Mikałajewa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
lit.
Nie podano opisu zmian
Linia 1:
{{Czy wiesz do artykułu|2}}
{{inne znaczenia|wsi w rejonie szumilińskim|[[Mikołajewo|inne znaczenia tego słowa]]}}
{{Miejscowość infobox
|nazwa = MikołajewoMikałajewa
|nazwa oryginalna = Мікалаева
|zdjęcie = Mikalajova Memorial.jpg
|opis zdjęcia = Pomnik symbolizujący "drogę śmierci" w miejscu pochowania rozstrzelanych 26 czerwca 1941 więźniów z Berezwecza
|herb =
|flaga =
|dopełniacz nazwy = MikołajewaMikałajewa
|państwo = BLR
|1. jednostka administracyjna = [[obwód witebski|witebski]]
|2. jednostka administracyjna = [[Rejon szumiliński|szumiliński]]
|3. jednostka administracyjna = [[SielsowietMikałajewa Mikołajewo(sielsowiet)|MikołajewoMikałajewa]]
|powierzchnia =
|wysokość =
|rok =
|liczba ludności =
|gęstość zaludnienia =
|numer kierunkowy = +375 2130
|kod pocztowy =
|tablice rejestracyjne = 2
|stopniN = 55 |minutN = 14 |sekundN = 29
|stopniE = 29 |minutE = 15 |sekundE = 25
|commons =
|www =
}}
'''Mikołajewo''', '''Nikołajewo''' ([[język białoruski|błr.]] Мікалаева, ''Mikałajewa''; [[język rosyjski|ros.]] Миколаево, ''Mikołajewo''; Николаево, ''Nikołajewo'') – [[wieś]] na [[Białoruś|Białorusi]], w [[Obwód witebski|obwodzie witebskim]], w [[Rejon szumiliński|rejonie szumilińskim]], 25 km na południowy-zachód od [[Szumilino|Szumilina]], 69 km od [[Witebsk]]a., Wchodzi w składsiedziba [[SielsowietMikałajewa Mikołajewo(sielsowiet)|sielsowietu MikołajewoMikałajewa]]. Przez wieś biegnie [[Droga R114 (Białoruś)|droga R114]]. Leży na prawym brzegu rzeki [[Dźwina|Dźwiny]].
 
== Historia ==
Na początku XX wieku w pobliżu Mikołajewawsi znajdował się majątek Teklenwil z dworem von Faltynów<ref>{{Cytuj|tytuł=Prof. Adam Hrebnicki|czasopismo=kresy.genealodzy.pl|data dostępu=2016-04-11|opublikowany=kresy.genealodzy.pl|url=http://kresy.genealodzy.pl/hrebnicki/hreb_1.html}}</ref>. W Teklenwilu mieszkały 53 osoby, a w MikołajewieMikałajewie 57. Oba majątki należały do von Faltynów i podlegały [[Parafia Trójcy Przenajświętszej w Ule|parafii w Ule]] w [[Dekanat połocki|dekanacie połockim]]. W okresie sowieckim majątek Teklenwil zmieniono w [[kołchoz]] Taklinowo. Po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] majątki połączono w jedną wieś MikołajewoMikałajewa.
 
Od 1924 roku Mikołajewomiejscowość leżałoleżała w granicach [[Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka|BSRR]]. W latach 1941-1944 byłobyła pod okupacją niemiecką. Następnie w BSRR. Od 1991 roku w Republice Białorusi.
 
W 1999 roku we wsi mieszkało 569 osób w 248 domach<ref>{{Cytuj|autor=|redaktor=Г. П. Пашкоў i inni|tytuł=Беларуская энцыклапедыя|data=2000|wydanie=|miejsce=Mińsk|wydawca=БелЭн}}</ref>.
Linia 40:
Kilkaset osób rozstrzelano na miejscu, a pozostałych kilka tysięcy więźniów poprowadzono w kolumnie marszowej (dwanaście osób w szeregu, przy długości kolumny około 1500 m) w kierunku [[Uszacz (obwód witebski)|Uszacza]].
 
Kolumna marszowa więźniów (bez jedzenia i picia) na "drodze śmierci" pozostawiała ciała. Do zbiorowego mordu doszło w miejscowości Sierocino ([[Soroczyno (rejon uszacki)|Soroczyno]]), gdzie w związku z ucieczką więźnia naczelnik więzienia Prijomyszew oraz pięciu konwojentów rozstrzelali 27 (względnie 32) więźniów. W czasie całego marszu Prijomyszew zastrzelił osobiście z pistoletu 55 osób. Po dojściu do [[Ułła|Ułły]] kolumna przeszła przez most nad Dźwiną. W okolicach kołchozu Taklinowo nadleciał niemiecki samolot i zbombardował most, który chwilę wcześniej opuścili więźniowie<ref>{{Cytuj|tytuł=Dodatek IPN do „Naszego Dziennika” 7/2011 – Więzienia na Kresach 1941 i Obława Augustowska 1945 « Ziemia Mielecka|czasopismo=www.ziemiamielecka.pl|data dostępu=2016-04-13|opublikowany=www.ziemiamielecka.pl|url=http://www.ziemiamielecka.pl/?p=6957}}</ref>. Strażnicy dostali rozkaz by zlikwidować więźniów. Leżących więźniów rozstrzelano przy użyciu karabinów maszynowych, a tych co przeżyli dobito bagnetami. Czekiści tak się spieszyli, że pozostawili ciała na miejscu. Kilku osobom udało się uciec. Następnego dnia przyjechało speckomando [[NKWD]], które zagnało wieśniaków do zasypania ciał w dołach po ziemniakach w kołchozie MikołajewoMikałajewa. Po wkroczeniu Niemców ciała pomordowanych ekshumowano i przeniesiono do olbrzymiego grobu na skraju lasu koło Taklinowa<ref>{{Cytuj|tytuł=Czas Miłosierdzia on-line - nr 150 październik 2001|czasopismo=www.bialystok.opoka.org.pl|data dostępu=2016-04-13|opublikowany=www.bialystok.opoka.org.pl|url=http://www.bialystok.opoka.org.pl/czas/nr150/art.php?artykul=kuksewicz}}</ref>.
 
Oficjalne źródła podają liczbę 714 (715<ref>{{Cytuj|tytuł=Dodatek IPN do „Naszego Dziennika” 7/2011 – Więzienia na Kresach 1941 i Obława Augustowska 1945 « Ziemia Mielecka|czasopismo=www.ziemiamielecka.pl|data dostępu=2016-04-13|opublikowany=www.ziemiamielecka.pl|url=http://www.ziemiamielecka.pl/?p=6957}}</ref>) zabitych, jednak ocalały świadek Paweł Kożuch, który leżał między ciałami zabitych, usłyszał od konwojentów liczbę 1773. Pięć lub sześć ocalałych osób uciekało do domu, lecz następnego dnia zostali złapani i rozstrzelani w wiosce Uboina, położonej na prawym brzegu Dźwiny, 15 km na północny-zachód od MikołajewaMikałajewa<ref>{{Cytuj|autor=K. Shastouski|tytuł=Miejsce straceń obywateli Polski i Białorusi – ofiar ZSRR {{!}} wieś Mikołajewo obwód witebski|czasopismo=www.radzima.org|data dostępu=2016-04-12|opublikowany=www.radzima.org|url=http://www.radzima.org/be/object/8345.html}}</ref>. Większość zabitych nie miała wyroków, więc z punktu widzenia sowieckiego prawa byli niewinni<ref>{{Cytuj|tytuł=Dodatek IPN do „Naszego Dziennika” 7/2011 – Więzienia na Kresach 1941 i Obława Augustowska 1945 « Ziemia Mielecka|czasopismo=www.ziemiamielecka.pl|data dostępu=2016-04-13|opublikowany=www.ziemiamielecka.pl|url=http://www.ziemiamielecka.pl/?p=6957}}</ref>.
 
Po tych zdarzeniach wojskowy prokurator garnizonu witebskiego Glinka rozkazał aresztować Prijomyszewa. Jednak pierwszy sekretarz [[Komitet Centralny Komunistycznej Partii Białorusi|KC KPB]] [[Pantielejmon Ponomarienko]] uznał postępowanie naczelnika więzienia za uzasadnione i nakazał jego wypuszczenie<ref>{{Cytuj|autor=K. Shastouski|tytuł=Miejsce straceń obywateli Polski i Białorusi – ofiar ZSRR {{!}} wieś Mikołajewo obwód witebski|czasopismo=www.radzima.org|data dostępu=2016-04-12|opublikowany=www.radzima.org|url=http://www.radzima.org/be/object/8345.html}}</ref>.
Linia 52:
 
== Parafia Kościoła rzymskokatolicka ==
W MikołajewieMikałajewie istnieje [[Parafia św. Klary i św. Faustyny Kowalskiej w MikołajewieMikałajewie|parafia św. Klary i św. Faustyny Kowalskiej]], leżąca w [[Dekanat lepielski|dekanacie lepielskim]] [[Diecezja witebska|diecezji witebskiej]]<ref>{{Cytuj|tytuł=Catholic.by - Мікалаева – парафія Св. Клары, панны, i св. Фаустыны Кавальскай, законніцы|czasopismo=catholic.by|data dostępu=2016-04-11|opublikowany=catholic.by|url=http://catholic.by/2/belarus/dioceses/vitebsk/101291.html}}</ref>.
 
== Bibliografia ==
* [http://maps.by/viewate/9600 Państwowe Centrum kartograficzno-geodezyjnych materiałów i danych Republiki Białorusi]
* [http://www.radzima.org/pl/miejsce/mikolajewo-3.html MikołajewoMikałajewa na stronie internetowej radzima.org]
* [http://www.radzima.org/pl/object/4790.html Monaster Bazylianów w Berezweczu na stronie internetowej radzima.org]
* [http://www.ziemiamielecka.pl/?p=6957 Kalbarczyk Sławomir, Zbrodnicza ewakuacja więzienia w Berezweczu w czerwcu 1941 r. W 70. rocznicę, Dodatek historyczny IPN do Naszego Dziennika nr 7/2011 (50)]
Linia 64:
 
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Komunistyczne represje na Białorusi]]
[[Kategoria:Polskie ofiary represji stalinowskich| ]]