|Warszawie]]. Zdobyła tam I nagrodę (''ex aequo'' z Haliną Czerny-Stefańską) i wyróżnienie [[Towarzystwo im. Fryderyka Chopina|Towarzystwa im. Fryderyka Chopina]] (srebrną maskę Chopina)<ref>S. Wysocki, ''Wokół Konkursów Chopinowskich'', Wydawnictwa Radia i Telewizji, Warszawa 1987, s. 59.</ref>.
 
Zwycięstwo w konkursie było początkiem jej kariery w ZSRR i krajach Europy Wschodniej{{r|allmusic}}. Wiele razy występowała w Polsce (w 1958, 1965, 1975 i 1995), m.in. na [[Międzynarodowy Festiwal Chopinowski w Dusznikach-Zdroju|Międzynarodowym Festiwalu Chopinowskim w Dusznikach-Zdroju]]{{r|Dybowski151}}. Przez wiele lat była solistką w orkiestrze [[Filharmonia Petersburska|Filharmonii Leningradzkiej]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.naxos.com/person/Bella_Davidovich/40999.htm| tytuł = Bella Davidovich | data dostępu = 2016-04-13 | autor = | praca = | opublikowany = naxos.com| data = | język = en}}</ref> i profesorem w Konserwatorium Moskiewskim<ref name = azer>{{Cytuj stronę | url = http://azer.com/aiweb/categories/magazine/74_folder/74.articles/74_davidovich.html| tytuł = Famous People: Then and Now – interview with Bella Davidovich| data dostępu = 2016-04-13 | autor = | praca = | opublikowany = azer.com| data = | język = en}}</ref>.
Na początku [[pierestrojka|pierestrojki]] Dawidowicz należała do grona pierwszych rosyjskich muzyków, którym z powrotem umożliwiono występy w [[ZSRR]]. Jej [[recital]]e fortepianowe oraz [[muzyka kameralna|występy kameralne]] u boku syna, jak również z [[Kwartet Borodina|Kwartetem Borodina]] cieszyły się dużą popularnością.
 
W 1978 wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych, a w 1984 otrzymała amerykańskie obywatelstwo. Od 1982 prowadziła zajęcia w [[Juilliard School]] w Nowym Jorku{{r|azer}}. W czasach [[pierestrojka|pierestrojki]] powróciła do ZSRR i w 1988 dała pierwszy koncert w Moskwie od ponad 10 lat<ref name = Dybowski152>S. Dybowski, ''op. cit'', s. 152.</ref>.
Obecnie uczestniczy w pracach jury najbardziej prestiżowych konkursów pianistycznych na świecie: Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie, [[Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Ferruccio Busoniego|Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Ferruccio Busoniego]] w [[Bolzano]] oraz [[Konkurs Muzyczny im. Królowej Elżbiety|Konkursie Pianistycznym im. Królowej Elżbiety]] w [[Bruksela|Brukseli]].
 
Była jurorem wielu konkursów muzycznych, m.in. [[Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina|Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie]] (1995, 2010), [[Międzynarodowy Konkurs Muzyczny im. Królowej Elżbiety Belgijskiej|Międzynarodowego Konkursu Muzycznego im. Królowej Elżbiety Belgijskiej]] w Brukseli, a także konkursów w Maryland i Vavey<ref>{{Cytuj stronę | url = http://pl.chopin.nifc.pl/chopin/persons/detail/id/2841_Bella_Davidovich| tytuł = Bella Davidovich| data dostępu = 2016-04-13 | autor = Stanisław Dybowski | praca = | opublikowany = chopin.nifc.pl| data = | język = pl}}</ref>.
Jej mężem był [[skrzypce|skrzypek]] [[Julian Sitkowiecki]]. Ich syn – [[Dmitri Sitkowiecki]] – jest skrzypkiem i [[dyrygent]]em.
 
== Repertuar i dyskografia ==
{{Przypisy}}▼
Dysponuje bogatym repertuarem, w którym znajdują się utwory m.in. [[Wolfgang Amadeus Mozart|Wolfganga Amadeusa Mozarta]], [[Robert Schumann|Roberta Schumanna]], [[Joseph Haydn|Josepha Haydna]], [[Ludwig van Beethoven|Ludwiga van Beethovena]], [[Fryderyk Chopin|Fryderyka Chopina]], [[Johannes Brahms|Johannesa Brahmsa]], [[Siergiej Rachmaninow|Siergieja Rachmaninowa]], [[Franz Schubert|Franza Schuberta]], [[Edvard Grieg|Edvarda Griega]] i [[Maurice Ravel|Maurice'a Ravela]]{{r|Dybowski152}}. Nagrała wiele płyt, m.in. dla wytwórni Philips i Orfeo<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.allmusic.com/artist/bella-davidovich-mn0000067264/discography| tytuł = Bella Davidovich – Discography| data dostępu = 2016-04-13 | autor = | praca = | opublikowany = allmusic.com| data = | język = en}}</ref>.
 
▲{{Przypisy|2}}
 
== Bibliografia ==
* Stanisław Dybowski, ''Laureaci Konkursów Chopinowskich w Warszawie'', wyd. Selene, Warszawa 2005, s. 149–152, ISBN 83-910515-1-X.
* [http://azer.com/aiweb/categories/magazine/74_folder/74.articles/74_davidovich.html Bella Dawidowicz - wywiad przeprowadzony przez Wafę Mastanową w listopadzie 1999, Azer.com] ([[język angielski|ang.]])
* Stefan Wysocki, ''Wokół Konkursów Chopinowskich'', Wydawnictwa Radia i Telewizji, Warszawa 1987, ISBN 83-212-0443-0.
 
{{Laureaci Konkursów Chopinowskich}}
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Bella_Dawidowicz”